ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးဂိုဏ္း အဓိကႀကိဳးကိုင္သူမ်ား လြတ္ေျမာက္ဆဲ

မွတ္တမ္းပံု - ထိုင္း ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Manas Kongpan ကို အေစာင့္အေရွာက္နဲ႔ ရံုးထုတ္လာစဥ္။ ႏို၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္ ၂၀၁၅။

ထိုင္းအစိုးရက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ စတင္ၿဖိဳခဲြႏွိမ္ႏွင္းေနတဲ့ ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးရာဇ၀တ္ဂိုဏ္းမွာ အဓိကႀကိဳးကိုင္သူေတြလို႔ စြပ္စဲြခံရထားရတဲ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက မြတ္စလင္လုပ္ငန္းရွင္တခ်ဳိ႕ လြတ္ေျမာက္ေနဆဲရွိတယ္လို႔ အမႈ အစကေန အဆံုးအထိ ပတ္သက္ ပါ၀င္ကူညီခဲ့သူ တဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

၂၀၁၂ ခုနွစ္ကစၿပီး ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြကို ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ဘက္ကေန ေလွေတြနဲ႔ အျပည့္အသိပ္တင္ေဆာင္ၿပီး ထိုင္း-မေလးရွား-အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံေတြကို ပို႔ေဆာင္တဲ့ လူကုန္ကူးမႈမွာ ဒီလုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ အက်ဳိးအျမတ္ေတြ မတရားယူခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္ၿပီးေျပာျပမွာပါ။

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အႀကီးက်ယ္ဆံုး လူကုန္ကူးမႈႏိွိမ္နင္းေရးသာဓကအေနနဲ႔ ဇူလိုင္လ (၁၉)ရက္ေန႔က ထိုင္းစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္တဦးအပါအ၀င္ အစိုးရအဆင့္ျမင့္အရာရိွႀကီးေတြနဲ႔ ရဲအရာရိွေတြကို ထုိင္းတရားရံုးခ်ဳပ္ကေန ႀကီးမားတဲ့ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ အသီးသီးခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။

ထိုင္း-မေလးရွားနယ္စပ္မွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တုန္းက ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက လာတဲ့သူေတြလို႔ ယူဆရတဲ့ လူကုန္ကူးခံရသူ ရုပ္အေလာင္းေတြ အစုအၿပံဳလုိက္ေတြ႔ရိွခဲ့ရာကေန ဒီ ရာဇ၀တ္မႈကို ထိုင္းအစိုးရက ေျခရာခံခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ လူကုန္ကူးသူေတြဟာ ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြကို ညွမ္းပမ္းသတ္ျဖတ္၊ မုဒိမ္းက်င့္ စတဲ့က်ဳးလြန္မႈေတြရွိခဲ့တယ္လို႔ ထိုင္းအစိုးရက ေျပာပါတယ္။

လူကုန္ကူးမႈမွာ လာဘ္စားခဲ့တဲ့ ထိုင္းအာဏာပိုင္ေတြကို ထိုင္းအစိုးရက ျပင္းျပင္းထန္ထန္အ ေရးယူႏွိမ္နင္းႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ဒီအမႈမွာ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ပါ၀င္ ခဲ့ၾကသူတခ်ဳိ႕ေတာ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာ လြတ္ေျမာက္ေနဆဲရိွတယ္လို႔ ဒီအမႈ အစကေန အဆံုးအထိ ပတ္သက္ ပါ၀င္ကူညီခဲ့သူ တဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။ သူ႕လံုၿခံဳေရးအရ သူ႕အမည္ကိုေတာ့ ေျပာဆိုျခင္းမရိွပါဘူး။ ဒီအမႈကိစၥေပၚေပါက္ေအာင္ ပါ၀င္ကူညီခဲ့ပံုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အခုလို ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔လုပ္တာကေတာ့ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္ဘက္ကတခ်ိဳ႕နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က မြတ္စလင္တခ်ိဳ႕။ လူကုန္ကူးတဲ့လူဆိုတာက ရက္ရက္စက္စက္လုပ္တဲ့လူေတြကိုပဲ က်ေနာ္တို႔က တရားစြဲခိုင္းတာ အဲလိုမ်ိဳးလုပ္ခိုင္းတယ္ တရားလိုအေနနဲ႔။ က်ေနာ္တို႔အဲဒီလိုပံုစံနဲ႔ လုပ္ခဲ့တာ ၊ လုပ္ခဲ့တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးပါလာမယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ေခါင္းထဲမွာေတာင္မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း ေအာက္ေျခကလူေတြကိုပဲ အေျပာင္းအလဲလုပ္ေပးသြားမယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က မြတ္စလင္တခ်ိဳ႕ နဲ႔ ရခိုင္ဘက္က မြတ္စလင္တခ်ိဳ႕ကိုပဲ ဖမ္းၿပီးေတာ့ က်န္တဲ့တခ်ိဳ႕ကို ဒဏ္ေငြေတြခ်ၿပီးလုပ္မယ္လို႔ အဲလိုထင္ခဲ့တယ္။”

ဒီလူကုန္ကူးမႈမွာ ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္သူလို႔ စြပ္စဲြခံရတဲ့ ျမန္မာ ပတ္စ္ပို႕ကိုင္ဆိုင္ထားသူ မြတ္စလင္ အမ်ဳိးသား စိုးႏိုင္ ေခၚ Anawa ဟာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း ထင္ရွားတဲ့အတြက္ ထိုင္းတရားရံုးကေန ေထာင္ဒဏ္ (၉၄)ႏွစ္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စိုးႏိုင္ရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ အေရးပါတဲ့ မြတ္စလင္ လုပ္ငန္းရွင္ သူေဌးတခ်ဳိ႕ရွိေနၿပီး သူတို႔ဟာ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြမွာ လြတ္ေျမာက္ေနတယ္လို႔ အမႈမွန္ေပၚေအာင္ ကူညီေပးခဲ့သူက ေျပာပါတယ္။

“ ေမာင္ေတာဘက္က အဆက္ တခ်ိဳ႕လူေတြ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က တခ်ိဳ႕လူကုန္ကူးတဲ့လူေတြကေတာ့ လြတ္ေျမာက္ေနတယ္။ အဖမ္းမခံရဘူး သူတို႔အထဲကေန အေၾကာင္းၾကားတာေပါ့ေနာ္။ Anawa ေခၚ စိုးႏိုင္ ကေပါ့ေလ သူကအေၾကာင္းၾကားလိုက္လို႔ သူတို႔ထြက္ေျပးသြားတယ္ လြတ္ေျမာက္ေနတယ္။ Anawa ကေတာ့ ထိုင္းမွာ သူက တာ၀န္ခံေပါ့ေနာ္ ၿပီးေတာ့ သူ႔ေနာက္ကြယ္က ဘယ္သူေတြရွိသလဲဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔လိုတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ရန္ကုန္မွာရွိတယ္ ဒီကေနသြားၿပီး အဲဒီမွာ ေရာက္ေနတာေပါ့ေနာ္။ မေလးရွားအပိုင္း က်ေတာ့ အဲဒီမွာပဲ မေလးရဲ ကေတာ့ ဖမ္းၿပီးေတာ့မွ ပိုက္ဆံရၿပီးလႊတ္ေပးလိုက္တာတို႔ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ အင္ဒိုနီးရွားေတြကို ထြက္ေျပးသြားတာေတြရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကပဲ ၊ ရခိုင္မွာေမြးတယ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္မွာ ႀကီးလာတယ္။ တခ်ိဳ႕လည္း ႏိုင္ငံျခားမွာ ႀကီးလာတယ္။ တခ်ိဳက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသားေတြ ပါတယ္။”

၂၀၀၇ ခုနွစ္ ေနာက္ပိုင္းကစတင္ၿပီး ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံေတြကေန ေဒသတြင္း အာဆီယံႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ကို ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ကေနတဆင့္ ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ခြာၿပီး ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္လုပ္သူ အေရအတြက္ မ်ားလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၂ခုနွစ္ေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ကို မြတ္စလင္ေတြ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ထြက္ေျပးလာၿပီးေနာက္ပိုင္း လူကုန္ကူးမႈဟာ ေဒၚလာသန္းနဲ႔ခ်ီလည္ပတ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းအျဖစ္ မြတ္စလင္ စီးပြားေရးသမားတခ်ဳိ႕က ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခဲ့့တယ္လို႔ အမည္မေဖၚလိုသူကဆိုပါတယ္။

“အႀကီးစား စီးပြားေရးေပါ့ေလ အဲလိုမ်ိဳးျဖစ္သြားၿပီးေတာ့မွ လူႀကီးေတြပါ ပါလာတယ္။ တခ်ိဳ႕သူေဌးေတြေပါ့ေလ။ မြတ္စလင္သူေဌးေတြက investment လုပ္တာေပါ့ေနာ္ ။ စက္ေလွအႀကီးႀကီးေတြ ၀ယ္ၿပီးမွ အဲဒီမွာ ဘယ္ေလာက္အထိပါလာသလဲဆိုရင္ ေနာက္ဆံုးသိတဲ့အတိုင္း အာဏာပိုင္ေတြေတာ္ပါလာတာေပါ့ေနာ္ ။ တ၀က္တ၀က္ကို ျမတ္တာ ဘယ္ေလာက္ျမတ္သလဲဆိုေတာ့ ၂၀၁၃-၁၄-၁၅ ၾကားထဲမွာ ၃ ႏွစ္ ဒါမွမဟုတ္ ၂ ႏွစ္ခြဲက်ေတာ့မွာ သူတို႔ျမတ္တယ္ဆိုတာက လူတေယာက္ကို ဘက္ေငြ ၆ ေသာင္း ဆိုရင္ ၃ ေသာင္းနဲ႔ ၃ ေသာင္းခြဲ အနည္းဆံုး ဘက္ေငြ ၃ ေသာင္း ေဒၚလာ ၁၀၀၀ ေပါ့ အဲဒီတုန္းကဆိုရင္။ အဲဒီလို လူတေယာက္ကို အဲလိုျမတ္တဲ့အေပၚမွာ စက္ေလွ ၁ စီးမွာ လူ ၄၀၀-၅၀၀ ေလာက္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ တြက္ၾကည့္ လူတေယာက္ကို ၁၀၀၀ ဆိုရင္ ၃ ေသာင္းရတာေပါ့ေနာ္။ က်န္တဲ့ဟာကို အာဏာပိုင္ေတြကို ေပးရတာေပါ့ေနာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကိုေပးရတာနဲ႔ လမ္းခရီးမွာ စားရိတ္အဲဒါေတြေပါ့ေနာ္။”

လူကုန္ကူးသူေတြရဲ႕ညွမ္းပမ္းႏွိပ္စက္ခံပံုေတြကိုလည္း သူက အခုလိုေျပာျပပါတယ္။

“တခ်ိဳ႕လူေတြဆိုရင္လည္း ဘာေဆးလည္းမသိဘူး။ အေမာခံႏိုင္ေအာင္ ဆင္ကိုေၾကြးတဲ့ ေဆးတမ်ိဳးကို သူက စက္ေလွေပၚမွာ ထမင္းနဲ႔ ဟင္းနဲ႔ ေရာၿပီးအဲလိုေၾကြးတာတို႔ အဲလိုမ်ိဳးနဲ႔ ထိုင္း-မေလးရွားနယ္စပ္ ေနာက္ၿပီးတျခားေနရာေတြအမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။ အဲဒီေနရာေတြမွာ ဟုိလူေတြက စက္ေလွေပၚကေန တက္လာတာနဲ႔ သူတို႔ ေရာဂါျဖစ္ၿပီးေသဆံုးသြားတာတို႔ ၊ အရိုက္ခံရလို႔ ဆံုးသြားတာေတြရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕လူေတြကက်ေတာ့ ရာသီဥတု မိုးရြာတဲ့အခါက်ေတာ့ ေအာက္ဘက္က ပလက္စတစ္ခင္းၿပီးအိပ္ၾကတယ္။ အဲလိုမ်ိဳး အစားအေသာက္ပံုမွန္မဟုတ္ဘူး၊ အဟာရလည္းခ်ိဳ႕တဲ႔ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔အမ်ားဆံုးျဖစ္တာကေတာ့ swelling ေရာင္တာ ၀မ္းေလွ်ာေရာဂါေတြျဖစ္ၿပီးေတာ့မွ သူဆံုးသြားတာေတြရွိတယ္။”

၂၀၁၅ခုႏွစ္က ထိုင္း-မေလးရွားနယ္စပ္ ထူထပ္တဲ့ေတာထဲမွာ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံေတြက ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြလို႔ ယူဆရသူ ရုပ္အေလာင္းေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ အမႈစတင္ေပၚေပါက္လာတဲ့အ ေၾကာင္းအရင္းကလည္း လူကုန္ကူးသူေတြအခ်င္းခ်င္း အေ၀မတည့္တာကေနစတင္ခဲ့ရာက ထိုင္းအာဏာပိုင္ေတြက စတင္ေျခရာခံႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။

ဒါေပမယ့္လည္း ဒီအမႈကို စတင္ကိုင္တြယ္တဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး သူအပါအ၀င္ အမႈကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတဲ့ ရဲအရာရွိႀကီးေတြ၊ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြ၊ စကားျပန္ေတြ အားလံုးနီးပါး အသက္အႏၱရာယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ခံခဲ့ရေၾကာင္း အဲဒီအမည္မေဖၚလိုသူက ေျပာပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com