ရခုိင္ျပည္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈရွိေၾကာင္း ကုလ စြပ္စြဲ

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ကုလသမဂၢက ရႈတ္ခ်လိုက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရာမွာ ႏိုင္ငံတကာက သတ္မွတ္ထားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒ စံႏႈန္းစံထားနဲ႔အညီ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြကို ကိုယ္တြယ္ေျဖရွင္းရာမွာလည္း ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းနဲ႔အညီ မဆာင္ရြက္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ျပင္းထန္တဲ့ တုံ႔ျပန္မႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ရႏိုင္တယ္လို႔လည္း ကုလသမဂၢက ေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ရွားေဖာင္က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာနဲ႔ ဘူးသီးေတာင္ ေဒသေတြမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး႐ံုးက ျပတ္ျပတ္သားသား ရႈတ္ခ်လိုက္သလို ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ကလည္း ဒီကိစၥကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈလို႔ မရဘူးလို႔ အဂၤါေန႔က ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီး Ravina Shamdasani က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ထိခိုက္နစ္နာရတဲ့ လူေတြအတြက္ လံုၿခံဳေရးေတြ မျဖစ္မေန ျပန္လည္ထားရွိေပးရမွာျဖစ္လို ႏိုင္ငံတကာက လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြနဲ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံႏႈန္းစံထားနဲ႔အညီ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္ေပးသလိုျဖစ္ေနတဲ့ လူမႈကြန္ယက္ မီဒီယာ အပါအ၀င္ အမုန္းစကားေတြ ျပန္႔ပြားေအာင္ လႈံ႔ေဆာင္ေပးမႈေတြကိုလည္း ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ရႈတ္ခ်ဖို႔လိုအပ္ၿပီး၊ ဒါကို မဟန္႔တားႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ လက္ရွိ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ပိုမို ဆိုးရြားသြားေစႏိုင္တယ္လို႔လည္း Ravina Shamdasani က ေျပာပါတယ္။

“႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အာမခံခ်က္ေပးဖို႔အတြက္ အစိုးရမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ သူတို႔ေတြရဲ႕ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လံုၿခံဳေရး အပါအ၀င္ သူတို႔ေတြ အသက္ရွင္ေနထိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ သူတို႔ေတြကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အၾကမ္းဖက္လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြနဲ႔ အမုန္းစကားေတြကို ရႈတ္ခ်ဖို႔လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။”

ျမန္မာအစိုးရဟာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ ဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ရခိုင္အႀကံေပးေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔လိုက္တာကလြဲရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြနဲ႔ တျခားလူနည္းစုေတြရဲ႕အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဇြန္လက ထုတ္ျပန္တဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး႐ံုးရဲ႕အႀကံျပဳခ်က္ အေတာ္မ်ားမ်ားကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို စံုစမ္းေလ့လာတဲ့အေနနဲ႔ ရခိုင္အႀကံေပးေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဟာ ႏိုင္၀င္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔ကေန ၁ရ ရက္ေန႔အထိ သံုးရက္ၾကာ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ၿပီး အႀကံေပးေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ လူမ်ဳိးႏြယ္ျဖစ္ခြင့္ မရတာ အပါအ၀င္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေနတာကို ေတြ႔ရေၾကာင္း Ravina Shamdasani က ေျပာပါတယ္။

“ရိုဟင္ဂ်ာေတြမွာ လူမ်ဳိးႏြယ္နဲ႔ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေတြမရွိတဲ့အတြက္ သူတို႔မွာရသင့္တဲ့ ႏိုင္ငံသားနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအခြင့္အေရး အပါအ၀င္ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးေတြကိုပါ ဆံုးရံႈးေနၾကတယ္။ ဒါေတြဟာ က်မတို႔ေျပာေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ဆန္႔က်င္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အဏာပိုင္အတြင္းမွာ ေနထိုင္တဲ့လူေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ တာ၀န္ရွိပါတယ္။”

ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေတြမွာရွိတဲ့ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ေတြ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခံရၿပီးတဲ့ေနာက္ အစိုးရက နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး အဲဒီ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာေတြမွာ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ သီးသန္႔လြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေရးအဖြဲ႔ေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ျပဳဖို႔ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ကုလသမဂၢရဲ႕ အဆိုအရ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရတဲ့ ေဒသခံ ၃ ေသာင္းေလာက္ ရွိပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သြားေရာက္ ေလ့လာဖို႔အတြက္ ရခိုင္အႀကံေပးေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ကိုဖီအာနန္ဟာ တနလၤာေန႔မွာပဲ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

တဆက္တည္းမွာပဲ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေနအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရတဲ့ လူေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ က ေျပာပါတယ္။ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားတဲ့ ေဒသထဲက အရပ္သားေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔နဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီေတြ ၀င္ေရာက္ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ အေျခအေနက အရမ္းကို စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္ေနတယ္လို႔လည္း ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီး Ravina Shamdasani ကေျပာပါတယ္။

“ျပည္တြင္းေနရပ္ေရႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္သူေတြရဲ႕ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေနရာေတြမွာ အတင္း ျဖတ္ေက်ာ္ခိုင္းတာေတြကို ေရွာင္ရွားရမွာျဖစ္သလို ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြရဲ႕ ေဘးကင္းလံုၿခံဳေရးအတြက္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္ေစမယ့္ အရာေတြကိုလည္း ေရွာင္ရွားသင့္ပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ဆက္ၿပီးေတာ့ မလိုက္နာႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ တုံ႔ျပန္မႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ႏို၀င္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔က တိုင္းရင္းလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေလးဖြဲ႔ေပါင္းၿပီးေတာ့ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္ကို တိုက္ခိုက္ရာကေန စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ေဒသခံေတြ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ၾကသလို တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္တေလွ်က္ ကုန္သြယ္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြလည္း ထိခိုက္ခဲ့ရပါတယ္။

 ရွားေဖာင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com