ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ AIDS ေဝဒနာသည္မ်ား ေဆးအခက္အခဲျဖစ္

ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးမွာ ဒီဇင္ဘာလ ၁ရက္ေန႕ကုိ ကမာၻ႔ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေန႕ အျဖစ္က်င္းပေနၾကျပီး ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္က မယ္ေတာ္ေဆးခန္းမွာ လည္း ကမၻာေအအိုင္ဒီအက္စ္ေန႕ အထိမ္းအမွတ္ပဲြေတြကို က်င္းပခဲ့ပါ။ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွာေတာ့ HIV လူနာေတြအတြက္ ေဆး၀ယ္ယူဖို႔ အခက္အခဲေတြ အလွဴရွင္ေတြေလ်ာ့နည္းလာတာေၾကာင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြ အတြက္အခက္အခဲေတြႀကံဳေနရပါတယ္။ မေအးေအးမာသတင္းေပးပုိ႕ထားပါတယ္ ။

ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွာေတာ့ ကမၻာေအအိုင္ဒီအက္စ္ေန႕ကုိ HIV ေ၀ဒနာရွင္ေတြနဲ႔ အတူ အစိုးမဟုတ္တဲ့အဖဲြအစည္းေတြ လူထုအေျချပဳအဖဲြ႕အစည္းေတြ စုေပါင္းျပီး ပညာေပးအခမ္းအနားတခုကို မယ္ေတာ္ေဆးခန္းမွာက်င္းပခဲ့ပါတယ္။

ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြ အတြက္ေဆး၀ယ္ယူႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ေရရွည္ဘားဂ်က္အခက္အခဲေတြကို ၾကံုေနရေပမယ့္ ေရာဂါျဖစ္တဲ့လူနာအေရအတြက္ကေတာ့တႏွစ္ထက္တႏွစ္ပုိ့ျပီးမ်ားလာတယ္လုိ႔ မယ္ေတာ္ေဆးခန္း HIV Program တာ၀န္ခံျဖစ္တဲ့ ကိုလိွဳင္ျမင့္ထြန္းကေျပာပါတယ္။

“ဒီေဆးေတြက အျပင္မွာ ၀ယ္ခ်င္တိုင္း ၀ယ္လို႔ရတဲ့ေဆးေတြမဟုတ္ဘူး။ အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ေဆးေတြျဖစ္တယ္ေလ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ၀ယ္ရျပဳရတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ ဘက္ျခမ္းအေနနဲ႔ အခက္အခဲေတြရွိတယ္။ ၿပီးလို႔ရွိရင္ အလွဴရွင္ေတြ ဘားဂ်တ္ေတြလည္းသြားေနရတာေတြဆိုေတာ့ ခ်င့္ခ်ိန္ရပါတယ္။ ဟိုဘက္ကမ္းမွာ လက္လွမ္းမမွီတဲ့လူနာေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ဟိုဘက္ကမ္းမွာပဲ ေ၀ပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ေတာ့ မ်ားလာတယ္လို႔ ယူဆတာေပါ့ေနာ္။”

တႏွစ္ တႏွစ္မွာမယ္ေတာ္ေဆးခန္းကုိယ္၀န္အပ္သူေပါင္း ၄ေထာင္ေက်ာ္ တဲ့အထဲမွာ ၃၀၀၀ေလာက္က မယ္ေတာ္ေဆးခန္းမွာလာေရာက္ေမြးဖြားႀကတာပါ ။ ဒီထဲမွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ဦးေရအနည္းဆံုး ၅၀ခန္႔ဟာ HIV ပုိးကူးစက္ခံေနရတယ္လို႔ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းရဲ႕ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ဒုတိယဒါရိုက္တာ မဆိုဖိယာက ဆုိပါတယ္။

“မိခင္နဲ႔ကေလးဆိုရင္ က်မတို႔မွာ ပ်မ္းမွ် အေယာက္ ၅၀ ေလာက္ရွိပါတယ္။ က်မတို႔ ေဆးေပးၿပီးဆိုရင္ သူက ေရရွည္အေနနဲ႔က်မတို႔ေပးရတာကို ေပးရေတာ့ ဗိုက္ကလည္းတဖက္ဆိုေတာ့ က်မတို႔မွာေပးရတာ ေရရွည္အေနနဲ႔ ရႏိုင္ဖို႔ရွိမရွိဆိုတာလည္း က်မတို႔လည္းေျပာလို႔မရဘူးေလ။ အထူးသျဖင့္ဒီ ျမ၀တီက IOM တို႔က အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တယ္ဆိုေတာ့ ေ၇ရွည္အေနနဲ႔ သူတို႔အတြက္ကေဆးရဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတာ့ ပိုရွိတာေပါ့ေနာ္။”

ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္မွာ HIV / AIDS ေ၀ဒနာရွင္ေတြကိုကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ လူမူေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖဲြ ့ရဲ႕ က်န္းမာေရးတာ၀န္ခံ မရီရီ၀င္းကေတာ့ ေရြေျပာင္းအလုပ္သမားေတြၾကား အိတ္အိုင္ဗီြေ၀ဒနာရွင္လူနာေတြက ပိုၿပီးတုိးလာေနေပမယ့္ ေဆးရ၇ွိဖို့အခက္အခဲေတြေၾကာင့္ ထိုင္းေဆးရံုေတြကေန ျမန္မာျပည္ေဆးရံုဘက္ကိုျပန္ျပီး လဲြေျပာင္းေပးေနရတယ္လို႔လည္းဆုိပါတယ္။

“အခုေလာေလာဆယ္ေပါ့ေနာ္ ဒီဘက္မွာဆိုရင္ HIV နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ဟာေတြကေတာ့ေပါ့ေနာ္ မ်ားလာတာရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပမာ- မယ္ေတာ္ေဆးခန္းမွာ ကိုယ္၀န္အပ္တာတို႔ ၊ မယ္ေဆာက္ေဆးရံုႀကီးမွာ ကိုယ္၀န္အပ္တဲ့အခါက်ရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ အဲဒါမ်ိဳးေတြေပါ့ေနာ္ HIV နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေပၚလာတာေတြရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပညာေပးမႈေတြကေပါ့ေနာ္ ဆက္လုပ္ဖို႔ေတာ့လိုတယ္။ အခုလက္ရွိမွာဆိုရင္ ပညာေပးမႈေတြက ဒီဘက္မွာဆိုရင္ အဲဒါမ်ိဳးေတြနဲ႔ ပညာေပးမူအပိုင္းကေတာ့ နည္းလာတာေပါ့ေနာ္။ အဓိကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာဆိုရင္ေတာ့ HIV နဲ႔ပတ္သက္တဲ့အပိုင္းေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ ေထာက္ပ႔ံေၾကးေတြက ျပည္တြင္းမွာေရာက္သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီဘက္မွာ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပညာေပးမႈေတြနည္းလာတယ္။ ဒီဘက္မွာကေတာ့ အနညး္ပိုင္းကေတာ့ ကူးစက္ေရာဂါဆိုေတာ့ မ်က္စိနဲ႔ မျမင္ႏိုင္ဘူး။ လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ေသြးစစ္မွသိရတယ္ေပါ့ေနာ္ ။ ေသြးစစ္မွ သိရတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္သူ႔မွာရွိတယ္မရွိဘူးဆိုတာေတာ့ မသိႏိုင္ဘူး။ အဓိကကေတာ့ ဒါေလွ်ာ့နည္းဖို႔ဆိုတာက ပညာေပးမူလည္းလိုတယ္၊ ေသြးေတြလည္း စစ္ေဆးၾကည့္ဖို႔လိုတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီဘက္ အခုလက္ရွိမွာေတာ့ နည္းကုန္ၿပီေပါ့ေနာ္။ ေသြးေတြဘာေတြစစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေဆးေတြဘာေတြကေတာ့ တခ်ိဳ႕ဆိုေစာင့္ရမွာေတြရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို မေသာက္ရေသးဘူးေပါ့ ။ ဟိုအရင္ကဆိုရင္ ဒီဘက္အျခမ္းမွာက ေဆးက မဲေဆာက္ေဆးရံုၾကီးေတြ ၊ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းတို႔လိုမ်ိဳးက ေဆးေပးတာေတြရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီ ၁ ႏွစ္ ၂ ႏွစ္ မွာက မဲေဆာက္ေဆးရံုၾကီးဘက္က Migrant ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆးေပးတာေတြက ေလွ်ာ့ခ်လာတယ္ေပါေနာ္။”

ျမန္မာျပည္အစိုးရအေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္တာေႀကာင့္ အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖဲြအစည္းအေတာ္မ်ားမ်ားက ျမန္မာျပည္ဘက္ကိုေရြေျပာင္းကုန္ႀကပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေ၀ဒနာရွင္ေတြအေနနဲ႔ ထုိင္းဘက္ျခမ္းကေနေဆး၀ါးရရွိဖို႔ အတြက္အခက္အခဲေတြႀကံုလာပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဘက္ကေန ေဆး၀ါးထုတ္ယူမွသာ ေရရွည္အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္တာမို႔ ျမန္မာျပည္ဘက္ကို ထိုင္းဘက္မွာ ကုသေနတဲ့ လူနာေတြ လဲြေျပာင္းေပးတာေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနႀကရတာျဖစ္ပါတယ္။

 မေအးေအးမာ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com