မက္သယူးမုန္တိုင္း အေမရိကန္အဝင္ ျပင္းအားေပ်ာ့

မက္သယူးမုန္တိုင္း အေမရိကန္ ဖေလာ္ရီဒါကို ဝင္ၿပီ။ (ေအာက္တိုဘာ ၇၊ ၂၀၁၆)

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္၊ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာျပည္နယ္၊ ေတာင္ နဲ႔ ေျမာက္ကယ္ရုိလုိင္းနားျပည္နယ္ေတြက ကမ္း႐ုိးတန္း ေဒသေတြမွာ ေနုထုိင္ၾကတဲ့ လူ ၂ သန္းေလာက္ကို မက္သယူးဟာရီကိန္းမုန္တုိင္း မတိုင္ခင္မွာ ေဘးလြတ္ရာ ကို ေရႊ႕ၾကဖို႔ အမိန္႔ ထုတ္လိုက္ တဲ့အတြက္ အေမရိကန္အေရွ႕ေတာင္ဘက္ အျခမ္းက အေ၀းေျပးလမ္းေတြေပၚမွာ ၾကာသာပေတးေန႔က လမ္းေတြ ပိတ္ဆုိ႔ကုန္ၾကပါတယ္။ ေဟတီ၊ က်ဴးဘား နဲ႔ ဘဟားမားစ္ကၽြန္းေတြကို အခုတပတ္ အတြင္း ၀င္ေရာက္တုိက္ခတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ မုန္တုိင္းက အားေကာင္းလာေနၿပီး၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ဘက္ကမ္းရုိတန္းကို ဦးတည္လာေနပါတယ္။ ျပင္းအား အဆင့္ ၄ သတ္မွတ္ထားတဲ့ မုန္တုိင္းဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္ ကမ္း႐ုိတန္းကို ၀င္ေရာက္တုိက္ခတ္ခဲ့တဲ့ မုန္တုိင္းေတြထဲမွာ အဆုိးဆုံး မုန္တုိင္းျဖစ္ၿပီး၊ မုန္တုိင္းနဲ႔အတူ မိုးအသည္းအသန္ရြာတဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အပ်က္အစီးေတြဆက္ျဖစ္ေနမွာျဖစ္တယ္လို႔ မိုးေလ၀သ နဲ႔ ဇလေဗဒ ပညာရွင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ Zlatica Hoke သတင္းေပးပုိ႔ထားတာကို ကိုရန္ႏုိင္က ေျပာျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။

Matthew ဟာရီကိန္းမုန္တုိင္းရဲ႕ အလယ္ဗဟိုခ်က္ဟာ အေမရိကန္အေရွ႕ဘက္ ကမ္း႐ုိးတန္းတေလွ်ာက္ ေျမာက္ဘက္ကိုဦးတည္ေရြ႕လ်ား လာတာနဲ႔အမွ်၊ မုိးသက္ေလျပင္းနဲ႔ အတူ လႈိင္းလုံးႀကီးေတြျဖစ္လာမယ္လို႔ မုိးေလ၀သ တာ၀န္ရွိသူေတြက ၾကာသပေတးေန႔မွာ ခန္႔မွန္းလိုက္ပါတယ္။ မုန္တိုင္းက ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ကို ၀င္ေရာက္တာနဲ႔ မုန္တုိင္းလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္မွာ အပ်က္အစီးေတြ ပိုျဖစ္မယ္လို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ မုန္တုိင္းက ဘယ္လမ္းေၾကာင္းကိုပဲ ဦးတည္ဦးတည္ ထိခုိက္ပ်က္စီးမႈေတြ ႀကီးႀကီးမားမားရွိမယ္လို႔ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ျပည္ေထာင္စုအေရးေပၚ စီမံခန္႔ခဲြေရးဌာနက Raphael Lemaitre က ေျပာပါတယ္။

"ပ်က္စီးဆုံးရႈံးမႈေတြ သိပ္မႀကီးမားဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ေတြ႔အေျခအေနမွာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ အဆုိးဆုံး အေျခအေနကို ျပင္ဆင္ထားဖို႔ိလိုၿပီး၊ ဒီအတြက္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ အခုလုပ္ေနပါတယ္။"

ျပည္ေထာင္စုအေရးေပၚစီမံခန္႔ခဲြမႈဌာနက မုန္တုိင္းနဲ႔ နီးတဲ့ ေဒသေတြကို ကယ္ဆယ္ေရးအဖဲြ႔ေတြ နဲ႔ ပစၥည္းေတြကို ပို႔ေဆာင္လိုက္ၿပီး၊ ေဒသခံ တာ၀န္ရွိသူေတြက အကူအညီေတြေတာင္းတဲ့အခါမွာ အကူအညီေတြ ခ်က္ခ်င္း ေပးႏုိင္ဖို႔အတြက္ အသင့္ျပင္ထားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ကမ္း႐ုိးတန္းေဒသက ၿမိဳ႕နယ္ေတြကိုေတာ့ ေဘးလြတ္ရာကို မျဖစ္မေနေရႊ႕ဖို႔ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ထားၿပီး၊ အခ်ိန္မီ မထြက္ခြာတဲ့သူေတြအေနနဲ႔ အသက္အႏၱရာယ္ရင္ဆုိင္ရႏုိင္တယ္လို႔ သတိေပးထားပါတယ္။

"ဒီကိစၥကို အေလးအနက္ထားဖို႔လုိပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကို ေဘးလြတ္ရာ ကို ေရႊ႕ဖို႔ေျပာ တယ္ဆုိရင္၊ ေရႊ႕ၾကပါ။ မုန္တုိင္းအတြက္ ျပင္ဆင္ထားဆုိရင္ ၊ ျပင္ဆင္မႈေတြလုပ္ၾကပါ။ သိပ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္မက်ခင္ အခုလုပ္ၾကပါ။"

ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းက ေလဆိပ္ေတြကို ၾကာသပေတးေန႔ ေန႔လည္ပိုင္း က ပိတ္ လိုက္ တာေၾကာင့္ ေလေၾကာင္းခရီးစဥ္ေတြကို စတင္ဖ်က္သိမ္းေနၿပီး၊ တျခားျပည္နယ္ေတြမွာလည္း ခရီးစဥ္ေတြဖ်က္တာေတြျဖစ္လာေနပါၿပီ။

"က်မတုိ႔ အိမ္ကိုျပန္ေတာ့မယ္။"

"အေစာႀကီးကတည္းက ေလယာဥ္လက္မွတ္ကိုမွာထားေပမယ့္ က်မတုိ႔ေလယာဥ္က ခရီးစဥ္ဖ်က္လိုက္ပါၿပီ။"

"က်ေနာ္တုိ႔ ဖီလာဒဲလ္ဖီးယားကေန ဆန္ဟြမ္းကို တုိက္ရုိက္သြားတဲ့ ေလယာဥ္ရလို႔ ကံေကာင္းတယ္။ Miami ကို သြားစရာမလိုေတာ့ပါဘူး။"

မုန္တိုင္းရဲ႕ အေျခအေနကိုေစာင့္ၾကည္ေနၿပီး၊ တကယ္လို႔ အကူအညီေတာင္းလာရင္၊ တပ္ဖဲြ႔ေတြ ေစလႊတ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားတယ္လို႔ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မုန္တုိင္းဒဏ္ခံလိုက္ရတဲ့ တျခားႏုိင္ငံေတြကိုလည္း အကူအညီေပးေနတယ္လို႔ Pentagon စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Peter Cook က ေျပာပါတယ္။

"ကာရစ္ဘီယံေဒသထဲမွာ မုန္တုိင္းဒဏ္ခံရတာေတြ နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံတကာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီရဲ႕ ပန္ၾကားခ်က္ေတြကို တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး အက္ရွ္ကာတာက အေမရိကန္ေတာင္ပုိင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ကို ေဘးဒုကၡကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ဖို႔ ပင္လယ္ရပ္ျခား လူမႈေဘးဒုကၡ နဲ႔ စာနာမႈ အေထာက္အပံ့ရံပုံေငြ ေဒၚလာ ၁၁ သန္းကို သုံးစဲြဖို႔ ခြင့္ျပဳလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ကာရစ္ဘီယန္ေဒသမွာ ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး အေထာက္အပံ့ေတြ နဲ႔ ေလယာဥ္ကြင္း နဲ႔ ဆိပ္ကမ္းေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြ သုံးသပ္ဖု႔ိ နဲ႔ ေလယာဥ္ကြင္းေတြလည္ပတ္ႏုိင္ဖို႔ အေထာက္အပံ့ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။"

မုန္တုိင္းေၾကာင့္ျဖစ္လာမယ့္ အပ်က္အစီးေတြ ႀကီးႀကီးမားမားျဖစ္လာမယ္လို႔ ဖေလာရီဒါျပည္နယ္တာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ ခန္႔မွန္းေနၾကပါတယ္။

 ကုိရန္ႏုိင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com