လွ်ဳိ ႔ဝွက္တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္း

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း ႀကီးစိုးတဲ့ မဆလ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ (၂၆) နွစ္မွာ ဖားကန္႔ေဒသကို KIA က ကခ်င္လြတ္္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ ခ်ဳပ္ကိုင္ၿပီး ေက်ာက္စိမ္းဟာ KIA ရဲ ႔ အဓိကရန္ပံုေငြ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၈ မွာ စစ္အစိုးရတက္လာၿပီး ဗကပ တျဖစ္လဲ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲတဲ့အခါ အစိုးရတပ္ဟာ KIA ကို ဦးတည္တိုက္ခိုက္ၿပီး ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေတြကို သိမ္းပိုက္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ KIA ဟာ စစ္အစိုးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖုိ႔ ၁၉၉၄ မွာ သေဘာတူလိုက္ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ Global Witness အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲတဲ့ (၁၇) ႏွစ္ကာလမွာ ေက်ာက္စိမ္းေဒသကို ဝိုင္းအမဲဖ်က္ၾကပါတယ္။

ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီးမၾကာမီ ၂၀၁၁ ဇြန္လမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားတာ အခုအခ်ိန္အထိပါပဲ။ တုိက္ပြဲျပန္ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြထဲမွာ ေက်ာက္စိမ္းနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ ပါဝင္ေနပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္က ေက်ာုက္စိမ္းကို စစ္အုပ္စု၊ ခရိုနီအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ ဝတပ္ဖြဲ႔တို႔က လက္ဝါးႀကီးအုပ္ အျမတ္ထုတ္ေနတာမို႔ ကခ်င္ျပည္သူေတြဟာ ကိုယ္ၿခံထဲက သစ္သီးကိုယ္စားခြင့္မရွိတဲ့ဘဝ ေရာက္ေနတယ္လို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းသြားရင္ ေက်ာက္စိမ္းေဒသကို လက္လႊတ္ရမွာမုိ႔ အက်ဳိးခံစားေနရတဲ့ စစ္အုပ္စုအသိုင္းအဝိုင္းအတြက္ ဆံုးရႈံးစရာေတြမ်ားေနပါတယ္။

ေက်ာက္စိမ္းထြက္တဲ့ လံုးခင္း၊ ဖားကန္႔၊ မိုးညဥ္း၊ နန္႔ယား စတဲ့ေနရာေတြကို အစိုးရတပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ထားေပမယ့္ KIA ၾသဇာခံေဒသျဖစ္တဲ့အတြက္ ဆက္ေၾကးေကာက္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိပါတယ္။ အစိုးရတပ္ကလည္း ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းက ေငြဝင္ဖို႔ကိုသာ အဓိကထားပါတယ္။ လုပ္ငန္းႀကီးေတြရဲ ႔ လံုၿခံဳေရးကို စစ္တပ္က တာဝန္ယူတဲ့အခါ ဆက္ေၾကးအမ်ားႀကီးရပါတယ္။ လုပ္ငန္းငယ္ေတြကိုေတာ့ ၾကားပြဲစား၊ သတင္းေပးနဲ႔ရဲတို႔ကတဆင့္ (၂၀) ရာခုိင္ႏႈန္းဆက္ေၾကးေကာက္ပါတယ္။ ဖားကန္႔က ဗ်ဴဟာမွဴးကို က်ပ္ေငြသိန္းငါးဆယ္က တရာအထိ ဆက္ေၾကးေပးရၿပီး ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေစာင့္ေပးတဲ့ စစ္သားေတြကိုလည္း ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးရပါတယ္။ တရုတ္ျပည္ကို ေက်ာက္စိမ္းခိုးထုတ္သူေတြဟာ အစိုးရကို ဆက္ေၾကးေပးရပါတယ္။ ေျမာက္ပိုင္းတုိင္းမွဴးနဲ႔ အဆင္ေျပဖို႔ လာဘ္ထိုးရပါတယ္။

ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းက အက်ဳိးအျမတ္ရယူဖို႔အတြက္ အစိုးရတပ္နဲ႔ KIA နားလည္မႈယူၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။ KIA ရဲ ႔ ေက်ာက္စိမ္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈကို အစိုးရတပ္က မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနတာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းေအာင္တဲ့အခါမွာ ဘယ္ေလာက္ဆက္ေၾကးယူမယ္ဆိုတာကို အစိုးရတပ္ကို KIA သေဘာတူခ်က္ရယူႏိုင္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းေလးေတြကို ဆက္ေၾကးေတာင္းရာမွာ ဗ်ဴးဟာမွဴးနဲ႔ KIA တပ္ရင္း (၆) အသံုးျပဳတဲ့ ၾကားပြဲစားေတြဟာ အတူတူျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီၾကားုပြဲစားနဲ႔ အဆက္အသြယ္လုပ္တာေၾကာင့္ နားလည္မႈလြဲမွားၿပီး ပစ္ခတ္တာမ်ဳိးမျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္ရွားႏုိင္ပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္က လက္နက္ကိုင္ေတြဟာ ရာခိုင္ႏႈန္းျပည့္ စစ္ျဖစ္တာကို မလိုလားသလုိ ရာခိုင္ႏႈန္းျပည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမွာကိုလည္း မလိုလားဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။

လက္ေတြ႔စစ္မတိုက္ရဘဲ ေက်ာက္စိမ္းက ဆက္ေၾကးရေအာင္ ေျမြမေသတုတ္မက်ဳိး အေျခအေနမ်ဳိးကိုသာ အစိုးရစစ္တပ္က လိုလားပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို စစ္တပ္ေထာက္ခံဖို႔အတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ စစ္တပ္ ဘယ္လိုျပဳမႈက်င့္ႀကံတယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ၂၀၁၁ မွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပ်က္ျပားသြားတဲ့အခါ KIA ဟာ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို ျပန္လည္ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္တယ္လို႔ Global Witness ကို ေျပာျပပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ႏုိင္ေအာင္ ေက်ာက္စိမ္းေဒသမွာ KIA တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ေနရာခ်ထားရပါတယ္။ ၂၀၁၂ ဇန္နဝါရီလမွာ ေဒၚလာသန္း (၂၀) KIA က ဆက္ေၾကးေကာက္ယူႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ KIA ရဲ ႔ ေအာင္ျမင္မႈကို ဝန္ႀကီးအခ်ဳိ ႔ မေက်နပ္တဲ့အတြက္ KIA ဆက္ေၾကးမရေအာင္ ၂၀၁၂ ေမလမွာ ေက်ာက္စိမ္းထုတ္လုပ္မႈကို ပိတ္ပင္လုိက္ပါတယ္။

၂၀၁၄ ေက်ာက္စိမ္း ျပန္လည္ထုတ္ယူခြင့္ျပဳတဲ့အခါမွာ KIA ဟာ ဆက္ေၾကးျပန္ေကာက္ႏိုင္တာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ Global Witness က ဆိုပါတယ္။ ဆက္ေၾကးလက္ခံရရွိေၾကာင္း KIA က ေပးတဲ့ ေျပစာဟာ တရုတ္နယ္စပ္အထိ ေက်ာက္စိမ္းသယ္ခြင့္ျပဳတဲ့လက္မွတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လိုင္ဇာဌာနခ်ဳပ္ကတဆင့္ တရုတ္ျပည္ကို တင္ပို႔တာလည္း ရွိပါတယ္။ ၂၀၁၂ မတုိင္မီက KIA ဟာ ယူနန္မွာ ကုမၸဏီဖြင့္ၿပီး ေက်ာက္စိမ္းအေရာင္းအဝယ္လုပ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းဟာ ဝင္ေငြမ်ားသေလာက္ တာဝန္ခံမႈ အလြန္နည္းပါးပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ ႔ လွ်ဳိ ႔ဝွက္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလုိ ျဖစ္ေနပါတယ္။

Global Witness အစီရင္ခံစာဟာ အေပၚယံေလ့လာမႈသာျဖစ္လို႔ မသိႏုိင္မျမင္ႏုိင္တာ အမ်ားႀကီး က်န္ေနပါတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းကုမၼဏီႀကီးေတြကို စစ္အုပ္စုမိသားစုေတြ ခ်ဳပ္ကိုင္တယ္ဆိုတဲ့သတင္းကို စံုစမ္းေလ့လာဖို႔ လိုပါတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို တရုတ္ျပည္မွာ ဘယ္သူ အက်ဳိးခံစားေနရတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ဘယ္ေလာက္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္ဆိုတာကိုလည္း မသိႏုိင္ေသးပါဘူး။ ေက်ာက္စိမ္းေငြေတြ တရုတ္ျပည္မွာေရာ ျမန္မာျပည္မွာပါ ေတာင္လိုပံုေနပါတယ္။ သယံဇာတနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမွာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ အစပ်ဳိးသြားတာေတြကို ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔လိုေၾကာင္း Global Witness အဖြဲ႔က သံုးသပ္တင္ျပထားပါတယ္။

 ဦးေအာင္ခင္ / ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း/ ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com