ရခိုင္ေဒသ မူဆလင္သူပုန္ထမႈသံုးသပ္ခ်က္ ICG ထုတ္ျပန္

ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြဟာ ေဆာ္ဒီ နဲ႔ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံေတြက အၾကမ္းဖက္ကြန္ရက္အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရွိတယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ ပဋိပကၡေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ ICG က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ICG ရဲ႕ အစီရင္ခံစာဟာ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကရရွိတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ လည္း ကိုက္ညီမႈရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကိုရန္ႏုိင္က ေျပာျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

ႏုိင္ငံတကာပဋိပကၡေလ့လာေစာင့္ၾကည္ေရးအဖဲြ႔ (ICG) က ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တုိဘာလက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစီရင္ခံစာသစ္ တစ္ေစာင္ကို ဒီကေန႔ ဒီဇင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔ ေန႔စဲြနဲ႔ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ Myanmar: A New Muslim Insurgency in Rakhine State ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ICG က ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့အစီရင္ခံစာအရ၊ ႐ခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြဟာ ေဆာ္ဒီအာေရဗ် နဲ႔ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံေတြက အၾကမ္းဖက္အဖဲြ႔ကြန္ရက္ေတြ နဲ႔ ဆက္စပ္သူေတြက ဦးေဆာင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာသမၼတ႐ုံး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဒု-ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ပထမဆံုးအခ်က္အေနနဲ႔ ICG (International Crisis Group)ရဲ႕ report က်ေနာ္တို႔ ဖတ္ရပါတယ္။ ဖတ္တဲ့အခါမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးစိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့အခ်က္ေတြေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ International Crisis Group ဆိုတဲ့ ဒီအဖြဲ႔အစည္းက ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ Prominent ျဖစ္တယ္၊ အခ်က္အလက္ေတြကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ဒီ Research paper ဒီစာတမ္းကို ထုတ္ျပန္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ထိုင္းမၢဇင္းမွာပါတဲ့ ေဆာင္းပါးအျပင္ေပါ့ေနာ္ အဲဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ရထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ICG report နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒီဘက္က ျပည္တြင္းမွာ ေထာက္လွမ္းေရးအရ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ သေဘာထားကိုက္ညီတာေတြ႕ရပါတယ္။”

ျမန္မာ ဒု-သမၼတဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ့ ရခုိင္စုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္ကလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာ ၁၁ ကေန ၁၃ ရက္ေန႔ အထိ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုႏွစ္အတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျပႆနာေတြဟာ ၂၀၁၂ တုန္းကလို ဘာသာေရး နဲ႔ လူမ်ိဳးေရး နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ပြားတာမဟုတ္ဘူးလို႔ ရခုိင္စုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္အဖဲြ႔၀င္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္ၾကည္က ေျပာပါတယ္။ တုိက္ခုိက္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ICG အစီရင္ခံစာ နဲ႔ ေကာ္မရွင္က ကနဦးေတြ႔ရွိခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုိက္ညီမႈရွိတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ လည္း အဲဒီမွာ ေမးျမန္းတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီဟာက အတြင္းကလူေတြၾကီးပဲ ပါတာမဟုတ္ဘူး လို႔ ေတြးဆမိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အတြင္းမွာ ေပါက္ဖြားလာတဲ့အပိုင္းလည္းပါသလို၊ အျပင္ဘက္ကလူေတြလည္း ေရာက္လာၾကတယ္လို႔ အန္ကယ္တို႔ ေမးျမန္းလို႔ရတဲ့အဖြဲ႔ေတြက ေျပာၾကတာေလးေတြေတာ့ရွိပါတယ္။ အျပင္ဘက္က လူတခ်ိဳ႕ေရာက္လာၾကတယ္၊ ဘယ္ေနရာေတြဆိုတာလည္း အခု ICG မွာပါတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္နဲ႔ကေတာ့ နည္းနည္းေလးအေထာက္အကူ ျဖစ္တာေပါ့ေလ၊ လြဲေခ်ာ္မႈသိပ္မရွိပါဘူး။ အန္ကယ္တို႔ ေျမျပင္မွာ ေမးလို႔ရတဲ့ အေနအထားနဲ႔ေတာ့ နီးစပ္တာေတြ႔ရပါတယ္။”

ျပည္ပကအေထာက္အပံ့ဆုိတာေတြထဲမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၊ ပါကစၥတန္ နဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရဗ် ႏုိင္ငံေတြက အၾကမ္းဖက္အဖဲြ႔အစည္းေတြ နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေနသူေတြက လူသစ္စုေဆာင္းေပးတာ၊ သင္တန္းေပးတာ နဲ႔ ေငြေၾကးေထာက္ပံတာေတြ ပါ၀င္တယ္လို႔ ျမန္မာသမၼတ႐ုံးက အရင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ေၾကျငာခ်က္မွာ ေျပာထားပါတယ္။ အဲဒီလို ျပည္ပအၾကမ္းဖက္အဖဲြ႔အစည္းေတြ ကေနအေထာက္အပံေပးေနတာ ေတြကို ႏုိင္ငံတကာ နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေနသလို၊ ျပည္တြင္းကို ေငြေၾကး လဲႊေျပာင္းတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ေနၿပီလို႔ သူကေျပာပါတယ္။

“ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လံုၿခံဳေရးအရ က်ေနာ္တို႔ လွိ်ဳ႕၀ွက္ၿပီးေဆာင္ရြက္ရတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သတင္းအခ်က္အလက္ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေဖာ္ျပလို႔မရပါဘူး။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိအစိုးရနဲ႔ ေနာက္ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြေပါ့ေနာ္ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လက္ရွိ စိစစ္ေဖာ္ထုတ္ရတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ေနာက္၊ ႏိုင္ငံတကာကေနၿပီးေတာ့ ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္မႈနဲ႔ ေ၀မွ်တဲ့ သတင္းေတြ ဒါမ်ိဳးေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ခုနကေျပာသလို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ ေနာက္ကြယ္မွာ ေထာက္ပံ႔တဲ့ အဓိက ဘာသာေရးအရင္းအျမစ္၊ ေနာက္ တရားမ၀င္မူးယစ္ေဆး၀ါး ၊ ေနာက္တရားမ၀င္လက္နက္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈေတြ ဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ ထိထိေ၇ာက္ေရာက္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့ ဟန္႔တားႏိုင္ေအာင္၊ အေရးယူ ႏိုင္ေအာင္ ေနာက္ ျပည္ပမွာ ရွိေနတယ္ဆိုရင္လည္း ျပည္ပႏိုင္ငံနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ၾကိဳးပမ္းေနတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အတိုခ်ဳပ္ေျပာလို႔ရပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ ဒီအၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈဟာ မူးယစ္ေဆး၀ါးေမွာင္ခုိကုန္ကူးမႈေတြကြန္ရက္ေတြ နဲ႔ လူကုန္ကူးမႈကြန္ရက္ေတြနဲ႔လည္း ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္မႈေတြရွိေနတယ္ဆုိတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရတယ္လို႔လည္း ျမန္မာသမၼတ႐ုံးဘက္က ေျပာပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ ေအာက္တုိဘာ ၉ ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဒီအၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ လက္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ဟာရာကန္အယ္လ္ရာကင္အဖဲြ႔က ေျပာထားပါတယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ရဲတပ္ဖဲြ႔၀င္ ၉ ေယာက္ ေသဆုံးခဲ့ၿပီး၊ အစိုးရဘက္က အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ႏွိမ္ႏွင္းစဥ္အတြင္း ၈၆ ေယာက္ေသဆုံးခဲ့တယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရသတင္းေတြက ေျပာပါတယ္။

ကုိရန္ႏုိင္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com