အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီ ဖားကန္႔ေဒသ ကြင္းဆင္းေလ့လာ

အမ်ိဳးသားလြတ္ေတာ္ သယံဇာတနဲ႔ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ေကာ္မတီ ဥကၠဌဦးေဆာင္တဲ႔ အဖဲြ႔၀င္ေတြဟာဧျပီလ ၄ ရက္ေန႔ကေန ၇ ရက္ေန႔အထိ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ေဒသကို ကြင္းဆင္းျပီး သြားေရာက္ေလ့လာေနပါတယ္။ ဒါဟာ ဒုတိယအၾကိမ္ လြတ္ေတာ္ သက္တမ္းအတြင္း ဒီလႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီရဲ႕ ဖားကန္႔ေဒသ ပထမဆံုးခရီးစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ႔ ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ ကိုထက္ေအာင္က တင္ျပေပးမွာပါ။

ေက်ာက္မ်က္ ဥပေဒမူၾကမ္းအတြက္ အခ်က္အလက္ေတြ ရွာေဖြဖို႔ အျပင္သဘာ၀ သယံဇာတနဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြကို ေလ့လာဖို႔ ရည္ရြယ္ျပီး ေကာ္မတီ ဥကၠဌနဲ႔ အဖဲြ႔၀င္ ၇ ဦးဟာ ဖားကန္႔ေဒသကို ၄ ရက္တာ ခရီးစဥ္နဲ႔ ဒီကေန႔က စျပီး ကြင္းဆင္းေလ့လာေနတာပါ။ အဲဒီ႔ေဒသမွာ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းေတြရဲ႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြကိုပါ ေလ့လာသြားမယ့္ ေကာ္မတီရဲ႔ ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေက္ာမတီ ဥကၠဌ ဦးေက်ာ္သီဟက အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ေက်ာက္မ်က္ ဥပေဒေရးဆြဲတဲ့အခ်ိန္မွာ လိုအပ္တဲ့ဟာေတြကို တကယ္တမ္း လက္ေတြ႔နဲ႔ ျမင္ရေအာင္ ျပန္သူေတြဆီက အသံၾကားဖို႔အတြက္ကို အဲဒါေတြနဲ႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ နားေထာင္ဖို႔အတြက္ကို လိုအပ္သလိုျပင္ဆင္တဲ့ဟာ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔လည္းဆိုင္ေနေတာ့ အဲဒါေတြကို ဘာေတြအၾကံအဥာဏ္ေပး ဘာေတြေျပာလို႔ရမလဲ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္ၿပီးေတာ့မွ လုပ္ရမွာေပါ့။ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ဆိုင္တယ္ ေက်ာက္မ်က္ ဥပေဒနဲ႔ဆိုင္တဲ့ကိစၥေတြနဲ႔ ေဒသခံျပည္သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ႏိုင္တဲ့ဟာေတြကို သူတို႔စာနဲ႔ အေၾကာင္းၾကားထားတဲ့ လူေတြနဲ႔ ေတြ႔ၿပီးေတာ့မွ နားေထာင္မယ္ေပါ့။”

အခုခရီးစဥ္အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ အစိုးရ၊ ေက်ာက္စိမ္း လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အပါအ၀င္ ေျမမေဆး လုပ္သားေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ေလ့လာသြားဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ေကာ္မတီအဖဲြ႔၀င္ ဖားကန္႔ေဒသခံ တစ္ဦးျဖစ္တဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ ၉ က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ ေခၚ ဦးခ်ိဳက ေျပာပါတယ္။

“အဓိကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီမွာ ေျမစာပံုၾကည့္မယ္၊ ေနာက္ၿပီးမွ ေခ်ာင္းေတြေျမာင္းေတြၾကည့္မယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔လည္း ေတြ႔ပါမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ သတ္ဆိုင္တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းရံုးေပါ့ခင္ဗ်ာ ၊ သူတို႔နဲ႔လည္း က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ပါမယ္။ ေနာက္ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းနဲ႔လည္း ေတြ႔ပါမယ္။ လူၾကီးေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔မယ္၊ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔မယ္။”

ဖားကန္႔ေဒသမွာ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ရာကေန ထြက္ေပၚလာတဲ႔ ေျမဇာပံုေတြေၾကာင့္ ေျမမေဆး လုပ္သားေပါင္း မ်ားစြာ အသက္ေသးဆံုးတာ ေပ်ာက္ဆံုးတာေတြ မၾကာခဏဆိုသလို ျဖစ္ထားပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း ဖားကန္႔ေဒသ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းမွာလူ႔အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆံုးရႈံးရတာအပါအ၀င္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ဆိုးက်ိဳးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လႊတ္ေတာ္က စံုစမ္းစစ္ေဆးေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုမႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အခု ဖားကန္႔ကို ေရာက္ေနတဲ႔ သံယံဇာတနဲ႔ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီအေနနဲ႔ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္တာေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ႔ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ေလ့လာျပီး ဆက္ျပီး သံုးသပ္ေဆြးေနြးသြားမယ္လို႔ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္က ဆိုပါတယ္။

“ဒီေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို ဘယ္လိုတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ၾကမလဲ ေက်ာက္စိမ္း မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ေရမေဆးေက်ာက္ကိစၥလည္း ပူးေပါင္းေျဖရွင္းမလဲ ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ အင္းအိုင္ေခ်ာင္းေတြလည္း ဘယ္လိုရွင္းမလဲ ဆိုတာေတြကေတာ့ ထပ္ေဆြးေႏြးရမယ့္အပိုင္းေတြေပါ့ဗ်ာ၊ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ရွင္းလင္းေရးေတြ မတတ္ႏိုင္ရင္ေတာင္မွ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီကို က်ေနာ္တို႔ ေခၚရမယ့္ သေဘာျဖစ္ေနပါတယ္။”

ျပီးခဲ႔တဲ႔ အစိုးရ အဆက္ဆက္လက္ထက္မွာေတာ့ ဖားကန္႔ေဒသ တြင္း ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ နီးစပ္ရာ ကုမၸဏီၾကီးေတြကပဲ ၾကီးစိုးျပီး ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မရွိပဲ လုပ္ေဆာင္ခဲ႔ၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း လက္ရွိ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ မလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသးခင္မွာ ဖားကန္႔ေဒသ တြင္း ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈ ကို ေခတၱရပ္ဆိုင္းထားဖို႔ Global Witness အဖဲြ႔ၾကီးက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္က ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။

ထက္ေအာင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com