TPP က Trump ႏႈတ္ထြက္မႈ တ႐ုတ္ကို အက်ိဳးျပဳႏုိင္


ႏိုင္ငံေတြၾကား ကုန္သြယ္ခြန္ေတြေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ကုန္သြယ္ေရးတုိးျမႇင့္ဖုိ႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ အေမရိကန္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၂ ႏိုင္ငံၾကား သေဘာတူညီမႈ ရ႐ွိထားတဲ့ ပစိဖိတ္ရပ္ဝန္းႏိုင္ငံမ်ား ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ TPP ထဲကေန ႏႈတ္ထြက္ဖုိ႔ သူသမၼတ တာဝန္ပထမဆံုး ထမ္းေဆာင္တဲ့ေန႔မွာ ေဆာင္႐ြက္မယ္လို႔ အေမရိကန္ ေ႐ြးေကာက္ခံသမၼတ Donald Trump က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

သမၼတ Barack Obama ရဲ႕ အာ႐ွႏိုင္ငံေတြဘက္ အာ႐ံုေျပာင္းစိုက္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒမွာ အဓိက အခ်က္တခုအေနနဲ႔ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ႀကီးကေန အေမရိကန္ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအဝင္ အာ႐ွႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရးအေပၚ ဘယ္လိုသက္ေရာက္မႈေတြ ႐ွိလာႏိုင္သလဲဆိုတာကို မစုျမတ္မြန္က စုစည္းတင္ျပပါတယ္။

ကမာၻတဝွမ္းကုန္သြယ္ေရးရဲ႕ ၄၀% ျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဂ်ပန္၊ မေလး႐ွား၊ ဗီယက္နမ္၊ စကၤာပူ၊ ဘ႐ုႏိုင္း, နယူးဇီလန္, ကေနဒါ, မကၠဆီကို, ခ်ီလီ နဲ႔ ပီ႐ူး ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၂ ႏိုင္ငံၾကားမွာ ရ႐ွိထားတဲ့ ပစိဖိတ္ရပ္ဝန္းႏိုင္ငံမ်ား ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ TPP ထဲကေန ထြက္မယ္လို႔ ေ႐ြးေကာက္ခံသမၼတ Trump က သူ႔ရဲ႕ရက္ ၁၀၀ အစီအစဥ္ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

၇ ႏွစ္ၾကာ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးၿပီး ရ႐ွိထားတဲ့ TPP သေဘာတူညီခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖုိ႔ ပါဝင္တဲ့ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ အတည္ျပဳဖုိ႔ လိုပါတယ္။ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္မွာ အခုထိ အတည္မျပဳႏိုင္ေသးတဲ့ အဲဒီသေဘာတူညီခ်က္ကို သူ သမၼတတာဝန္ ပထမဆံုးယူတဲ့ေန႔မွာ ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းၿပီး အေမရိကန္ေတြအတြက္ ပိုအက်ဳိး႐ွိေအာင္ တႏိုင္ငံခ်င္းစီနဲ႔ အျပန္အလွန္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြရေအာင္ ျပန္လည္ညႇိႏႈိင္းမယ္လို႔ Trump က ေျပာၾကားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ TPP သေဘာတူညီခ်က္ဟာ ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ပဲ အက်ဳိး႐ွိေစတာမဟုတ္ဘဲ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ဝင္ေငြကို တိုးေစမယ္။ ၪာဏဖန္တီးမႈဆိုင္ရာ မူပိုင္ခြင့္ကို အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္မယ္။ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးနဲ႔ အလုပ္ခြင္လံုၿခံဳေရးအတြက္ အာမခံခ်က္႐ွိမယ္လို႔ ဒီသေဘာတူညီခ်က္အေပၚ ေထာက္ခံသူေတြက ေျပာၾကပါ တယ္။ ေဝဖန္သူေတြကေတာ့ ဒီသေဘာတူညီခ်က္က လုပ္ငန္းကုမၸဏီႀကီးေတြအတြက္ပဲ အက်ဳိး႐ွိေစၿပီး၊ ၪာဏဖန္တီးမႈဆိုင္ရာ မူပိုင္ခြင့္မွာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ပိုမ်ားေစလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ TPP ဟာ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ တခုတည္းမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ New South Wales တကၠသိုလ္က ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ႐ွင္ Carl Thayer က ခုလုိ ေထာက္ျပပါတယ္။

“ဒီဟာက ကုန္သြယ္ေရး တခုတည္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ၊ ၪာဏပစၥည္းမူပိုင္ခြင့္ အကာအကြယ္ေပးမႈေတြ ပါတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေရး၊ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ ကာကြယ္ေရးကိစၥေတြ ပါပါတယ္။ သိပ္ကို ျမင့္မားတဲ့ စံခ်ိန္စံႏႈန္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ သေဘာတူထားၾကတာပါ။ တ႐ုတ္ကို သေဘာတူညီခ်က္မွာ မထည့္ခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီစံေတြကို တ႐ုတ္ဘက္က မျပည့္မီႏိုင္တဲ့အတြက္ မပါႏိုင္ခဲ့တာပါ။”

ဒီသေဘာတူညီခ်က္ေၾကာင့္ အေမရိကန္ အလုပ္အကိုင္တခ်ဳိ႕ ႏိုင္ငံျခားကို ေရာက္သြားႏိုင္တာမွန္ေပမဲ့ ၿခံဳၾကည့္ရင္ အေမရိကန္တႏိုင္ငံလံုးအတြက္ အက်ဳိးအျမတ္ေတြ ႐ွိႏိုင္တယ္လို႔ အေမရိကန္အေျခစိုက္ The Council on Foreign Relations တတ္သိပညာ႐ွင္မ်ားအဖဲြ႔က အခု ႏိုဝင္ဘာလထဲမွာပဲ အစီရင္ခံထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ကေန အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ႏႈတ္ထြက္သြားမယ္ဆိုရင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြက္ ကုန္သြယ္ေရး အခြင့္အလမ္းသစ္ေတြ ေပၚလာၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ၾကား ကုန္သြယ္ေရးပဋိပကၡေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လုိ႔ ေလလာသူတခ်ဳိ႕ကလည္း ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရးမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ အခန္းက႑အေပၚ အႀကီးအက်ယ္ သက္ေရာက္မႈေတြ ႐ွိလာႏိုင္တယ္လုိ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ Thammasat တကၠသိုလ္က ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ပါေမာကၡ Pavida Pananond က ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“TPP သေဘာတူညီခ်က္ထဲ မပါေတာ့ဘူးဆိုရင္ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေတြၾကား ကုုန္သြယ္ေရးအတားအဆီးေတြ မ႐ွိေစတဲ့ ကမာၻ႔႐ြာဝါဒမွာ အေမရိကန္က liberal အယူအဆနဲ႔ ဦးေဆာင္ေနတဲ့ အခန္းက႑က ဘယ္လိုျဖစ္သြားမလဲ၊ ေနာက္ ေဒသတြင္းကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ႏိုင္ငံအမ်ားပါဝင္တဲ့ ကုန္သြယ္မႈေတြမွာ အေမရိကန္ရဲ႕က႑က ေမွးမွိန္သြားပါလိမ့္မယ္။ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ ဘံုစည္းကမ္း ဥပေဒေတြ ခ်မွတ္တဲ့ေနရာမွာလည္း အေမရိကန္ရဲ႕က႑က အေရးႀကီးတဲ့ေနရာကေန ပါေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။”

TPP သေဘာတူညီခ်က္ကုိ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ရင္ အထိအနာဆံုးျဖစ္မွာက ဗီယက္နမ္နဲ႔ မေလး႐ွားႏိုင္ငံတိုု႔ ျဖစ္တယ္လို႔ စီးပြားေရးပညာ႐ွင္ တခ်ဳိ႕ကလည္း သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ခုလို အာဆီယံအဖဲ႔ြဝင္ေတြ ထိခိုက္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာေရာ ဘယ္လိုသက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါသလဲ။ သြယ္ဝိုက္သက္ေရာက္မႈေတြ ႐ွိလာႏိုင္တယ္လို႔ အေမရိကန္-အာဆီယံ စီးပြားေရးေကာင္စီက ကိုလွဘုန္းျမင့္က သံုးသပ္ပါတယ္။

“TPP နဲ႔ တုိက္႐ိုက္ ျမန္မာျပည္အေပၚ သက္ေရာက္မႈကေတာ့ မရွိခဲ့ပါဘူးခင္ဗ်။ ျမန္မာႏုိင္ငံက တုိက္႐ိုက္ ပတ္သက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ သြယ္၀ိုက္ၿပီး ပတ္သက္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ တျခားေသာ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြက TPP ထဲမွာ ပါေနတဲ့အတြက္ ထုိႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ျပဳလုပ္တဲ့ TPP ပ်က္သြားတာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးကိုလည္း တနည္းမဟုတ္ တနည္းနဲ႔ ထိေရာက္မႈ ရွိပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အာဆီယံစီးပြားေရးအသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ AEC နဲ႔ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့အတြက္ အခု ဗီယက္နမ္၊ မေလးရွားတင္ မဟုတ္ပါဘူးခင္ဗ်။ တျခား ဘယ္အာဆီယံႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးက႑မွာ ထိေရာက္မႈရွိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ တနည္းမဟုတ္ တနည္းနဲ႔ေတာ့ ရွိေနမွာပါ။”

TPP သေဘာတူညီခ်က္မွာ ပါဝင္တဲ့ အာဆီယံအဖဲြ႔ဝင္ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ တ႐ုတ္ အပါအဝင္ အာ႐ွပစိဖိတ္ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို အာဆီယံအဖဲြ႔ႀကီးကေန ယူလုိ႔ရႏိုင္ပါတယ္လို႔ စီးပြားေရးပညာ႐ွင္တခ်ဳိ႕က ေျပာပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏို္င္ငံက အခုတည္းက အာ႐ွပစိဖိတ္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးတုိးခ်ဲ႕ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၿပီလို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ Hatton Capital ရဲ႕စီးပြားမိတ္ဖက္ Triphon Phumiwasana က ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“တ႐ုတ္က ကုန္သြယ္ေရးကို တိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ဖုိ႔လုပ္မွာပါ။ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွႏို္င္ငံေတြန႔ဲ ဆက္ဆံေရးေကာင္းေအာင္ သူတုိ႔က ဆက္ၿပီး လုပ္သြားပါလိမ့္မယ္။ အေမရိကန္က ျပည္တြင္းကိစၥေတြအေပၚ အာ႐ံုစိုက္တာက တ႐ုတ္အတြက္ အခြင့္ေကာင္းပဲေလ။ တ႐ုတ္ကေတာ့ ျပည္ပအေျခအေနကို ပိုၿပီး ထည့္သြင္း စဥ္းစားလာပါတယ္။”

အာဆီယံႏိုင္ငံေတြအျပင္၊ ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယားနဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံေတြပါဝင္တဲ့ Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP) ေဒသတြင္း လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ တ႐ုတ္က တြန္းအားေပးလာမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။ အဲဒီသေဘာတူညီမႈကေန အာ႐ွႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ အက်ဳိးအျမတ္ေတြ ရႏိုင္မွာျဖစ္ေပမဲ့ အာ႐ွပစိဖိတ္ရပ္ဝန္းႏို္င္ငံမ်ား ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ TPP အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္လုိ႔ နစ္နာဆံုး႐ႈံးမႈေတြကိုေတာ့ အျပည့္အဝ ကာမိႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ပညာ႐ွင္တခ်ဳိ႕က ေျပာေနပါတယ္။

 စုျမတ္မြန္   / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com
TPP က Trump ႏႈတ္ထြက္မႈ တ႐ုတ္ကို အက်ိဳးျပဳႏုိင္ TPP က Trump ႏႈတ္ထြက္မႈ တ႐ုတ္ကို အက်ိဳးျပဳႏုိင္ Reviewed by THITHTOOLWIN on 07:10 Rating: 5
Powered by Blogger.