ေတာင္ကိုရီးယား ကာကြယ္ေရး ကန္ အစီအစဥ္ တ႐ုတ္ကန္႔ကြက္

အေမရိကန္ရဲ႕ ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္ ေတာင္ကိုရီးယားမွာထားမယ့္ကိစၥအေပၚ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ကန္႔ကြက္ေဆာင္႐ြက္မႈေတြကို တိုးျမွင့္လုပ္ေနပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွာေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးသစ္ James Mattis နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယား ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး Han Minkoo တို႔ ဒီကေန Seoul ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုၾကတဲ့အခါ အေမရိန္ကန္ရဲ႕ ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရး THAAD စနစ္ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ ထား႐ွိေရး ေ႐ွ႕ဆက္ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ကိစၥေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးၾကမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။

ဒီစနစ္အေပၚ တ႐ုတ္ဖက္က ကန္႔ကြက္ေနတာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတာကို VOA သတင္းေထာက္ Bill Ide ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္ကေန ေပးပို႔တဲသတင္းကိုအေျခခံၿပီး မစုျမတ္မြန္ ကတင္ျပပါတယ္။

အေမရိကန္ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး James Mattis ေတာင္ကိုရီးယားခရီးစဥ္မစခင္ရက္ပိုင္းအလုိမွာ ေတာင္ကိုရီးယားကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး Han Minkoo နဲ႔တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္စကားေျပာခဲ့ၾကစဥ္ထဲက ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ Nuclear လက္နက္ရန္႐ွိေနခ်ိန္မွာ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔အေမရိကန္ၾကား အနီးကပ္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖို႔လိုအပ္ၿပီး အေမရိန္ကန္ရဲ႕ ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရး THAAD စနစ္ကို ေတာင္ကိုရီးယားမွာတပ္ဆင္သြားေရးကို ဆက္ၿပီးလုပ္ေဆာင္သြားၾကဖုိ႔ ဝန္ႀကီး ၂ ေယာက္ သေဘာတူထားၾကပါတယ္။

ဒီကေန႔ Seoul ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ လူခ်င္းေတြ႔ဆံုၾကတဲ့အခါမွာလည္း ဒီကိစၥကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးၾကလိမ္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ ခုလိုအေျခအေနမွာ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ အေမရိကန္ဒံုးရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္ကို မထားဖုိ႔ တ႐ုတ္က ေတာင္ကိုရီးယားကို စီးပြားေရးအရဖိအားေပးေနသလို သံတမန္ေရးအရ အက်ဳိးဆက္ေတြ႐ွိလာႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပးေနပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ Nuclear နဲ႔ ပဲ့ထိန္းတပ္ဒံုးက်ည္ရန္ကို ကာကြယ္ဖုိ႔ THAAD စနစ္ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ ထားဖုိ႔လိုတယ္လို႔ အေမရိကန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားတို႔က ေျပာေနခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္တုိ႔ဖက္ကေတာ့ ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရးအစီအစဥ္မွာ ဒိထက္ပိုတဲ့စိုးရမ္စရာေတြ႐ွိေနတယ္လို႔ ေျပာေနပါတယ္။ တ႐ုတ္ဖက္က စိုးရိမ္ေနတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း ၂ ခ်က္ကို ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရး တ႐ုတ္သိပၸံက အေမရိကန္ေလ့လာေရးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉး ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ႐ွင္ Tang Jianqun က ခုလိုသံုးသပ္ျပပါတယ္။

“ေျမာက္ကိုရီးယားရန္တခုတည္းကို ကာကြယ္မယ့္ စစ္ေရးစနစ္မဟုတ္ပါဘူး။ တဖက္ကအႏၱရာယ္ကိုကာကြယ္ၿပီး တဖက္က လက္နက္ကိုင္ထားမယ့္ အေမရိကန္ရဲ႕ ေဒသတြင္းသာမက တကမာၻလံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အစီအစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစနစ္ကိုထားမယ္ဆိုရင္ Nuclear လက္နက္ေတြပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ တ႐ုတ္၊ Russia တုိ႔လို ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အေနအထားကို ထိခိုက္သြားႏိုင္တာကခ်က္၊ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ Nuclear စစ္ဟန႔္တားေရး မဟာျဗဴဟာခ် ေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ တ႐ုတ္စစ္တပ္ရဲ႕ ေဆာင္႐ြက္မႈေတြကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။”

THAAD ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္မွာ အင္အားေကာင္းတဲ့ ေရဒါစနစ္လည္းပါဝင္ပါတယ္။ အဲဒီစနစ္ေၾကာင့္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားကိုတင္မက တ႐ုတ္နဲ႔ ႐ု႐ွားပိုင္နက္ေတြအထိကို ျမင္ႏိုင္မွာျဖစ္တယ္လုိ႔ တ႐ုတ္ဖက္ကေျပာၿပီး ကန္႔ကြက္ေနပါတယ္။ အလားတူေရဒါစနစ္ေတြက ဂ်ပန္၊ Alaska နဲ႔ထိုင္ဝမ္ကၽြန္းတို႔မွာလည္း တပ္ဆင္ထားတဲ့အတြက္ အာ႐ွတိုက္နဲ႔ ဥေရာပတိုက္ကို ခ်ိတ္ဆက္ျဖန္႔ၾကက္ထားတဲ့ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္အေပၚ တ႐ုတ္တို႔ စိုးရိမ္ေနရတာျဖစ္တယ္လို႔လည္း တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ႐ွင္ Tang Jianqun ကသံုးသပ္ပါတယ္။

အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္အစိုးရၾကား အင္အားၿပိဳင္ဆိုင္ေနၾကတာမွန္ေပမဲ့ ဒီ ၂ ႏိုင္ငံၾကား စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈေတြကလည္း ႐ွိေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကိစၥလို သေဘာထားကြဲေနၾကေပမဲ့ ၂ ႏိုင္ငံၾကား တိုက္႐ုိက္ စစ္ေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ဳိးလဲ ႐ွိမေနပါဘူး။ လာမယ့္ ၂ ႏွစ္အတြင္း ေျမာက္ကုိရီးယားဖက္က အေမရိကတိုက္အေပၚ လာမယ့္ ၂ ႏွစ္အတြင္း Nuclear တိုက္ခိုက္မႈေတြ လုပ္ႏိုင္စြမ္း႐ွိလာႏိုင္တယ္လို႔ ကာကြယ္ေရးေလ့လာသူေတြက ေျပာထားတဲ့အတြက္ အေမရိကန္အတြက္ လာမယ့္ ၂ ႏွစ္အတြင္း အႀကီးမားလံုး လံုၿခံဳေရးစိန္ေခၚမႈႀကီးကို ရင္ဆိုင္ရမယ့္ပုံ႐ွိေနပါတယ္။

အေမရိကန္ရဲ႕ THAAD ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္ဟာ တ႐ုတ္အေပၚအသံုးျပဳလာႏိုင္တဲ့ ကမာၻ႔ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္ျဖစ္မွာကို တ႐ုတ္ဖက္က စိုးရိမ္ေနတဲ့ တခ်ိန္ထဲမွာ ေတာင္ကိုရီးယားအေပၚ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းမႈကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔လည္း ျမင္ေနပံုရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာေတြ႐ွိေနတဲ့ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံမွာ လာမယ့္ေ႐ြးေကာက္ပဲြကေန THAAD ဒံုးလက္နက္စနစ္တပ္ဆင္မယ့္ကိစၥ ပ်က္သြားတာ ဒါမွမဟုတ္ ေႏွာင့္ေႏွးသြားတာျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ တ႐ုတ္ဖက္ကေတာ့ စိုးရိမ္ေနတယ္လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားေလ့လာေရး Yonsei တကၠသိုလ္က ႏို္င္ငံေရးသံုးသပ္သူ Bong Young-shik ကေျပာပါတယ္။

“ေတာင္ကိုရီးယားကို တ႐ုတ္နဲ႔ပိုၿပီးနီးနီးကပ္ကပ္ဆက္ဆံဖို႔ ႐ွီဂ်င္ပင္းအစိုးရဖက္က ထပ္တလဲလဲႀကိဳးစားခဲ့တာေတြရပါတယ္။ အေမရိကန္ ဂ်ပန္ ေတာင္ကိုရီးယား ၃ ႏိုင္ငံ လံုၿခံဳေရးပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈကေန ခပ္ခြာခြာေနၿပီး တ႐ုတ္နဲ႔ပို အနီးကပ္ဆက္ဆံဖုိ႔ပါ။ တ႐ုတ္ကိုဝိုင္းထားတဲ့ ၃ ႏိုင္ငံမွာ ေတာင္ကိုရီးယားက အင္အားအနည္းဆံုးျဖစ္တယ္လို႔ တ႐ုတ္အစိုးရကျမင္္ေနပါတယ္။”

ေတာင္ကိုရီးယားမွာ THAAD စနစ္တပ္ဆင္ဖုိ႔ စတင္လုပ္ေနထဲက တ႐ုတ္က ေတာင္ကိုရီးယားအေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္နဲ႔နီးတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေ႐ွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာ တိုက္ခ်င္းျပစ္ DF-41 ဒံုးက်ည္ေတြထားလိုက္ၿပီလို႔ တ႐ုတ္က မၾကာခင္ကပဲေၾကညာခဲ့တာက တ႐ုတ္ဖက္က လက္တံု႔ျပန္မႈတခုုုျဖစ္တယ္လို႔ India ႏိုင္ငံ New Delhi ၿမိဳ႕က ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာသိပၸံက Jagannath Panda က သံုးသပ္ပါတယ္။

“ခုလိုအစျပဳေဆာင္႐ြက္မႈကို တ႐ုတ္တို႔ဖက္ကလုပ္လိုက္တာက THAAD နဲ႔ပါတ္သက္လို႔ တံု႔ျပန္လိုက္တာ ဒါမွမဟုတ္ အေမရိကန္သမၼတသစ္ကို အခ်က္ျပလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာ ေတာင္ကိုရီးယားကို သူတုိ႔သေဘာထားသိေအာင္ျပလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။”

THAAD စနစ္ထား႐ွိဖုိ႔ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ စတင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ေတြ ေတာင္ကိုရီးယားကို သြားလည္တာနည္းသြားတဲ့အတြက္ ေတာင္ကိုရီးယားစီးပြားေရးကို အထိနာေစခဲ့တယ္လို႔လည္း သူကေျပာပါတယ္။ 2016 ခုႏွစ္ July လမွာ အေမရိကန္ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရး THAAD စနစ္ထား႐ွိဖို႔ ေတာင္ကိုရီးယားဖက္က ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေတာင္ကိုရီးယားေဖ်ာ္ေျဖေရးလုပ္ငန္းေတြက အႏုပညာ႐ွင္ေတြတ႐ုတ္ႏို္င္ငံဆီသြားတာ။

ေတာင္ကိုရီးယားကလာတဲ့ ေလယာဥ္ခရီးစဥ္ေတြကို ကန္႔သတ္တာအျပင္ ကိုရီးယားကအႀကီးဆံုးစီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးတခုျဖစ္တဲ့ Lotte Group ရဲ႕တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထဲကေဆာင္႐ြက္မႈေတြကို ကန္႔သတ္တာစတဲ့ တ႐ုတ္ဖက္ကေန ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုတဲ့ စာရင္းကို မၾကာခင္ကပဲ ေတာင္ကိုရီးယား ထုတ္ Hankyoreh ေန႔စဥ္သတင္းစာ ထဲမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

စုျမတ္မြန္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com