အေမရိကန္ႏိုင္ငံထဲကို အၾကမ္းဖက္သမားေတြဝင္မလာႏိုင္ေအာင္ ရည္႐ြယ္တဲ့ ျပည္ဝင္ခြင့္ကန္႔သတ္မိန္႔သစ္ကို သမၼတ Donald Trump က တနလၤာေန႔က လက္မွတ္ထိုးထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ မတ္လ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ စတင္အႀကံဳးဝင္မယ့္ သမၼတရဲ႕ ျပည္ဝင္ခြင့္ကန္႔သတ္မိန္႔ အသစ္က ပထမတေခါက္ ဥပေဒေၾကာင္းကေန စိန္ေခၚခံခဲ့ရတဲ့ ပထမအမိန္႔နဲ႔ ဘယ္လိုကြာျခားမႈ႐ွိသလဲ။ အေမရိကန္ကိုလာေရာက္အေျခခ်မယ့္ ဒုကၡသည္ေတြအေပၚ ဘယ္လို သက္ေရာက္မႈ႐ွိသလဲဆိုတာကို မစုျမတ္မြန္က ဆက္ၿပီး႐ွင္းျပပါလိမ့္မယ္။
သမၼတရဲ႕ အျငင္းပြားစရာ မူလျပည္ဝင္ခြင့္ကန္႔သတ္မိန္႔ကို ျပင္ဆင္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ကန္႔သတ္မိန္႔အသစ္ကို မတ္လ ၆ ရက္ တနလၤာေန႔က ထပ္ၿပီးထုတ္ျပန္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ မူလကန္႔သတ္မိန္႔ထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံ ၇ ႏိုင္ငံအစား အီရတ္ႏိုင္ငံကို ဖယ္႐ွားလိုက္ၿပီး ၆ ႏိုင္ငံက ႏို္င္ငံသားေတြ အေမရိကန္ဝင္ခြင့္ကို ရက္ေပါင္း ၉၀ ပိတ္ပင္လိုက္ပါတယ္။ IS စစ္ေသြးႂကြေတြကို တိုက္ခုိက္တဲ့ေနရာမွာ အီရတ္ဟာ အေရးႀကီးတဲ့မဟာမိတ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ အီရတ္ကို မူလပိတ္ပင္ထားတဲ့စာရင္းကေန ဖယ္႐ွားခဲ့တာလို႔ သတင္းစာ႐ွင္းပြဲမွာ ႏို္င္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Rex Tillerson ကေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္လုပ္ဖုိ႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္႐ွိသူေတြ အေမရိကန္ဆီေရာက္မလာေအာင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနနဲ႔ အီရတ္အစိုးရတို႔က တင္းၾကပ္တဲ့ စိစစ္မႈေတြလုပ္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ပထမ ပိတ္ပင္ကန္႔သတ္မိန္႔တုန္းကလိုပဲ မြတ္ဆလင္အမ်ားစု ေနထုိင္တဲ့ ဆူဒန္၊ ဆီးရီးယား၊ အီရန္၊ လစ္ဗ်ား၊ Somalia နဲ႔ Yemen ႏို္င္ငံတုိ႔က ႏိုင္ငံသားေတြအေနန႔ဲ အခုကန္႔သတ္မိန္႔ အသစ္အရလည္း အေမရိကန္ကို ၃ လအတြင္း ဝင္ေရာက္ႏုိင္ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သမၼတရဲ႕ ကန္႔သတ္မိန္႔သစ္နဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ သတင္းစာ႐ွင္းပြဲမွာ ႏို္င္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Rex Tillerson ကခုလို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"ဘယ္စနစ္ကိုမွ လံုးဝအျပစ္ကင္းေအာင္လုပ္လုိ႔မရခ်ိန္မွာ၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံထဲကို အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ဝင္မလာႏိုင္ဖုိ႔ စိစစ္တဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ပိုၿပီးေကာင္းေအာင္လုပ္ေနတယ္ဆိုတာကို အေမရိကန္ျပန္သူေတြဖက္က ပိုၿပီးစိတ္ခ်ထားႏိုင္ၾကပါတယ္။ IS စစ္ေသြးႂကြေတြဖက္က အေမရိကန္ကို ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးလုပ္ဖုိ႔ အခြင့္အေရးယူလာႏိုင္တဲ့ အားနည္းခ်က္ေတြကို တားဆီးဖယ္႐ွားလို္က္တဲ့အမိန္႔ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ကမာၻတဝန္းမွာ႐ွိၾကတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြ၊ မဟာမိတ္ေတြအေနနဲ႔လည္း နားလည္ေပးၾကေစလိုပါတယ္။ "
သမၼတရဲ႕ ပထမ ခရီးသြားကန္႔သတ္မိန္႔ဟာ မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚျပစ္မွတ္ထားတဲ့ ကန္႔သတ္မိန္႔ျဖစ္တယ္လို႔ ေဝဖန္ခံခဲ့ရၿပီး ဥပေဒေၾကာင္းကေနလည္း စိန္ေခၚခံခဲ့ရပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ အဲဒီအမိန္႔ကို ႏိုင္ငံအေနာက္ျခမ္း အယူခံတရား႐ံုးက တားျမစ္ထားခ်ိန္မွာ ေနာက္ထပ္ အမိန္႔သစ္ကို ထုတ္ျပန္တာျဖစ္ပါတယ္။ ပထမတေခါက္အမိန္႔ထုတ္လုိက္ၿပီးေနာက္ လက္ေတ႔ြအေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ ႐ွင္းလင္းတဲ့ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြ မ႐ွိခဲ့တဲ့အတြက္ အေျခအေနေတြဟာ အေတာ္ကို ဖ႐ိုဖယဲျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အခုတေခါက္မွာေတာ့ ပိုၿပီး႐ွင္းလင္းတဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြပါသလို မတ္လ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ စတင္အႀကံဳးဝင္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြအေနနဲ႔ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြလုပ္ဖုိ႔ အခ်ိန္ရပါတယ္။ အခုခရီးသြား ကန္႔သတ္ခ်က္သစ္က ႏိုင္ငံ ၆ ႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံသားေတြကုိ ျပည္ဝင္ခြင့္ ယာယီကန္႔သတ္ပိတ္ပင္လိုက္ေပမဲ့ အေမရိကန္မွာ အၿမဲတမ္းေနထုိင္ခြင့္ Green Card ရထားသူေတြ၊ တရားဝင္ ျပည္ဝင္ခြင့္ Visa ရ႐ွိထားသူေတြနဲ႔ေတာ့ သက္ဆိုင္ျခင္းမ႐ွိဘူးလို႔ အမိေျမလံုၿခံဳေရးဝန္ႀကီး John Kelly ကေျပာပါတယ္။ တနလၤာေန႔က သမၼတအမိန္႔အသစ္မွာ ဆီးရီးယားကအပါအဝင္ ဘယ္ႏိုင္ငံကမဆို ဒုကၡသည္အျဖစ္ အေမရိကန္မွာ လာေရာက္အေျခခ်မယ့္သူေတြကို ရက္ေပါင္း ၁၂၀ အတြင္း လာခြင့္ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။ ဒီတေခါက္အမိန္႔က အရင္အမိန္႔နဲ႔ကြာတာကေတာ့ အေမရိကန္ကိုလာခြင့္ Visa ရထားၿပီးသား ဒုကၡသည္ေတြဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံကပဲျဖစ္ပါေစ။ ပိတ္ပင္မႈမွာ အႀကံဳးမဝင္ဘဲ လာေရာက္ခြင့္ရၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၂၀၁၆- ၂၀၁၇ ဘ႑ာႏွစ္အတြက္ သမၼတ Trump က လက္ခံမယ္လို႔ေျပာထားတဲ့ ဒုကၡသည္အေရအတြက္ ၅ ေသာင္းက အခုမတ္လဆန္းမွာ ျပည့္သြားၿပီလုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကလာေရာက္တဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအေရးကို ကူညီေပးေနတဲ့ အေမရိကန္ ျမန္မာလူမႈေရးအသင္း BACI ဘုတ္အဖြဲ႔ရဲ႕ ညြန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာ Ro Dinga ကေျပာပါတယ္။
"USRAP ေပါ့ေနာ္ (United States Refugee Admissions Program) ကေန ဒုကၡသည္ေတြကို အေမရိကန္ႏို္င္ငံကို ၀င္ခြင့္ေပးဖို႔ သမၼတ အိုဘားမားလက္ထက္က ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စက္တင္ဘာတုန္းက လက္မွတ္ထိုးထားတာ ဒီ ၁ ႏွစ္အတြင္းကို ၁ သိန္းနဲ႔ ၁ ေသာင္းလက္ခံ ဖို႔ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သမၼတ Trump ရဲ႕ အရင္အမိန္႔မွာ ၅ ေသာင္းပဲ လက္ခံဖို႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္တယ္ အခုဒီေန႔ထုတ္တဲ့ အမိန္႔မွာ ၅ ေသာင္းပဲျပန္ၿပီးေတာ့ခြင္ျပဳမယ္ဆိုတာ ျပန္ပါတယ္။
ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သိသေလာက္ မေလးရွား UNHCR ကေန ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ေတြမွာ ၅ ေသာင္းပဲသမၼတ Trump ခြင့္ျပဳတဲ့ အေရအတြက္က ဒီမတ္လ ၃ ရက္ေန႔ က ျပည့္သြားၿပီျဖစ္တယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီ ႏွစ္အတြင္းမွာေတာ့ တျခား ဒုကၡသည္အသစ္ အေမရိကန္ကို ၀င္ႏိုင္ဖို႔ ပိတ္သြားၿပီ ျဖစ္တယ္ ၊ဒုကၡသည္အသစ္၀င္ဖို႔ မရွိေတာ့ဘူးလို႔ မေလးရွား UNHCR ကေန လည္းေၾကညာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီအတိုင္းပဲ ျဖစ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။၀င္ေရာက္စရာအေၾကာင္း မရွိေတာ့ဘူးေပါ့ေနာ္။"
သမၼတအိုဘားမား လက္ထက္က လႊတ္ေတာ္ကိုတင္ျပခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြက္ အေမရိကန္က လက္ခံမယ့္ ဒုကၡသည္စာရင္းမွာ ထိုင္း ျမန္မာနယ္စပ္မွာေနထုိင္ေနၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ ၃ ေထာင့္ ၅ ရာေလာက္နဲ႔ မေလး႐ွားမွာ႐ွိေနၾကတဲ့ ျမန္မာဒုကၡသည္ ၅ ေထာင့္ ၅ ရာေလာက္အထိ ေခၚယူမယ္လို႔ အဆိုျပဳထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သမၼတ Trump လက္ထက္မွာ လက္ခံမယ့္ ဒုကၡသည္စုစုေပါင္းအေရအတြက္ကို ၅ ေသာင့္အထိ ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ၿပီးေနာက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဘယ္ႏွေယာက္ပါတယ္ဆိုတဲ့ စာရင္း အတိအက် မသိရေသးပါဘူး။ သမၼတ Trump တနလၤာေန႔က အသစ္ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ျပည္ဝင္ခြင့္ ကန္႔သတ္မိန္႔ဟာ မတ္လ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ စတင္အသက္ဝင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမိန္႔သစ္ကို ထုတ္ျပန္ႏိုင္ဖုိ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္အေနနဲ႔ အမိေျမလံုၿခံဳေရးဌာန၊ တရားေရးဌာန၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနတို႔နဲ႔ အနီးကပ္တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ အမိေျမလံုၿခံဳေရးဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
စုျမတ္မြန္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com
ျပည္၀င္ခြင့္ပိတ္ပင္မႈ Trump အမိန္႔သစ္ နဲ႔ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားအေျခခ်ႏုိင္မႈ အေျခအေန
Reviewed by THITHTOOLWIN
on
08:57
Rating:
