ျမန္မာ့ H1N1 ရာသီတုပ္ေကြး၊ အေရးေပၚအဆင့္မဟုတ္ဟု ကမာၻ႔က်န္းမားေရးအဖြဲ႔ဆို

ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) အေနနဲ႔ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ (Sesonal Flu- H1N1) ျဖစ္ပြားေနမႈကို အေရးေပၚ အေျခအေနလို႔ မသတ္မွတ္ဘူးလို႔ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာန တာဝန္ရွိသူက ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ H1N1 ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ေလဆိပ္နဲ႔ဆိပ္ကမ္း အဝင္၊ အထြက္ေတြ မွာ စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခားသြားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြကို တားဆီးခံရတာမ်ိဳး လည္း အခုခ်ိန္ထိေတာ့ မရွိေသးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ သတင္း အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ မျမင့္ျမင့္ခိုင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

အခု ဇူလိုင္လ ၂၈ရက္ေန႔အထိ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ျဖစ္ပြားသူ ၃၅ဦးရွိၿပီး H1N1 ေၾကာင့္ ေသ ဆံုးသူ ၆ဦးရွိသြားပါၿပီ။

လက္ရွိ ျမန္မာျပည္မွာ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ျဖစ္ပြားေနမႈဟာ ကမၻာအႏွံ႔ကို ကူးစက္ျပန္႔ပြားေန တဲ့ အေျခအေန မဟုတ္ေသးတာမို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO က အေရးေပၚ အေျခအေန မသတ္ မွတ္ဘူးလို႔ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနက ဒုတိယ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ သန္းထြန္းေအာင္ က ေျပာပါတယ္။

“WHOကလည္း ဒါက်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံကို အေရးေပၚအေျခအေန မသတ္ မွတ္ဘူး။ အိႏိၵယႏိုင္ငံမွာလည္း ၆၀၀ ေလာက္ျဖစ္တယ္ ေသဆံုးမႈေတြမ်ားတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ထက္မ်ားတာေပါ့ေနာ္ အမ်ားႀကီးေပါ့ေနာ္ ၂၀၀၉ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္တယ္ ဒါေပမယ့္WHOက အရမ္းႀကီးမဟုုတ္တဲ့အတြက္ မသတ္မွတ္ဘူးခင္ဗ်။ WHO က ဌာေနကိုယ္စားလွယ္က အဲလိုမ်ိဳးသတ္မွတ္တာမရွိပါဘူး ဒါက တျခားႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ျဖစ္တယ္ ဒါေၾကာင့္သူတို႔က outbreak အဆင့္ပဲ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ အေရးေပၚအေျခအေန မသတ္ မွတ္ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။”

ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO အေနနဲ႔ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ျဖစ္ပြားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်န္းမာ ေရး ဝန္ႀကီးဌာနကို ေဆးနဲ႔ စက္ပစၥည္းေတြ၊ ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ N95 ႏွာေခါင္းစည္းေတြ ေထာက္ပံ့ေပး သြားဖို႔ ရွိေနပါတယ္။

အခု လက္ရွိ H1N1 ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ကူးစက္ခံထားရတဲ့ လူနာေတြကို ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပဲခူးတိုင္း၊ ဧရာဝတီ တိုင္းနဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတို႔မွာ ေတြ႕ရွိထားျဖစ္ၿပီး ဒီကေန႔ ဇူလိုင္လ ၂၈ရက္ေန႔မွာ ရာသီတုပ္ေကြး ေရာဂါ H1N1 ျဖစ္ပြားသူ ၅ဦး ထပ္ေတြ႕ထားတာပါ။

H1N1 ျဖစ္ပြားေနတာေၾကာင့္ နယ္စပ္ အဝင္အထြက္၊ ေလဆိပ္နဲ႔ ဆိပ္ကမ္း အဝင္အထြက္ေတြမွာ လည္း ပံုမွန္ထက္ပိုၿပီး စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာရွိၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခားသြားေရာက္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ သားေတြကို အျခား ႏိုင္ငံတကာေလဆိပ္ေတြမွာ တားျမစ္ခံရတာမ်ိဳးလဲ ေလာေလာဆယ္အထိ မရွိေသး ဘူးလို႔ ေဒါက္တာ သန္းထြန္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ ကူးစက္ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးဌာနကို နယ္စပ္၀င္ေပါက္ထြက္ေပါက္ေတြ ၊ ေလဆိပ္ ၀င္ေပါက္ထြက္ေပါက္ေတြ၊ ေရဆိပ္ ၀င္ေပါက္ထြက္ေပါက္ေတြ မွာ က်န္းမာေရးဌာနေတြရွိတယ္၊ ၀န္ထမ္းေတြရွိတယ္ ။ သူတို႔ စစ္ေဆးေနတာေပါ့ေနာ္ မသကၤာတဲ့လူေတြ ေရာဂါပိုုးရွိမရွိ စစ္ေဆးေနတာေပါေနာ္ လုပ္ေနပါတယ္ခင္ဗ်။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ မၾကားရပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔လည္း ကမာၻ႕က်န္းမာေရးကိုအေၾကာင္းၾကားထားတယ္ သူတို႔ဘက္ကလည္း အဲလိုမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ ကူညီၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းေပးေနပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ H1N1 ျဖစ္ပြားေနမႈေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနကေတာ့ သူ႔ႏိုင္ငံသားေတြ ျမန္မာႏိုင္ ငံကို သြားေရာက္လည္ပတ္တဲ့အခါ သတိ ထား သြားလာၾကဖို႔ ႏိႈးေဆာ္ထားတာလည္း ရွိပါတယ္။

လက္ရွိ ေလဆိပ္နဲ႔ ဆိပ္ကမ္း အဝင္ အထြက္ေတြမွာ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးမႈ လုပ္ေနတဲ့ အေျခအေနကို ဆိပ္ကမ္း က်န္းမာမႈ ဆရာဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ဥာဏ္ထက္လြင္က အခုလို ေျပာျပပါတယ္။

“ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ H1N1ေၾကာင့္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ေလဆိပ္တို႔ ဆိပ္ကမ္းေတြမွာ ေတာက္ေလ်ာက္လုပ္ေနပါတယ္။ ဒီ Influenza ျဖစ္ေတာ့လည္း လုပ္ေနၾက လုပ္ငန္းစဥ္ကို က်ေနာ္တို႔ ပိုၿပီးေတာ့ ထဲထဲ၀င္၀င္လုပ္ေနတာေပါ့ေနာ္ ။ ထူးထူးျခားျခားေဆာင္ရြက္တာကေတာ့ ဒီမနက္ေလဆိပ္မွာ အသိေပးေဟာေျပာပြဲတခုလုပ္ပါတယ္။ အခုလက္တေလာ ေလဆိပ္မွာေတာ့ ထူးျခားျဖစ္စဥ္ေတာ့မရွိေသးဘူးေပါ့ေနာ္ အခုအထိေပါ့။”

Influenza A(H1N1) pdm09 ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးဟာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာ့ကပ္ေရာဂါအသြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လက္ရွိမွာေတာ့ ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ Seasonal Flu H1N1 အေနနဲ႔ ဆက္လက္ျပန္႔ပြားေနတာပါ။ ျမန္ မာျပည္မွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၆ အတြင္း ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ျဖစ္ပြားသူ ၄၅၀ေက်ာ္ ရွိခဲ့ ၿပီး အခု ၂၀၁၇ ႏွစ္မွာမွ H1N1 နဲ႔ လူေသဆံုးမႈရွိေၾကာင္း စစ္တမ္းေကာက္ယူရရွိတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ရာသီတုပ္ေကြးေရာဂါဟာ တကမၻာလံုးမွာ ႏွစ္စဥ္ လူဦးေရ ၃သန္းကေန ၅သန္းအထိ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိၿပီး လူဦးေရ ၂သိန္းခြဲကေန ၅သိန္းအထိ ေသဆံုးေနတာလဲျဖစ္တယ္လို႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က ေၾကညာ ထားတာပါ။

ရာသီတုတ္ေကြးေရာဂါ H1N1 ဟာ မိုးရာသီနဲ႔ မိုးအကုန္ ေဆာင္းအကူး ကာလေတြမွာ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိ တာျဖစ္ၿပီး H1N1 ဗိုင္းရပ္ပိုးဟာ ေလထဲတဆင့္ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းထဲ ဝင္ေရာက္ၿပီး လူတဦးကေန တဦးကို ကူးစက္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ေခ်ာင္းဆိုး ႏွာေခ်တဲ့အခါ တခါသံုး ႏွာေခါင္းစည္း ဒါမွမဟုတ္ လက္ပိုင္ပုဝါ အသံုးျပဳတာ၊ လက္ကို ဆပ္ျပာနဲ႔ ေသခ်ာ ေဆးေၾကာတာ၊ လူထူထပ္တဲ့ ေနရာ ေတြကို သြားလာတာကို ေရွာင္တာ၊ ကိုယ့္အနီးမွာ တစံုတေယာက္ တုပ္ေကြးေရာဂါျဖစ္ပြားတယ္လို႔ သံ သယရွိရင္ နီးစပ္တဲ့ က်န္းမာေရး ဌာနကို အျမန္ဆံုးဆက္သြယ္တာေတြ လုပ္ဖို႔ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက ညႊန္ၾကားထားတာလဲ ရွိပါတယ္။

ျမင့္ျမင့္ခိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com