ေရလမ္းခရီး အႏၱရာယ္ကင္းေရး စနစ္တက်စီမံဖို႔ လိုအပ္

ေအာင္စိုးမိုးေက်ာ္ေရယာဥ္ကိုဆယ္ေနပံု (Myanmar Fire Services Department)

ခ်င္းတြင္းျမစ္တြင္း လူေပါင္း ၇၀ေက်ာ္ အသက္ဆံုး႐ံႈးခ့ဲရတဲ့ အျမန္ေရယာဥ္နစ္ျမဳပ္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စနစ္တက် စစ္ေဆးၿပီး တာဝန္ရွိသူေတြကို ေဖာ္ထုတ္အေရးယူ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္က မေန႔ၾကာသပေတးေန႔က အမိန္႔ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။ ကုန္စည္နဲ႔ ခရီးသည္ ဝန္အားမမွ်တမႈေၾကာင့္ အခုလို ခ်င္းတြင္းျမစ္ထဲ အျမန္ေရယာဥ္နစ္ျမဳပ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းနဲ႔ ေရေၾကာင္း သြားလာေနသူေတြ ဘယ္လိုမ်ိဳး ေရေဘးအႏၱရာယ္ကာကြယ္ေရး ပညာေပးအသိေတြ သိထားသင့္သလဲ။ အမ်ားျပည္သူအသံုးျပဳေနတဲ့ ခရီးလမ္းပမ္းသြားလာေရးေတြမွာ အသက္ေဘးၾကံဳလာရရင္ ကာကြယ္ႏုိင္ေအာင္ ဘယ္လိုစနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ထားသင့္သလဲ ဆိုတာကို မဆုမြန္က စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။

စစ္ကိုင္းတုိင္း ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕ကေန မံုရြာၿမိဳ႕ကို ထြက္ခြာလာတဲ့ ခ်င္းတြင္းျမစ္တြင္းသြား ေအးၿငိမ္းခ်မ္းသာ အျမန္ေမာ္ေတာ္ေရယာဥ္လိုင္းက ေအာင္စိုးမုိးေက်ာ္(၂) အျမန္ေရယာဥ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ရက္ေန႔ မနက္ ၅နာရီ ၁၀မိနစ္မွာ စစ္ကိုင္းတုိင္းေဒသႀကီး ယင္းမာပင္ခ႐ိုင္ ကနီၿမိဳ႕နယ္ ကင္းအုပ္စု မိေခ်ာင္းတြင္းေက်းရြာနားမွာ နစ္ျမဳပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္တိုဘာလ ၂၀ရက္ေန႔မွာ ခ်င္းတြင္းျမစ္ထဲ နစ္ျမဳပ္သြားတဲ့ ေရယာဥ္ကို အၿပီးတုိင္ဆယ္ယူႏုိင္ခဲ့သလို ေသဆံုးသြားတဲ့ ခရီးသြားျပည္သူ အေလာင္းအားလံုး ၇၀ေက်ာ္ကို ဆယ္ယူႏုိင္ခဲ့ၿပီး ေပ်ာက္ဆံုးသူအခ်ိဳ႕ကို ရွာေဖြေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။

အခုလိုအျမန္ေရယာဥ္ နစ္ျမဳပ္ရတာဟာ ေရယာဥ္ရဲ႕ အမွန္တကယ္ ဝန္ေဆာင္မႈသယ္နိုင္အားထက္ပိုၿပီး ကုန္စည္ေရာ ခရီးသည္ပါ အဆမတန္ တင္ခဲ့တာေၾကာင့္ ႏွစ္ျမဳပ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ခရီးသည္ေတြ အသက္ဆံုးရံႈးခဲ့ရတာပါ။ သက္ဆုိင္ရာျပည္နယ္တုိင္း အစိုးရအဖြဲ႔ တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔တကြ ေရေၾကာင္း သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း တာဝန္ရွိသူေတြအေနနဲ႔ ခရီးသည္ေတြရဲ႕ အသက္ေဘးအႏၱရာယ္ လံုျခံဳကာကြယ္ႏုိင္ေရး စနစ္တက်ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႔ ေဝဖန္မႈေတြရွိေနပါတယ္။

အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေရႊထြန္းကေတာ့ စင္ကာပူအေျခစိုက္ အေမရိကန္ကုမၸဏီရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာခရီးသည္တင္ ေရေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းခြင္မွာ ခရီးသည္ေတြအတြက္ အဓိက ေဘးကင္းလံုျခံဳေရးဆုိင္ရာတာဝန္ယူလုပ္ကိုင္ခဲ့ရတဲ့ သေဘၤာဝန္ထမ္းတဦးျဖစ္ပါတယ္။ ႏို္င္ငံတကာစံႏႈန္းေတြအရ ေရေၾကာင္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးေတြမွာ ခရီးသည္ရဲ႕ေဘးကင္းလံုျခံဳေရးက ပထမ အဓိကျဖစ္တယ္။ သူတို႔အသက္ေဘးၾကံဳလာရရင္ ဘယ္လိုမ်ိဳး အေရးေပၚ ေဆာင္ရြက္ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းအဆင့္ဆင့္ကို သူ႔ရဲ႕အေတြ႔အၾကံဳနဲ႔ယွဥ္ၿပီး အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ အခန္း ၁၅ က Passenger ေတြကို က်ေနာ္တို႔ တာ၀န္ယူရပါတယ္။ Emergency ျဖစ္ရင္ ကိုယ့္ခရီးသည္ေတြကို အရင္ဆံုး သတိေပးႏိုးေဆာ္တယ္။ အခန္းထဲမွာ ေနလို႔မရဘူး ထြက္ဆို ထြက္ အဲလိုမ်ိဳးေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ သေဘာၤေပၚမွာ safty first ဆိုတဲ့ ဥပေဒေပါ့ေလ ဒီဥပေဒ ျဖစ္တဲ့အတြက္ safety ေတြကို ၂ ပတ္ ၁ ခါလုပ္တယ္။ Group လိုက္ခြဲၿပီးေတာ့ဗ်ာ ခရီးသည္ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ကို ဘယ္ႏွစ္ေယာက္တာ၀န္ယူမယ္ဆုိတာေတြ သူ႔ Groupနဲ႔ သူေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္က ခုနေျပာသလို က်ေနာ့္ Groupမွာက အခန္း ၁၅ က passenger ေတြကို က်ေနာ္က တာ၀န္ယူရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ Life Jacket ကုိ မ၀တ္တက္ရင္ေတာင္ က်ေနာ္ကသူတို႔ကို ၀တ္ေပးရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ မွာ အဲဒီအထိ တာ၀န္ယူေပးရတယ္။ ၿပီးတာနဲ႔ ကိုယ့္တာ၀န္က်တဲ့ lifeboat မွာ က်ေနာ္မွတ္မိတယ္၊ lifeboat မွာ ဟိုဘက္ ၅ ဦး ဒီဘက္ ၅ ဦး က်ေနာ့ခရီးသည္ အကုန္ က်ေနာ္က အဲဒီကို ေခၚသြားရတယ္ သေဘၤာအေရးေပၚျဖစ္လို႔ရွိရင္ ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အဲဒီလို အေရးေပၚျဖစ္လာရင္ ကိုယ့္အသက္ကို ေနာက္မွာထား အရင္ဆံုးခရီးသည္ကို ျဖစ္သမွ်အေၾကာင္းအရင္းကို အရင္ဆံုး ေျပာျပၿပီးေတာ့ Captain ရဲ႕ order ကို အရင္ဆံုးက်ေနာ္တို႔ နားေထာင္ေနရတာေပါ့။”

အမ်ားျပည္သူသံုးခရီးသြား လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးစနစ္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ မရွိေသးတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ႏုိင္ငံမ်ိဳးမွာ ခရီးသည္ပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ေဆာင္မႈအတြက္ တာဝန္ရွိတဲ့ ခရီးသြားလုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ တာဝန္ရွိ လုပ္သားေတြကို ခရီးသည္ေတြအတြက္ ေဘးအႏၱရာယ္လံုျခံဳေရး ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ဆိုတာ စနစ္တက်သင္တန္းေပးဖို႔လိုအပ္သလို ခရီးသြားျပည္သူေတြအတြက္လည္း အသက္ေဘးၾကံဳလာရရင္ ဘယ္လိုကိုယ့္ကိုကိုယ္ ကာကြယ္ရမလဲဆိုတာကို ဘယ္လိုစနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ထားသင့္သလဲဆိုတာ ပညာေပးသင့္တယ္လို႔ သူက အခုလို အၾကံျပဳပါတယ္။

“အဓိကကေတာ့ ဒီသေဘၤာကို safety ျဖစ္ဖို႔ သေဘၤာရဲ႕တန္ခ်ိန္နဲ႔ capacity အင္အားနဲ႔ ေနာက္ဘယ္ေလာက္ ၀န္ အဲဒါ အဓိကအေရးႀကီးတယ္ေလ။ ျမန္မာျပည္မွာက က်ေနာ္လည္းသိသေလာက္ လူရွိရင္ရွိသေလာက္တင္တာက ၊ ကားကအစ ထိုင္သေလာက္တင္ၾကတယ္။ ဒီကားက တန္ခ်ိန္ ၅၀၀၀ ဆိုရင္ လူက ျပည့္သေလာက္ အဲလိုေပါ့ေလ။ အဓိကက safety မရွိမူ ႔ပါပဲ၊ safety ကို ဘယ္လို ေသေသခ်ာခ်ာတြက္ရမလဲဆိုတာကေတာ့ ေရေၾကာင္းဦးစီးဌာနက သူ႔ စစ္ေဆးေရးေတြကို ဘယ္လို training ေပးရမလဲ ၊ အဲလိုေတြ တိတိက်က်ကိုင္တြယ္ႏိုင္မွ ဒီလို accident ျဖစ္ရင္ အေသအေပ်ာက္က နည္းမယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ထင္ပါတယ္။ ဘယ္ေနရာပဲၾကည့္ၾကည့္ က်ေနာ္အခုလုပ္တဲ့ အလုပ္ေတာင္မွ ဒီလို Market ထဲမွာေတာင္မွ safety first ပဲ။ ဒီလို ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ Emergency alarm မီၿပီဆိုတာနဲ႔ နားစြင့္ၿပီးေတာ့ ထြက္ဆိုရင္ ထြက္ရတာပါ။ ဒီအမိန္႔နာခံဖို႔အေရးႀကီးတယ္ ဒီ safety first ျဖစ္ဖို႔ကို ေသခ်ာ train ဖို႔ကို လိုအပ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔ မီဖို႔အတြက္ စနစ္တက်လုပ္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။”

အခုလို အျမန္ေရယာဥ္ႏွစ္ျမဳပ္ၿပီး အမ်ားျပည္သူလူထု အသက္ဆံုးရႈံးခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္အေပၚ ေသဆံုးသူေတြရဲ႕မိသားစုေတြနဲ႔ထပ္တူ ဝမ္းနည္းရပါေၾကာင္းနဲ႔ အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရတဲ့ ခရီးသည္ေတြအတြက္ သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြက လိုအပ္တဲ့အကူအညီေထာက္ပ့ံမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေပးသြားဖို႔ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုထားပါတယ္။ အခုလက္ရွိမွာေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ႕လမ္းညႊန္ခ်က္နဲ႔ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႔က အနီးကပ္ၾကီးၾကပ္ၿပီး လူမႈဝန္ထမ္းကူညီကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ မီးသတ္ဦးစီးဌာန၊ ရဲလံုျခံဳေရးေတြ၊ တပ္မေတာ္တို႔က ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႔က သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။

  မဆုမြန္   / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com