လုပ္ခနဲ႔လုပ္ငန္းခြင္ တိုးတက္ေရးသံုးသပ္ဖို႔ အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ တိုက္တြန္း

လုပ္ခနဲ႔လုပ္ငန္းခြင္ တိုးတက္ေရးသံုးသပ္ဖို႔ အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြ တိုက္တြန္း

ျမန္မာႏုိင္ငံက အလုပ္သမားေတြအတြက္ အနိမ့္ဆံုး လုပ္ခလစာဆိုင္ရာဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေပးဖို႔နဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေန တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ အလုပ္သမားေတြကိုယ္တိုင္က ေတာင္းဆိုေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုေတြမွာ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အလုပ္သမ ၆၆ ေယာက္ ကို ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းၿပီးေတာ့ ျပဳစုထားတဲ့ သုေတသနစာတမ္းသစ္ ထုတ္ျပန္ပြဲမွာ အဲဒီလို ေတာင္းဆိုသြားၾကတာပါ။ အျပည့္အစံုကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကေန ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

ျမန္မာ့အမ်ဳိးသမီးသမဂၢ BWU က ေလ့လာျပဳစုၿပီး ဒီကေန႔ထုတ္ျပန္တဲ့ “ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေနာက္ကြယ္မွ အေမ့ေလ်ာ့ခံ အမ်ဳိးသမီး အလုပ္သမမ်ား” ႐ုပ္သံမွတ္တမ္းနဲ႔ သုေတသနစာတမ္းထဲမွာ အထူးသျဖင့္ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုေတြက အမ်ဳိးသမီး အလုပ္သမားထု ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အေျခအေနအရပ္ရပ္ကို အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထားတာပါ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အနိမ့္ဆံုး လုပ္ခလစာနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေနေတြကို ေထာက္ျပထားပါတယ္။

လက္ရွိသတ္မွတ္ထားတဲ့ အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခလစာ ၃,၆၀၀ က်ပ္ဟာ အလုပ္သမားေတြအတြက္ မလံုေလာက္ဘူးလို႔ Contracture Base Worker Union – 1 (CBWU-1) အဖြဲ႔က တာ၀န္ခံတဦးျဖစ္သူ ေဒၚစန္းစန္းေထြးက ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

“မလံုေလာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ က်မတို႔အေနနဲ႔ ဒီအလုပ္သမားေတြ ရဲ႕ လုပ္ခလစာေလးကို ၅,၅၀၀ အထိေပါ့ေနာ္ သူတို႔ရေအာင္လို႔ေတာင္းေပးခ်င္တာေပါ့ေနာ္ အဲဒါေၾကာင့္က်မတို႔ကလုပ္ခလစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိုးျမွင့္ေပးဖို႔ က်မတို႕ေတာင္းဆိုတာရွိပါတယ္။”

အမ်ဳိးသမီး အမ်ဳိးသားအလုပ္သမားေတြ ရွိတဲ့ထဲကမွ အမ်ဳိးသမီးအလုပ္သမေတြ၊ တခါ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုေတြမွာသာမက တျခား လုပ္ငန္းက႑အသီးသီးမွာလဲ အလုပ္သမေတြ ရွိတဲ့ၾကားထဲက ဒီအထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုေတြက အလုပ္သမေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အဓိကေလ့လာဆန္းစစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကိုေတာ့ BWU အဖြဲ႔က ေဒၚအိမြန္ၿဖိဳးက အခုလုိရွင္းျပသြားပါတယ္။

“အလုပ္သမားအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ေနတာေတြမွာ က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးအေရးကို အဓိက Highlight ထားၿပီးလုပ္ေနတာေတြက အားနည္းေနေသးတယ္ေပါ့ေနာ္ ၊ ၿပီးေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြမွာဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားႀကီးလုပ္ေနတယ္ ။ဒါေပမယ့္ အလုပ္သမားအမ်ိဳးသမီးေတြကို အဓိကဦးေဆာင္ၿပီးလုပ္တာေတြက နည္းေနေသးတယ္ေပါ့ေနာ္ ဆိုေတာ့ က်မတို႔က အမ်ိဳးသမီးအလုပ္သမားေတြရဲ႕အသံကို မ်ားမ်ားထြက္ေပၚေစခ်င္တဲ့အတြက္ က်မတို႔က ဒီလိုမ်ိဳး အမ်ိဳးသမီးအလုပ္သမားေတြကို အဓိကထားတယ္။ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုေတြက အလုပ္သမားေတြကို အဓိကထားပါတယ္။”

BWU ရဲ႕ သုေတသနစာတမ္းထဲမွာ အနိမ့္ဆံုးလုပ္အားခရဲ႕ ဆိုးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြ၊ ခ်ဳိ႕တဲ့တဲ့လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေန၊ က်န္းမာ ေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအားနည္းတာ၊ ေဘးကင္းလံုျခံဳမႈအားနည္းတာေတြကို အထူး ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြထဲက တခ်ဳိ႕ကို BWU ကထုတ္ျပန္တဲ့ ႐ုပ္သံမွတ္တမ္းထဲမွာ Let’s Help Each Other (LHEO) အဖြဲ႔က သင္တန္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းညႇိႏိႈင္းေရးမွဴး မခခက အခုလိုေျပာျပထားပါတယ္။

“ေျပာရမယ္ဆိုရင္ လစာနည္းပါးတာေတြရွိမယ္၊ လုပ္ခ်ိန္တအားမ်ားတာေတြရွိမယ္၊ တေန႔ကို ၈ နာရီပဲ ခိုင္းရမယ္ဆိုေပမယ့္ overtime နဲ႔ေပါင္းလိုက္ရင္ ၁၀ နာရီ ၁၁ နာရီလုပ္ေနရတယ္။ ေနာက္တခုက သူတို႔အိမ္ျပန္ခ်ိန္၊ အိမ္ျပန္ခ်ိန္ျပႆနာက အရမ္းဆိုးတယ္။ တအားကို မိုးခ်ဳပ္ေတာ့ တအားကို ညနက္တယ္။ ဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာေတြက လံုၿခံဳမႈမရွိဘူး အဲဒီျပႆနာေတြရွိတယ္။ ေနာက္တခုက စက္ရံုအတြင္းျပႆနာေတြက ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတာေပါ့။ အဓိကေတာ့ က်ား၊ မ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတယ္ဆိုတာထက္၊ လူလူခ်င္း ခြဲျခားဆက္ဆံခံရျခင္း ဆိုတာက သူတို႔စိတ္ဓါတ္ကို ေအာက္ဆံုးအထိ ေရာက္ရွိေစတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမွာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၂ ဘီလီယံရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရာက္ရင္ ေဒၚလာ ၁၂ ဘီလီယံအထိရွိလာမယ္လုိ႔ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြမွာ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ႏုိင္ငံအတြက္ ႏုိင္ငံျခား ေငြရွာေပးေနတဲ့ ဒီလုပ္ငန္းက႑မွာလုပ္ေနတဲ့ မႏွင္းခ်ယ္ရီတို႔လို အလုပ္သမေတြအတြက္ကေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ အဆင္ေျပၿပီလို႔ ေျပာလုိ႔ရတဲ့အေျခအေနမွာ မေရာက္ေသးဘူးဆိုတာ BWU ရဲ႕ ႐ုပ္သံမွတ္တမ္းမွာ ေျပာဆိုထားခ်က္ကိုနားေထာင္ရင္ သိႏုိင္ပါတယ္။

“သမီးတို႔ရတဲ့ လစာ ၂ သိန္းနဲ႔ အိမ္လခရွိမယ္။ စားတဲ့ ေစ်းအေၾကြးရွိမယ္။ အိမ္လခတင္ ေလး၊ ငါး၊ ေျခာက္ေသာင္းေလာက္ျဖစ္ေနၿပီ ၊ ေစ်းဖိုးက ေလး၊ ငါး၊ ေျခာက္ေသာင္းဆိုရင္ ၁ သိန္းေက်ာ္ေနၿပီေပါ့ေနာ္ ၊ ၿပီးေတာ့ ကိုယ္တလစာ ကိုယ့္သံုးစားရိတ္ ၊ အေပါင္းအသင္းက႑ေတြလည္း ရွိတယ္ေလ။ မဂၤလာေဆာင္ရွိမယ္၊ လူမႈေရးက႑ေပါ့ေနာ္ ကိုယ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး ။ မၾကိဳက္တဲ့အရာတခုက ကိုယ္လုပ္ေနရဲ႕သားနဲ႔ နင္တို႔လုပ္တဲ့လုပ္ခလစာနဲ႔ မတန္ဘူးေပါ့ ၊ စက္ရံုပိုက္ဆံ အလကားလာယူေနတယ္လို႔ ေျပာရင္ အရမ္းစိတ္တိုသြားတယ္။ သူမ်ားပိုက္ဆံ အလကားလာယူထားတယ္ေပါ့ေနာ္ နင္တို႔က မရွိလို႔ လာလုပ္စားတာ ၊ စက္ရံုကို တန္ဖိုးထားရမယ္ေပါ့ေနာ္ ၊ အဲလိုဆိုရင္ လူက ေသခ်င္စိတ္ေတြေတာင္ေပါက္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အလုပ္ထဲမွာလည္း အဆင္မေျပဘူး၊ အိမ္ေရာက္ရင္လည္း အဆင္မေျပတာေတြၾကားရေတာ့ ေသခ်င္စိတ္ေပါက္တယ္ေပါ့ေနာ္ စိတ္ဓါတ္ေတြက်တယ္ ေပါ့ေနာ္။”

အနိမ့္ဆံုးလုပ္ခလစာကို လက္ရွိမွာ တေန႔ကို က်ပ္ ၃,၆၀၀ သတ္မွတ္ထားၿပီး ဒါကို ႏွစ္ႏွစ္တႀကိမ္ ျပန္ၿပီးေတာ့ သံုးသပ္ ဆန္းစစ္ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္လဲ NLD ပါတီဦးေဆာင္တဲ့အစိုးရတက္လာအၿပီး တႏွစ္နီးပါးအၾကာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ အနည္းဆံုးအခေၾကးေငြသတ္မွတ္ေရးဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသားေကာ္မတီကို အသစ္ျပန္ၿပီး ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။

အနိမ့္ဆံုး လုပ္ခလစာကို တိုးေပးမယ္ဆုိရင္ လက္ရွိမွာကိုက စီးပြားေရး သိပ္မေကာင္းလွတာေၾကာင့္ လုပ္ငန္းေတြပိတ္သြားမွာ၊ ေနာက္ထပ္ လုပ္ငန္းသစ္ေတြ ထြက္မလာေတာ့မွာ စတဲ့အခ်က္ေတြကိုလဲ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမယ္လို႔ ေကာ္မတီရဲ႕လုပ္ငန္းေတြ နဲ႔ နီးစပ္သူတဦးက ေျပာပါတယ္။

ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com