ကမာၻ႕ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ ၃ပံု ၁ပံု ေနာက္ ၄ ႏွစ္အတြင္း ေပ်ာက္ကြယ္ႏိုင္

ကမၻာတစ္၀ွမ္းက သဘာ၀ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ေတြ ဦးေရက ၁၉၇၀ ကတည္းက ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္း နီးပါးထိ က်ဆင္းသြားျပီး ဒီအေၾကာင္းရင္းက လူေတြရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို အျပစ္တင္ရမွာပဲ ျဖစ္တယ္လို ့ ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ ့ေတြရဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ခုလို လတ္တေလာျဖစ္စဥ္ ဆက္ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကမာၻ႕တိရစၦာန္ဦးေရက ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ အခုရဲ့ ၃ပံု ၂ပံုေလာက္ပဲ ရွိေတာ့မွာျဖစ္ျပီး ႏွစ္စဥ္ ၂ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ က်ဆင္းမူႏွဳဳန္း ရွိလာႏိုင္တယ္ လို ့ကမၻာ့ေတာရိုင္းတိရစၦာန္ထိန္းသိမ္းေရး ရံပံုေငြ အဖြဲ ့World Wildlife Fund နဲ ့ လန္ဒန္ သတၱေဗဒအသင္း Zoological Society of London တို ့ရဲ ့ပူးတြဲအစီရင္ခံစာမွာ သတိေပးထားပါတယ္။

ဒီအစီရင္ခံစာက သိပံၸပညာရွင္ေတြ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေစာင့္ၾကည့္လာတဲ့ တိရစၦာန္မ်ိဳးစိတ္ျပအညႊန္းကို အေျခခံထားတာပါ။ ကမၻာတစ္၀ွမ္းက တိရစၦာန္မ်ိဳးစံု ဦးေရ ၁ေသာင္း ၄ေထာင္ေက်ာ္ ၊ တိရစၦာန္မ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၃၇၀၀ ပါ၀င္ပါတယ္။

သဘာ၀ေတာရိုင္းတိရစၦာန္ေတြ ဦးေရ သိသိသာသာက်ဆင္းလာတာ လူေတြရဲ့ ဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္မႈေတြနဲ ့ တိုက္ရိုက္သက္ေရာက္မႈရွိတယ္လို ့ အစီရင္ခံမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ၁၉၆၀ ကထက္ ကမၻာ့လူဦးေရစာ ၂ ဆေက်ာ္တိုးျပီး ၇.၄ ဘီလီယံထိရွိလာခဲ့တာဟာ တျခားတိရစၦာန္ေတြအတြက္ အစားနဲ ့ေနရာ ပိုေလ်ာ့သြားေစျပီး အေျပာင္းအလဲေတြမလုပ္ရင္ မ်ိဳးတံုးတဲ့အထိေတာင္ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

ဒီလို ျပႆ နာေတြ ပေပ်ာက္ဖုိ ့အစိုးရေတြဘက္က ကူညီျပီး ေဆာင္ရြက္ေပးဖို့ကို သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္အဖြဲ ့ေတြက ေမ်ွာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။ ကုလသမဂၢက လတ္တေလာထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အဓြန္ ့ရွည္ခုိင္ျမဲတဲ့ ဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္မႈစီမံကိန္းဟာ ဇီ၀မ်ိဳးကြဲေတြ ျခိမ္းေျခာက္ခံေနရမႈေတြက်ဆင္းေရးမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လို့ WWF ရဲ့ အမႈေဆာင္ Lambertini က ျပင္သစ္သတင္းဌာန AFP ကို ေျပာပါတယ္။

ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com