လူ႔အခြင့္အေရးမင္းႀကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဖုန္းဆက္စကားေျပာ

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္ စကားေျပာေနစဥ္။ (ဇူလိုင္ ၁၇၊ ၂၀၁၂)

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ စနစ္တက်နဲ႕ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားမယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကတိေပးလိုက္ေၾကာင္း OHCHR ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး Zeid al- Hussein က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ေသာၾကာေန႔ကထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ OHCHR ရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ အစီရင္ခံစာ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ Zeid al- Hussein တို႔ တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ စကားေျပာဆိုခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္ၿပီး ေျပာျပမွာပါ။

လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး Zeid al- Hussein

ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဖုန္းေျပာခဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သီးသန္႔ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားတဲ့ ရိုက္တာသတင္းဌာနကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္နာ မင္းႀကီး Zeid al- Hussein က အခုလိုေျပာပါတယ္။

"ၿပီးခဲ့တဲ့ နာရီ၀က္ေလာက္ကပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို က်ေနာ္ ဖုန္းနဲ႔ စကားေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီစစ္ဆင္ေရးကို အဆံုးသတ္ေစဖို႔ စစ္တပ္နဲ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႕ေတြအေပၚမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ဖိအားေပးႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းမွန္သမွ် အသံုးျပဳဖို႔ က်ေနာ္သူ႔ကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္မယ္လို႔ သူ႔ဘက္ကလည္း က်ေနာ့္ကို အေၾကာင္းျပန္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ သူတို႔လိုအပ္လိမ့္မယ္ လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာပါတယ္။

အစီရင္ခံစာမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြဘက္က ဆိုးရြားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့စြပ္စဲြခ်က္ေတြအတြက္ ICC ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံုရံုး အထိတင္ဖို႔ သူတို႔ စဥ္းစားေနေၾကာင္း Zeid al- Hussein က အခုလိုေျပာပါတယ္။

"ဒီစြပ္စဲြခ်က္ေတြဟာ အေတာ့္ကို ျပင္းထန္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ထင္ပါတယ္။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခံရသူေတြနဲ႔ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြကို က်ေနာ္တို႔ အဖဲြ႔ကေန ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြေပၚမွာ အေျခခံ ထားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ဒါမွမဟုတ္ ေကာ္မရွင္ လိုမ်ဳိး၊ ႏိုင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးအဖဲြ႕လိုမ်ဳိး လိုအပ္တာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ ICC လို ႏိုင္ငံတကာရာဇ၀တ္ခံုရံုးကေန ဒီျဖစ္ရပ္ေတြကို ကိုင္တြယ္ႏိုင္ဖို႔အေျခအေနထိ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္လည္း အခြင့္အလမ္းေတြရွိေနပါတယ္။"

မႏွစ္ေအာက္တိုဘာလ ေနာက္ပိုင္းကစၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္အေရအတြက္ ၆၆,၀၀၀ ေလာက္ ရွိသြားၿပီျဖစ္တယ္လို႔လည္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီးရံုးရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာအတြက္ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြျဖစ္တဲ့ က်ည္ဆံနဲ႕ ဓါး ဒဏ္ရာရခဲ့သူေတြရဲ႕ ဓါတ္ပံုေတြ၊ မီးရွဳိ႕ခံရပံုေတြ အျပင္ ရိုင္ဖယ္လ္ ေျပာင္းဒင္ ဒါမွမဟုတ္ ၀ါးတုတ္နဲ႔ ရိုက္ခံထားရသူေတြရဲ႕ ဓါတ္ပံုေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြက ရရွိခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအေနနဲ႔ ခိုင္ခိုင္မာမာ တုန္႔ျပန္ဖို႔ Zeid al- Hussein က တိုက္တြန္းလိုက္ၿပီး ဒီစြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ တာ၀န္ယူရမွာျဖစ္တယ္လို႔ သူက အခုလိုေျပာပါတယ္။

"ႀကီးမားၿပီး ေလးနက္တဲ့ ဒီစြပ္စဲြခ်က္ေတြကို အခိုင္အမာ တုန္႔ျပန္ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘယ္နည္းလမ္းက အေကာင္းဆံုးလဲဆိုတာကို ကိုင္တြယ္ေပးဖို႔ ေတာင္းခံလာမယ္ဆိုရင္ ကုလသမဂၢအဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြအပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီနဲ႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖဲြ႕၀င္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ မျဖစ္မေနေဆြးေႏြးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ ဒီလိုျဖစ္ရပ္မ်ဳိးေတြ တရက္ၿပီးတရက္ ထပ္မျဖစ္ေစဖို႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြရွိေနတဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းေတြကို ခ်က္ျခင္း ရပ္ဆိုင္းဖို႔ အေလးထားတိုက္တြန္းေနပါတယ္။"

OHCHR ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း နယ္စပ္ကေန အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးလာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြထဲက စုစုေပါင္း အေယာက္ ၂၂၀ ကို ေတြ႕ဆံုေမးျမန္း ထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြေပၚမွာ အေျခခံထားတာျဖစ္ပါတယ္။

သူတို႔ေတြဟာ ၂၀၁၆ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလ္ (၉)ရက္ေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း နယ္စပ္ရဲကင္းစခန္းတခ်ဳိ႕ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ခံရၿပီးေနာက္ လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြဘက္က ျပင္းထန္တဲ့ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရးေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးလာၾကသူေတြျဖစ္ပါတယ္။

 အင္ၾကင္းႏိုင္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com