ေ႐ြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ေလးစားတဲ့ အေမရိကန္အစဥ္အလာ

ရီပတ္ဘလီကန္ပါတီ သမၼတေလာင္း Donald Trump ႏွင့္ ဒီမုိကရက္ပါတီ သမၼတေလာင္း Hillary Clinton

အေမရိကန္ မဲဆႏၵရွင္ေတြဟာ ၄၅ ဦးေျမာက္ သမၼတအသစ္ကုိ ေရြးေကာက္ တင္ေျမာက္ဖုိ႔အတြက္ ဒီကေန႔ အဂၤါေန႔မွာ မဲေပး ေရြးခ်ယ္ၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ စည္းရုံးမႈေတြအတြင္း သမၼတေလာင္း ၂ ဦးအေနနဲ႔ တဘက္နဲ႔ တဘက္ ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိမႈေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ အျပင္းအထန္ လုပ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဆႏၵကုိ ေလးစားလုိက္နာၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ရႈံးနိမ့္တဲ့သူက - အရႈံးကုိ၀န္ခံၿပီး ႏုိင္ရသူကုိ ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳေၾကာင္း တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး ေျပာၾကားတဲ့အျပင္ - ကုိယ့္ကုိ ေထာက္ခံသူေတြကုိလည္း မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားၾကတဲ့ အစဥ္အလာ ရွိပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

ဒီမုိကေရစီ သက္တန္း ရင့္က်က္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက သမၼတ အာဏာ လြဲေျပာင္းမႈဟာလည္း စိတ္၀င္စား၊ အတုယူစရာေကာင္းတဲ့ အစဥ္အလာ တခု ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါကလည္း ဘယ္မွာ ျမစ္ဖ်ားခံသလဲဆုိေတာ့ - သမၼတေလာင္း ၂ ဦးအေနနဲ႔ တဘက္နဲ႔တဘက္ ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိမႈေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ အျပင္းအထန္ လုပ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဆႏၵကုိ ေလးစားလုိက္နာၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ရႈံးနိမ့္တဲ့သူက - အရႈံးကုိ ၀န္ခံၿပီး ႏုိင္ရသူကုိ ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳေၾကာင္း တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေျပာၾကားတာအျပင္၊ ကုိယ့္ကုိ ေထာက္ခံသူေတြ စိတ္မပ်က္ၾကဖုိ႔၊ တုိင္းျပည္အတြက္ အႏုိင္ရတဲ့သမၼတနဲ႔ လက္တြဲၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကဖုိ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏုိင္အရႈံး စာရင္း ထြက္လာၿပီဆုိတာနဲ႔ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားၾကတဲ့ အစဥ္အလာကေန လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ အရႈံးကုိ လူႀကီးလူေကာင္းဆန္စြာနဲ ရင္ဆုိင္ၿပီး အႏုိင္ရသူကုိ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ သေဘာပါ။

၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွာ က်င္းပတဲ့ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးမွာ ဒီမုိကရက္ပါတီ သမၼတေလာင္း Al Gore က ေရြးေကာက္ပြဲ အႏုိင္ရလုိက္တဲ့ ရီပတ္ဘလီကန္ သမၼတေလာင္း Geogre W. Bush ကုိ ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳစကား ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း သူ႔ကုိ ေထာက္ခံသူေတြကုိ အခုလုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“မဂၤလာ ညေနခင္းပါ၊ မၾကာေသးခင္ အခ်ိန္ပုိင္းကေလး အတြင္းကပဲ George W. Bush ကုိ က်ေနာ္ ဖုန္းေခၚၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ၄၃ ဦးေျမာက္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ခံရတဲ့အတြက္ ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ဒီတႀကိမ္မွာေတာ့ သူ႔ကုိ ျပန္မေခၚေတာ့ပါဘူးဆုိတာကုိလည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။”

သူ႔အေနနဲ႔ ဖုန္းျပန္မေခၚေတာ့ဘူးလုိ႔ ေျပာရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ - ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးၿပီးခ်င္းမွာ George W. Bush အႏုိင္ရတယ္ဆုိၿပီး Al Gore က ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳစကား ေျပာၾကားၿပီးေတာ့မွ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ဟာ မေသခ်ာေသးဘူးဆုိၿပီး Al Gore ရဲ႕ မဲဆြယ္ စည္းရုံးေရးအဖြဲ႔က ေျပာဆုိ ခဲ့တာေၾကာင့္ George W. Bush ကုိ ဖုန္းျပန္ေခၚၿပီး သူ ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာကုိ ျပန္ရုပ္သိမ္းရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကုိ ရည္ညြန္း ေျပာဆုိတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးမွာ George W. Bush နဲ႔ Al Gore တုိ႔ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက ဘယ္သူႏုိင္တယ္ဆုိတာ ေနာက္တေန႔ အထိ ျပတ္ျပတ္သားသား ထြက္မလာတဲ့အတြက္ တရားရုံးမွာ ႏွစ္ဖက္ ေရွ႕ေနေတြနဲ႔ အျပန္အလွန္ ျငင္းခုန္ ေျပာဆုိမႈေတြ ျဖစ္ေပၚခ့ဲၿပီးတဲ့ေနာက္မွ ႏုိ္င္ငံေတာ္တရားရုံးခ်ဳပ္ကေနၿပီး George Bush အႏုိင္ရတယ္ဆုိၿပီး အဆုံး အျဖတ္ ေပးလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတေလာင္း ၂ ဦးအၾကား အႀကိတ္အနယ္ မဲဆြယ္ စည္းရုံးခဲ့ၾကတဲ့အျပင္၊ တရားရုံးမွာပါ အမႈရင္ဆုိင္ၿပီးမွ အႏုိင္အရႈံးကုိ အဆုံးအျဖတ္ ေပးလုိက္ရတဲ့ တင္းမာတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးနဲ႔ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရတဲ့ၾကားကပဲ သူ႔ကုိ ေထာက္ခံသူေတြအေနနဲ႔ ထြက္လာတဲ့ ရလဒ္ကုိ သေဘာထားႀကီးစြာနဲ႔ လက္ခံၾကဖုိ႔၊ တုိင္းျပည္ရဲ႕ မ်က္ႏွာကုိၾကည့္ၿပီး အစုိးရသစ္နဲ႔ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔တုိ႔အတြက္ တုိက္တြန္း ေျပာၾကားခဲ့တာေၾကာင့္ အဲဒီ ကာလက Al Gore ရဲ႕ ရပ္တည္၊ ေျပာဆုိခ်က္ေတြကုိ ႏုိင္ငံေရး သုေတသီေတြက ခ်ီးက်ဴးၾကပါတယ္။

George W. Bush ရဲ႕ ဒုတိယသမၼတသက္တမ္းမွာ ဒီမုိကရက္ပါတီ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး ရႈံးနိမ့္ခဲ့တဲ့ John Kerry ကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးမွာ အခုလုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ အႏုိင္ရႏုိင္တဲ့ အေျခအေန ရွိတယ္ဆုိရင္ ဒီ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈကုိ က်ေနာ္ အရႈံးေပးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သံသယျဖစ္စရာ မဲေတြကုိ ေရတြက္ၿပီးၿပီ ဆုိရင္ေတာင္ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ Ohio ျပည္နယ္မွာ အႏုိင္ရမယ့္ အေျခအေန မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ဒီေရြးေကာက္ပြဲကုိ အႏုိင္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။”

ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘယ္သူ အႏုိင္ရတယ္ဆုိတဲ့ အေျဖထြက္လာၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ တင္ေျမာက္ခံရတဲ့ သမၼတေလာင္းအေနနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႔သစ္ထဲမွာ ပါ၀င္မယ့္ ၀န္ႀကီးေတြနဲ႔ တျခား အေရးပါတဲ့ ရာထူးေတြ အတြက္ ေရြးခ်ယ္ ခန္႔အပ္တာေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ တခ်ိန္ထဲမွာပဲ လက္ရွိသမၼတနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႔ကလည္း အစုိးရသစ္ကုိ အာဏာလြဲေျပာင္းေရး ကိစၥေတြမွာ ပူးတြဲ လုပ္ေဆာင္ေပးရပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ေတာ့ တုိင္းျပည္လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြမွာ ရာထူးက အနား ယူေတာ့မယ့္သမၼတနဲ႔ ေရြးေကာက္ခံ သမၼတတုိ႔ ၂ ဦးစလုံးကုိ တၿပိဳင္ထဲ အသိေပး အေၾကာင္းတာ၊ ေနာက္ သမၼတသစ္အေနနဲ႔ တျခား အေရးပါတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြမွာ သိသင့္ သိထုိက္တဲ့ကိစၥရပ္ေတြကုိ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားတာေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးရပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အေရးပါတဲ့ အစုိးရ ၀န္ႀကီးဌာနေတြက တာ၀န္ရွိသူေတြကလည္း အစုိးရသစ္ကုိ အေရးပါတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ လြဲေျပာင္းေပးတာေတြ လုပ္ရပါတယ္။

အခုက်င္းပတဲ့ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း သမၼတ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ၂ ဦးစလုံးအေနနဲ႔ တဦးကုိ တဦး အျပန္အလွန္ ထုိးႏွက္ တုိက္ခုိက္ၿပီး မဲဆြယ္ စည္းရုံးေနၾကတယ္ ဆုိေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးသြားလုိ႔ ဘယ္သူ အႏုိင္ရတယ္ဆုိတဲ့ အေျဖ ထြက္လာၿပီဆုိရင္ေတာ့ အစဥ္အလာအတုိင္း အႏုိင္ရတဲ့သူကုိ ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳစကား ေျပာၾကားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတေလာင္း ၂ ဦး ျဖစ္ၾကတဲ့ ဒီမုိကရက္ပါတီက Hillary Clinton နဲ႔ ရီပတ္ဘလီကန္ပါတီက Donald Trump တုိ႔ဟာ ႏုိင္ငံေရး အယူအဆ၊ မူ၀ါဒေရးရာေတြမွာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ကြဲျပား ျခားနားေနေပမယ့္လည္း အဂၤါေန႔ညမွာ ေရြးေကာက္ပြဲအထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားေတြကုိ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ေပၚမွာပဲ က်င္းပသြားၾကဖုိ႔ စီစဥ္ထားၿပီး က်င္းပမယ့္ ေနရာ ဟာလည္း တဦးနဲ႔ တဦး မိနစ္ပုိင္းပဲ ေ၀းကြာတဲ့ ေနရာမွာ ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲရုံေတြကုိ ႏုိ၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔၊ အဂၤါေန႔က်ရင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအတြင္းက ျပည္နယ္ အသီးသီးမွာ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ မနက္ ၇ နာရီကေန ညေန ၈ နာရီအထိ ဖြင့္ေပးထားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ တခု ထူးျခားတာကေတာ့ အေမရိကန္ အေရွ႕ဖက္ျခမ္းနဲ႔ အေနာက္ဖက္ျခမ္းက အခ်ိန္ ကြာျခားခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္၊ နယူးေယာက္ျပည္နယ္ စတဲ့ေနရာေတြနဲ႔ ကာလီဖုိးနီးယားျပည္နယ္၊ Arizona ျပည္နယ္ေတြဟာ ၃ နာရီကြာျခားတာေၾကာင့္ တုိင္းျပည္ အေရွ႕ျခမ္းက ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ေတြကုိ အရင္သိရွိႏုိင္ၿပီး အေနာက္ဖက္ျခမ္းမွာ ရွိေနသူေတြရဲ႕ ရလဒ္ကေတာ့ ေနာက္က်ၿပီးမွ သိရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

 ကိုုေဇာ္၀င္းလႈိင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com