H1N1 ကူးစက္မႈထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ အနည္းဆံုးတလ အခ်ိန္ယူရႏိုင္

အခု ဇူလိုင္လထဲမွာပဲ တႏိုင္ငံလံုးမွာ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ျဖစ္ပြားသူ ၂၀ေယာက္ရွိၿပီး ဒီေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ၃ဦးရွိသြားၿပီလို႔ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒီက ေန႔ ဇူလိုင္လ ၂၆ ရက္ေန႔ မနက္ပိုင္းက H1N1 ေၾကာင့္ ရန္ကုန္ ျပည္သူ႔ေဆးရံုႀကီးက လူနာတဦး ထပ္ ၿပီး ေသဆံုးသြားၿပီး ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ျဖစ္ပြားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ အနည္းဆံုး တလေလာက္ အခ်ိန္ယူရအံုးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာန တာဝန္ရွိသူက ေျပာပါတယ္။ သတင္း အ ျပည့္အစံုကုိေတာ့ ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ မျမင့္ျမင့္ခိုင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

ဒီကေန႔ ဇူလိုင္လ ၂၆ရက္ေန႔ မနက္ပိုင္းက ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 နဲ႔ ရန္ကုန္ ျပည္သူ႔ေဆးရံုႀကီး က လူနာတဦး ထပ္ေသဆံုးသြားခဲ့ၿပီး အခု ဇူလိုင္လထဲမွာ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ကူး စက္ခံရသူ အေယာက္ ၂၀ရွိသြားၿပီလို႔ ေနျပည္ေတာ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနက ဒုတိယ ညႊန္ၾကား ေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ သန္းထြန္းေအာင္က ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“အားလံုး H1N1ေတြ႔ၿပီေပါ့ေနာ္ အခု ဇူလိုင္လထဲမွာ။ H1N1က အေယာက္ ၂၀၊ H2N2 ဆိုတာရွိေသးတယ္ အဲဒါ Seasonal flue ပဲ extreme မဟုတ္ဘူး။ ဒီ H1N1က အေယာက္ ၂၀ ပဲ။ ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးမွာ ဖ်ာပံုက ဆံုးသြားပါတယ္။ ဧရာ၀တီက ပို႔လိုက္တဲ့ဟာ အဲဒါပါပဲ ၃ ေယာက္ပါပဲ ။ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ ဆံုးတဲ့ကေလးက ပိုးမေတြ႔ဘူး။ သတင္းထုတ္ျပန္ထားတဲ့ မတူပီက ဆံုးတဲ့ ၁ေယာက္ကေတာ့ ပိုးမေတြ႔ပါဘူး။”

ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ၃ဦးရွိသြားၿပီျဖစ္ၿပီး က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ကနဦး ပိုင္းက ထုတ္ျပန္ခဲ့သလို ခ်င္းျပည္နယ္ မတူပီၿမိဳ႕ က လူနာ ကေလးငယ္ဟာ H1N1 ေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ တာ မဟုတ္ဘူး လို႔ ဆိုပါတယ္။ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ျဖစ္ပြားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ အနည္းဆံုး ၁လ ေလာက္ အခ်ိန္ယူရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေဒါက္တာ သန္းထြန္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။

“ထိိန္းခ်ဳပ္ေအာင္ ဘယ္ေလာက္လိုမလဲဆိုေတာ့ အနည္းဆံုး ၁လ ေလာက္ေတာ့ၾကာဦးမယ္။ လူ၁ ေယာက္ ၁ ေယာက္ကို ၁၀ ရက္ေလာက္ေစာင့္ၾကည့္ရတယ္ဆိုေတာ့ အနည္းဆံုး ၁လ ေလာက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ လုပ္ၾကည့္ရဦးမယ္။”

လက္ရွိမွာ H1N1 ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ကူစက္ခံထားရတဲ့လူနာေတြကို ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပဲခူးတိုင္း၊ ဧရာဝတီတိုင္းနဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတို႔မွာ ေတြ႕ရွိထားတာျဖစ္ပါတယ္။ Influenza A(H1N1) pdm09 ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဟာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာ့ကပ္ေရာဂါအသြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လက္ရွိမွာေတာ့ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ Seasonal Flu H1N1 အေနနဲ႔ ဆက္လက္ျပန္႔ပြားေနတာပါ။

ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ဒီေရာဂါဟာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္ဝင္ေရာက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အခုလို လူေသ ဆံုးတာမ်ိဳး မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒီႏွစ္ထဲ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးသူေတြကို စစ္ေဆးၾကည့္တဲ့အခါ H1N1 ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး တခုတည္းေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲ ဘတ္တီးရီးယား နမိုးနီးယားေရာဂါေၾကာင့္ပါ ျဖစ္ႏိုင္ ေၾကာင္း ေကာက္ခ်က္ ခ်ႏိုင္တယ္လို႔ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ကုသေရး ဦးစီးဌာနမွဴး ေဒါက္တာ သာ ထြန္းေက်ာ္ က ေျပာပါတယ္။

“ေသဆံုးရျခင္းသည္H1N1ေၾကာင့္ရယ္လို႔ ကံေသကံမ ေျပာဖို႔ အခက္အခဲရွိပါတယ္။ ဘတ္တီးရီးယား နမိုးနီးယားေရာဂါေၾကာင့္ရယ္လို႔ ေသဆံုးရတာလည္းလို႔ေျပာဖို႔ က်ေန္ာတို႔မွာ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြက က်ေနာ္တို႔ဘက္မွာ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႕ ရွိပါတယ္ခင္ဗ်။ H1N1 positive ေတာ့ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းH1N1 တခုတည္းေၾကာင့္လို႔ေတာ့ ေသဆံုးတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘူးလို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ အဲလိုသံုးသပ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တျခား ဘတ္တီးရီးယားပိုးေတြလည္း ေသဆံုးသြားတဲ့ လူနာေတြဆီကေနေရာ ၊ အခုေဆးရံုတက္ေနတဲ့ လူနာေတြဆီကေနေရာ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီးေတြ႔ရပါတယ္ခင္ဗ်။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ နမိုးနီးယားသည္ ဘတ္တီးရီးယား နမိုးနီးယား အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနတာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။”

ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO ရဲ႕ နည္းပညာ အေထာက္ အကူရယူၿပီး ေဆာင္ရြက္ေနသလို ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ေဆးရံုႀကီး၊ ေျမာက္ဥကၠလာ ေဝဘာဂီ ေဆးရံုႀကီးနဲ႔ အျခား ျပည္သူ႔ေဆးရံုေတြမွာလည္း H1N1 ကူးစက္ခံရတဲ့ လူနာေတြကို ကုသႏိုင္ဖို႔ စီမံထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါဟာ တကမၻာလံုးမွာ ႏွစ္စဥ္ လူဦးေရ ၃သန္းကေန ၅သန္းအထိ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိၿပီး လူဦးေရ ၂သိန္းခြဲကေန ၅သိန္းအထိ ေသဆံုးေနတာလဲျဖစ္တယ္လို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က ေၾကညာ ထားတာပါ။

ရာသီတုတ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ဟာ မိုးရာသီနဲ႔ မိုးအကုန္ ေဆာင္းအကူး ကာလေတြမွာ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိ တာျဖစ္ၿပီး H1N1 ဗိုင္းရပ္ပိုးဟာ ေလထဲတဆင့္ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းထဲ ဝင္ေရာက္ၿပီး လူတဦးကေန တဦးကို ကူးစက္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ေခ်ာင္းဆိုး ႏွာေခ်တဲ့အခါ တခါသံုး ႏွာေခါင္းစည္း ဒါမွမဟုတ္ လက္ပိုင္ပုဝါ အသံုးျပဳတာ၊ လက္ကို ဆပ္ျပာနဲ႔ ေသခ်ာ ေဆးေၾကာတာ၊ လူထူထပ္တဲ့ ေနရာ ေတြကို သြားလာတာကို ေရွာင္တာ၊ ကိုယ့္အနီးမွာ တစံုတေယာက္ တုပ္ေကြးေရာဂါျဖစ္ပြားတယ္လို႔ သံ သယရွိရင္ နီးစပ္တဲ့ က်န္းမာေရး ဌာနကို အျမန္ဆံုးဆက္သြယ္တာေတြ လုပ္ဖို႔ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန က ညႊန္ၾကားထားတာလဲ ရွိပါတယ္။

ျမင့္ျမင့္ခိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com