ရခိုင္အေရး အာဆီယံ၀န္ႀကီးမ်ားစည္းေ၀း

အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ား အထူးအစည္းအေဝး သတင္းဓါတ္ပံု ( Ministry of Foreign Affairs Myanmar)

ရခိုင္ျပည္ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ႏို္င္ဖို႔ ေဒသတြင္းကို လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့အကူအညီေတြကို ခြင့္ျပဳမွာျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာအအစိုးရက ေျပာလိုက္ပါၿပီ။ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက ပဋိပကၡျဖစ္ပြားမႈ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အာဆီယံေဒသ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႕ ေခၚယူရွင္းလင္းတဲ့ အစည္းအေ၀းအတြင္းမွာ ျမန္မာဖက္က ကတိျပဳေျပာဆိုခဲ့တာပါ။ ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္ေန႔က ျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာအေရးအခင္းေနာက္ပိုင္း၊ ေဒသတြင္း အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမႈမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရိွေနတယ္ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံတကာမွာ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုမႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏို္င္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဒီအစည္းအေ၀းကို ေခၚယူရွင္းလင္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္သတင္းယူခဲ့တဲ့ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ ကိုထက္ေအာင္ သတင္းေပးပို႔ထားတာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းက ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ေနခ်ိန္မွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးေတြကို အေရးေပၚဆင့္ေခၚျပီး အဲဒီ႔ကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ရန္ကုန္ျမိဳ႔မွာ ဒီကေန႔ ေတြ႔ဆံုရွင္းလင္းတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတြ႔ဆံုပဲြမွာ ရခိုင္ျပည္အေရးနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကသလို ပဋိပကၡေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားခဲ႔ရတဲ႔ ေဒသခံ ျပည္သူေတြနဲ႔ ရခိုင္ေဒသ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြက လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူအညီေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းခ်က္ေတြကို

ၾကိဳဆိုတဲ႔အေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးဘက္က ေျပာဆိုခဲ႔တယ္လို႔ အင္ဒိုနီးယား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး RETNO Marsudi က ေဆြးေႏြးပဲြအျပးိမွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားခဲ႔ပါတယ္။

“ဒီေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈအတြင္းမွာ အေရးအၾကီးဆံုး အခ်က္အလက္ ၂ ခု ထြက္ေပၚခဲ႔ပါတယ္။ ပထမတစ္ခုကေတာ့ အာဆီယံအဖဲြ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြကို ျမန္မာ အစိုးရအေနနဲ႔ ရခိုင္ေဒသ ဖံြျဖိဳးတိုးတက္မႈအေျခအေနေတြကို မျပတ္ အသိေပးသြားမယ္ဆိုတာပါ။

ဒုတိယ တစ္ခုကေတာ့ အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြရဲ႔ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အကူအညီေတြကို ေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းခ်က္ေတြကို ျမန္မာဘက္က အသိအမွတ္ျပဳသလို၊ ရခိုင္ေဒသ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ မူလအေျခအေနကို ျပန္လည္ေရာက္ရွိနီုင္ဖို႔ အာဆီယံ အဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံအားလံုးက ကမ္းလွမ္းထားတဲ႔ အေထာက္အပံ အကူအညီေတြကို ခြင့္ျပဳေပးမယ္ဆိုတာပါ။”

ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ျမိဳ႔မွာ က်င္းပတဲ႔ အစည္းအေ၀းဟာ ရခိုင္ေဒသတြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လံုျခံဳေရး အေျခအေနနဲ႔ ဖံြျဖိဳးတိုးတက္မႈတို႔ကို ျမန္မာ အစိုးရအေနနဲ႔ တစ္စိုက္မတ္မတ္ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုတာကို အာဆီယံအဖဲြ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြကို အသိေပး ေျပာၾကားတာ ျဖစ္သလို ေဒသတြင္း အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြရဲ႔ စည္းလံုးမႈနဲ႔ ေသြးစည္းညီညႊတ္မႈ ရွိေစဖို႔အတြက္လည္း ရည္ရြယ္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးဌာန ဖက္က သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အခုလို နက္နဲ ရႈပ္ေထြးလွတဲ႔ ကိစၥရပ္ကို ေျပလည္ေအာင္ ကိုင္တြယ္္ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ အစိုးရအေနနဲ႔ အခ်ိန္ကာလ အပိုင္းအျခား တစ္ခု လိုအပ္မွာ ျဖစ္ျပီး အစိုးရရဲ႔ တာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္ေနတာကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အစည္းအေ၀းအတြင္း ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ႔ပါတယ္။

ေအာက္တို ဘာလ ၉ ရက္ေန႔က ရခိုင္ျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာေဒသေတြမွာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ေတြကို ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ျပီးေနာက္ပိုင္း စစ္တပ္ရဲ႔ နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈ လုပ္ရာမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အျမတ္ထုတ္မႈ၊ ေနအိမ္အေဆာက္အအံုေတြကို မီးရိႈးဖ်က္ဆီးမႈအပါအ၀င္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တို႔အေပၚမွာ သတ္ျဖတ္ႏွိမ္နင္းမႈေတြရွိတယ္ဆိုျပိး ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြက ေ၀ဖန္ခဲ႔ၾကသလို ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သလို႔ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းမီဒီယာေတြက အက်ယ္တ၀င့္ ေဖာ္ျပခဲ႔ၾကတာပါ။ ဒါ့အျပင္ မေလးရွား ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္ကလည္း ရခိုင္ေဒသမွာ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈေတြ လုပ္ေနတယ္ဆိုျပီး ျမန္မာ အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို အျမန္ဆံုးကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုခဲ႔ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနေတြကို တုန္႔ျပန္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ အခုလို အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအဆင့္ အစည္းအေ၀းတရပ္ကို ေခၚယူက်င္းပရျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးဌာန အျမဲတမ္း အတြင္း၀န္ ဦးေက်ာ္ေဇယ်က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“အဓိကေတာ့ အစည္းအေ၀းကေတာ့ ခုနလို retreat အေနနဲ႔ေတာ့ ၿပီးသြားၿပီေပါ့ေနာ္။ဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ခံ background ေလးေတြ ျဖစ္ေပၚလာတာေလးေတြ ေနာက္တခါ က်ေနာ္တို႔ရပ္တည္ခ်က္ေလးေတြ က်ေနာ္တို႔ အၾကမ္းဖ်င္းရွင္းျပသြားပါတယ္ခင္ဗ်။ ေစာေစာပိုင္း မွာေတာ့ မေလးရွားရဲ႔ ကနဦးေဆာင္ရြက္ခ်က္ေပါ့ေနာ္ initiative ကေနၿပီးေတာ့ မွ လက္ရွိ အာဆီယံ chair ျဖစ္တဲ့ လာအိုကို အေၾကာင္းၾကားၿပီးေတာ့မွ ဒါကေတာ့ Foreign Minister meeting သေဘာမ်ိဳးေလး လုပ္သင့္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့မွ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔၀င္ေတြၾကားမွာလည္း ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးသေဘာထားမတူတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီအစည္းအေ၀းေလး မလုပ္ျဖစ္ဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူ႔ဆီကေခါင္းေဆာင္ကေနၿပီးေတာ့ မွတ္ခ်က္ေလးေတြလုပ္တာလည္းရွိတယ္။ ဒီအေပၚကိုအေျခခံၿပီးေတာ့မွ သူ႔သံအမတ္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ရပ္တည္ခ်က္ကို ရွင္းျပပါတယ္။”

ရခုိင္ေဒသ အၾကမ္းဖက္ ျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သလို႔ လူ ၈၀ ေက်ာ္ အသက္ဆံုးရံႈ႕းခဲ႔ရသလို လူေသာင္းဂဏန္း အိ္မ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္ႏိုင္ငံတြင္းကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ခဲ႔ရလို႔တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔အစည္းေတြက ေထာက္ျပခဲ႔ၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး အဖဲြ႔ျဖစ္တဲ႔ Human Right Watch အဖဲြ႔ၾကီးကလည္း ေကာင္းကင္ ျဂိဳလ္တု ရုပ္ပံုေတြကို အေျခခံျပီး ပဋိပကၡျဖစ္ရာ ေဒသေတြမွာ အိုးအိမ္အေဆာက္အဦးေတြ မီးရိံႈးဖ်က္စီးခံခဲ႔ရတယ္လို႔ ေျပာဆုိထားပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ အဲဒီ႔ စြပ္စဲြခ်က္ေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသားျငင္းဆိုထားပါတယ္။ ရခိုင္ေဒသ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သလို႔ အာဆီယံ ႏုိင္ငံေတြရဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္ကို ဦးေက်ာ္ေဖယ်က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ရပ္တည္ခ်က္ေတြ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ကြာတယ္ဆိုတာက ဒီျဖစ္စဥ္ျဖစ္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အင္ဒိုနီးရွားသံအမတ္ၾကီးဆိုရင္ သူကိုယ္တိုင္လည္း က်ေနာ္တို႔နဲ႔လာၿပီး ထိေတြ႔မႈေတြရွိတယ္၊ က်ေနာ္တို႔လည္း ရွင္းလင္းေျပာၾကားတယ္၊ ေဒသအတြင္းသြားတဲ့အခါမွာလည္းပါသြားတယ္။ ေနာက္သူကိုယ္တိုင္ျမင္ခဲ့တယ္။ ျမင္ခဲ့တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီမွာ သတင္းမွာ ေျပာေနတဲ့ မီဒီယာေတြေျပာေနတာေတြနဲ႔က တျခားစီပဲဆိုတာ ။ သူအင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံကို ျပန္သြားတဲ့အခါမွာ တက္တက္ၾကြၾကြပဲ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ၊ အသင္းအဖြဲ႔ေတြ Civil Society ေတြေပါ့ေနာ္ အဲဒါေတြကို ေျပာတဲ့အေနအထားေတြရွိပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေနၿပီးေတာ့မွ ခိုင္ခိုင္မာမာရပ္တည္ေပး ၿပီးေတာ့မွ ရွင္းလင္းေျပာၾကားတယ္၊ သူေရာ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေရာ အဲလိုလုပ္တာေလးေတြရွိပါတယ္။ အလားတူ ေနာက္တႏိုင္ငံဆို၇င္လည္း ဘရူႏိုင္း ။ သူဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ စာနာတဲ့ ရပ္တည္တဲ့အေနအထားမ်ိဳးေလးေတြရွိပါတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ က်ေနာ္တို႔ ဘာလိုအပ္တာရွိသလဲ၊ ဘယ္လိုကူညီေပးရမလဲ ဆိုတာေတြကို သူတို႔အေနနဲ႔ ကူညီဖို႔ အဆင္သင့္ရွိေၾကာင္းအေနအထားေတြ အဲဒီလိုမ်ိဳးေလးေပါ့ေလ။”

ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ဒီကေန႔မွာ ေဒသတြင္း အာဆီယံ အဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးေတြအားလံုးနဲ႔ တစ္ျပိဳင္တည္း ေတြ႔ဆံုခဲ႔သလို အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အမ်ားစု ေနၾကတဲ႔ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးယား ၂ ႏွစ္ငံက ႏူိင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးတို႔နဲ႔လည္း ဒီကေန႔မွာ သီးျခားေတြ႔ဆံုခဲ႔ပါတယ္။ မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး Anifah Aman ကေတာ့ ဒီကိစၥဟာ ေဒသတြင္း စိုးရိမ္ပူပန္ရမယ့္ အေျခအေန တစ္ရပ္ျဖစ္ျပီး အတူတစ္ကြ ပူးတဲြ ေျဖရွင္းသြားသင့္တယ္လို႔ ဒီကေန႔ ေတြ႔ဆံုပဲြမွာ ေျပာၾကားခဲ႔တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ရခိုင္ေမာင္ေတာေဒသတြင္း စစ္ဆင္ေရးေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရိွတယ္ဆိုတဲ့ စြတ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔၊ သက္ေသအေထာက္အထား အခိုင္အမာနဲ႕ တင္ျပလာမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ႀကိဳဆိုၿပီး ဒီအေပၚမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရတာ၀န္ရိွသူေတြကေျပာပါတယ္။ ဒီကေန႔ လုပ္တဲ့ ရခိုင္အေရး အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအဆင့္ ေဆြးေႏြးပဲြနဲ႔ပတ္သက္္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဖဲြ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးရာဌာန ညြန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္မိုးထြန္း နဲ႕ ဗီြအိုေအရန္ကုန္ရံုးတာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စိုး၀င္း သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားတာကို ဗီြအုိေအ ညပိုင္း ၉ နာရီအစီအစဥ္မွာ ေစာင့္ေမွ်ာ္နားဆင္ႏိုင္ပါမယ္။

 ထက္ေအာင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com