H&M အထည္သြင္း တ႐ုတ္စက္႐ံုနဲ႔ ျမန္မာလုပ္သားေတြၾကား ၁ လၾကာျပသနာ မေျပလည္ေသး

ရန္ကုန္ လႈိင္သာယာက ဆြီဒင္ ဖက္ရွင္ကုမၸဏီ H&M (Hennes & Mauritz) အတြက္ အဝတ္အထည္ေတြ ခ်ဳပ္ေပးေနတဲ့ တရုတ္ပိုင္ Hangzhou Baiyi စက္ရံုမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမား ျပႆနာဟာ အခုထိ ေျပလည္မႈ မရေသးဘဲ လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေန ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေပးဖုိ႔နဲ႔ အလုပ္သမားခံစားခြင့္ေတြအတြက္ အလုပ္သမားေတြဘက္က ဆက္လက္ ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို Reuters သတင္းတပုဒ္ေပၚ အေျခခံၿပီး ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပထားပါတယ္။

အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားေတြၾကား ေျပလည္မႈ မရွိတဲ့ လိႈင္သာယာက ဟန္က်ိဳး ပိုင္ရီ အထည္ခ်ဳပ္ စက္႐ံုမွာ ဇန္နဝါရီလကုန္က အလုပ္သမားသမဂၢ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ကိုသက္ပိုင္ဦးကို ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ ခြင့္ယူခဲ့မႈနဲ႔ အလုပ္ကထုတ္ပစ္ခဲ့တဲ့ေနာက္မွာ အေျခေနဟာ ပိုၿပီး တင္းမာလာခဲ့တာပါ။

ဆႏၵျပရာမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြပါ ပါလာတဲ့အတြက္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၉ ရက္ေန႔မွာပဲ စက္႐ံုကို ပိတ္ထားခဲ့ရၿပီး ေဖေဖာ္ဝါရီ လကုန္ေလာက္မွာ ေတာ့ ဆႏၵျပ အလုပ္သမား ၂၀၀ ေက်ာ္က အထည္ခ်ုဳပ္စက္ရံုရဲ့ ျပဳတင္းေပါက္ေတြ တံခါးေတြကို ရိုက္ခ်ိဳး ဖ်က္ဆီး ဝင္ေရာက္ၿပီး ကြန္ျပဴတာေတြနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ကင္မရာေတြ အပါအဝင္ စက္ပစၥည္းတခ်ိဳ႕ကို ဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ အျပင္ တရုတ္အလုပ္သမား ၇ ေယာက္ကိုပါ နာရီအေတာ္ၾကာ ဖမ္းဆီးထားခဲ့တာပါ။ ျမန္မာအစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ ၾကားဝင္ညွိႏိႈင္းခဲ့တဲ့ ေနာက္မွာ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး အခုလို က်ဴးလြန္သူေတြကို ဖမ္းဆီး အေရးယူေပးဖုိ႔ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကို ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ တရုတ္သံရံုးက ေတာင္းဆိုခဲ့တာေတြနဲ႔ အေျခအေနဟာ အခုအခ်ိန္အထိ တင္းမာေနဆဲ ပါတယ္။

ဟန္က်ိဳးပိုင္ရီ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုဟာ ဆီြဒင္က H&M (Hennes & Mauritz) ဖက္ရွင္ကုမၸဏီကို ခ်ဳပ္ၿပီးသား အဝတ္ထည္ေတြ တင္ပို႔ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ကုမၸဏီ ၄၀ ထဲက တခု ျဖစ္ပါတယ္။

ကမာၻ႔ဦးေဆာင္ ဖက္ရွင္ကုမၸဏီတခုျဖစ္တဲ့ H&M ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရရွည္တည္တံ့မယ့္ အလုပ္ေတြကို တိုးခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္ေနေၾကာင္း ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၆ ရက္ေန႔မွာပဲ ေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္ျဖစ္ သူတုိ႔ကုမၸဏီထုတ္ ပစၥည္းေတြဟာ လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေန တိုးတက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အေနထားေအာက္မွ ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳးစားခဲ့ရေၾကာင္း ေရးသားထားတာပါ။

အခု ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ေနာက္မွာ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၉ ရက္ေန႔က စၿပီး ပိတ္ထားရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒီစက္႐ံုန႔ဲ ပတ္သက္ၿပီး အထူး စိုးရိမ္စိတ္ပူေၾကာင္းနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုေနေၾကာင္းနဲ႔ အေျခအေနကို အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလုိ စက္ရံုပိတ္ထားရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကမာၻ႔ေစ်းကြက္ကို သူ႔ကုမၸဏီရဲ့ ျဖန္႔ျဖဴးေနမႈေတြ အတြက္ ဘယ္လို ထိခိုက္မႈ ရွိတယ္ ဆိုတာကို ေတာ့ ထုတ္မေျပာပါဘူး။

စက္ရံု အျပင္ဘက္က ေၾကာ္ျငာသင္ပုန္းမွာေတာ့ အလုပ္သမား အားလံုး မတ္လ ၁၃ ရက္ ေန႔မွာ အလုပ္ျပန္ဝင္ရမွာ ျဖစ္သလို ၁၅ ရက္ကို ေနာက္ဆံုး သတ္မွတ္ရက္ အျဖစ္ထားၿပီး အဲဒီအခ်ိန္အထိ အလုပ္ျပန္မဝင္ေသးရင္ အလုပ္တာဝန္က ရပ္စဲမွာ ျဖစ္သလို နစ္နာေၾကး လံုးဝ မေပးဘူးလို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒီအထည္ခ်ဳပ္စက္ရံုက ဆႏၵျပ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ စိုးသက္ပိုင္ကေတာ့ အလုပ္သမားသမဂၢေခါင္းေဆာင္ ကိုသက္ပိုင္ဦးကို အလုပ္ျဖဳတ္ခဲ့တာမို႔ သူတုိ႔ ဆႏၵျပခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး အခု အာဏာပိုင္ေတြက သူ႔ကို မူလလစာနဲ႔ အလုပ္ျပန္ခန္႔မယ့္အေၾကာင္း ေျပာလာၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။

“ေမာင္သက္ပိုင္ဦးကို မူလေနရာ၊ မူလဌာန၊ မူလလစာအျဖစ္၊ မူလလူေနရာမွာပဲ မူလစက္ခ်ဳပ္တုိင္းပဲ ျပန္လည္ခန္႔အပ္ေစဆုိတဲ့ စာ က်လာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ထြက္လိုက္တာလည္း ကိုသက္ပိုင္ဦး ကိစၥေၾကာင့္ပဲ အလုပ္သမားေတြ အျပင္ေရာက္လာတာ။ အခု ကိုသက္ပိုင္ဦးကလည္း လုပ္ငန္းထဲကို ျပန္ေရာက္ၿပီ။ ခံုသမာဓိ႐ံုးကလည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္က်ၿပီဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ဘာမွ မရွိေတာ့ဘူး။ ျပန္၀င္႐ံုပဲရွိတယ္။ ဒီထက္ၿပီး တုိက္ပြဲ၀င္စရာလည္း မလိုေတာ့ဘူး။”

ဒီစက္ရံု ျပႆနာအတြက္ အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အလုပ္သမားေရးဆိုင္ရာ အရာရွိေတြနဲ႔ စက္ရံုပိုင္ရွင္ တို႔ၾကား ညွိႏႈိင္းမႈေတြ လုပ္ေနေပမယ့္ အခုထိေတာ့ ေျပလည္မႈ မရေသးဘူးလို႔ အလုပ္သမား ေရးရာဌာနက အရာရွိတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခင္ေမာင္ဦးကေျပာပါတယ္။

“သေဘာတူညီခ်က္ကေတာ့ မရဘူး။ စက္႐ံုထဲကို ျပန္၀င္၊ ေဆြးေႏြးတဲ့အပိုင္းက ေဆြးေႏြးမယ္။ အလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးသြားမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာပဲရွိပါတယ္။”

အလုပ္ရွင္ဘက္က အလုပ္သမားေတြရဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို တကယ္တမ္း ျဖည့္ဆည္းေပးခ်င္တဲ့ ဆႏၵ မေတြ႔ရတဲ့အတြက္ အလုပ္သမားေတြ ဘက္က ေနာက္ထပ္ေတာင္းဆိုမႈေတြ ရွိလာႏုိင္တယ္ လို႔လည္း ဦးခင္ေမာင္ဦးက ေထာက္ျပပါတယ္။

“အမွန္အတုိင္းေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျပန္ေတာ့ျဖစ္လာမွာပဲ။ ႀကီးမယ္၊ ေသးမယ္သာ မေျပာႏုိင္တာ။ ေတာင္းဆုိမႈက ျပန္ျဖစ္လာမွာပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ ဟိုက စာခ်ဳပ္မွာပါတဲ့ အလုပ္ရွင္က လုိက္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။”

အလုပ္သမားေတြဘက္က သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္မႈကို စံနစ္တက် ျပန္လွန္ သံုးသပ္တာေတြ လုပ္ဖုိ႔နဲ႔ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ တိုးတက္ေနတဲ့ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမွာ လုပ္ေနတဲ့ စက္ရံု လုပ္သားက ၃ ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဖယ္ရွားခဲ့တဲ့ ေနာက္မွာ ဥေရာပနဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေတြ အပါအဝင္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ထင္ရွားတဲ့ H&M တို႔ Gap တို႔လို ကုမၸဏီေတြက လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ဖုိ႔ စိတ္ဝင္စားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ကေမာၻဒီးယား ႏုိင္ငံေတြက အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္သားေတြ တပါတ္ ၆ ရက္လုပ္ၿပီး အနိမ့္ဆံုးလစာ ေဒၚလာ ၉၀ ကေန ၁၅၀ ေလာက္အထိ ရေနၾကခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ၆၃ ေဒၚလာ ဝန္းက်င္ ရေအာင္ မနည္း ရုန္းကန္ေနၾကရ တယ္လုိ႔ ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ ILO က ေျပာပါတယ္။

ဒီ တရုတ္ အထည္ခ်ဳပ္ စက္ရံုဟာ အလုပ္သမားေတြ အခ်ိန္ပို အလုပ္ဆင္းထားတဲ့ လုပ္အားလခေတြကို မေပးခဲ့တဲ့အတြက္ မႏွစ္က အလုပ္သမား သမဂၢ ေခါင္းေဆာင္ ကိုသက္ပိုင္ဦး ဦးေဆာင္ၿပီး ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုခဲ့တဲ့ ေနာက္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာေတာ့ သူ႔စက္ရုံက အလုပ္သမား ၅၇၀ အတြက္ ျမန္မာေငြ က်ပ္သန္းေပါင္း ၇၀ ကို ေနာက္က်ေက်းနဲ႔ ျပန္ေပးခဲ့တယ္လုိ႔ စက္ရံုက အတည္ျပဳပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖၚဝါရီလကုန္ စက္ရံုက အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပ်က္စီးမႈဟာ ေဒၚလာ ၇ ေသာင္းခဲြ ဘိုးေလာက္ ရွိတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဖ်က္ဆီးခဲ့သူေတြကို အေရးယူေပးဖုိ႔ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြကို ေတာင္းဆိုခဲ့ တာရွိေပမယ့္ အခုထိေတာ့ အလုပ္သမား တေယာက္မွ ဖမ္းဆီးတာ မခံရေသးပါဘူး။

အထည္ခ်ဳပ္စက္ရံု အမ်ားအျပား ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုလုိ ဆႏၵျပမႈေတြကေန အလုပ္သမားေတြအတြက္ အလုပ္ခြင္လံုၿခံဳေရး ကင္းမဲ့ေနတာကို ျပေနတယ္လို႔ အလုပ္သမားအေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။ စီးပြါးေရး တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အလုပ္သမားေတြရဲ့ လံုၿခံဳမႈနဲ႔ ရပိုင္ခြင့္သာ အေရးပါတာမဟုတ္ပဲ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူေတြ အတြက္ပါ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈ ရွိေစဖုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ အစိုးရသစ္အဖြဲ႔အေနနဲ႔ လူမႈေရးနဲ႔ အလုပ္သမားေရး ဥပေဒဆိုင္ရာ ျပဳျပင္မႈေတြ လုပ္ဖို႔ လုိေနၿပီဆိုတာ ျပသေနတယ္လုိ႔ လည္း အကဲခတ္ေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

​ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com