လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ စြပ္စဲြခ်က္မ်ား အစိုးရပယ္ခ်

အေျခအေန မတည္ၿငိမ္ေသးတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းအတြင္း လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြက နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရး စစ္ဆင္ေရး လုပ္ေဆာင္စဥ္ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးတာ၊ ဖမ္းဆီး႐ုိက္ႏွက္ အက်ဥ္း႐ုံးသတ္ျဖတ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြဟာ ဖန္တီးလုပ္ႀကံမႈသာျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူက ျငင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းေဒသမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုိတဲဲ့ သတင္းေတြထြက္ လာေနတဲ့အေပၚ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢကၽြမ္းက်င္သူတခ်ဳိ႕က ျမန္မာအစိုးရကို တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီးေနာက္ အခုလို ျငင္းဆိုလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပထားပါတယ္။

ေမာင္ေတာနဲ႔ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က နယ္ျခားေစာင့္ရဲစခန္းေတြကို ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္ေန႔က အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရး လုပ္ေဆာင္ေနတာပါ။ အခုလို အာဏာပိုင္ေတြဘက္က လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ စစ္ဆင္ေရး အေျခအေနေအာက္မွာ ေနအိမ္ေတြမီး႐ႈိ႕တာ၊ တရားလက္လြတ္ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္တာေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို သူတို႔အေနနဲ႔ ထပ္ခါတလဲလဲ လက္ခံရရွိထားတယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥ ယန္ဟီးလီက ေျပာတာကို ေအာက္တို ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကၽြမ္းက်င္သူတစုက ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ကုလသမဂၢရဲ႕ဒီလိုစုိးရိမ္မႈေတြေပၚ အေလးထားေပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရက ဥေပဒနဲ႔အညီေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သမၼတ႐ုံး၀န္ႀကီးဌာနေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက စြပ္စြဲခ်က္ေတြေပၚ ျငင္းဆုိလို္က္ပါတယ္။

“လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ၿပီးေတာ့ အျပစ္မဲ့ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးသူငယ္ေတြ အဓမၼေပါ့ေနာ္ တုိက္ခိုက္တယ္၊ သတ္ျဖတ္တယ္ဆုိတာက မဟုတ္ဘူး။ စြပ္စြဲခ်က္ေတြျဖစ္တယ္။ အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တုိ႔က ပယ္ခ်တယ္။ အဲေတာ့ အခု လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ ေျပာၾကားတဲ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ကို က်ေနာ္တုိ႔ အေလးထားပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ စတင္ ကိုင္တြယ္ၿပီဆုိကတည္းက က်ေနာ္တုိ႔ တည္ဆဲဥပေဒအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ မူ၀ါဒခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ လက္ရွိလည္း အဲဒီအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္တယ္။ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကုလသမဂၢဘက္ကေပါ့ေနာ္ သူတုိ႔ဆီမွာလည္း သတင္းေတြေရာက္တယ္။ ခိုင္မာတိက်တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ရွိတယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ အစိုးရဆီကို ဒီအခ်က္အလက္ေတြ ေပးပို႔ႏုိင္ပါတယ္။ အဲေတာ့ ဥပေဒနဲ႔မညီဘဲ လုပ္ေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အထူးသတိ ထားၿပီးေတာ့ကို ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေနအထားျဖစ္တယ္။”

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္တ၀ုိက္ မူဆလင္ေက်းရြာေတြကို လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔က မီး႐ႈိ႕တယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚေနၿပီး၊ ဒါေတြဟာ အစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ စြပ္စြဲခ်က္ေတြသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးေဇာ္ေဌးက ႐ွင္းျပပါတယ္။

“ေလာေလာဆယ္လည္း ဒီသတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာတဲ့အတြက္ စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ ခုနကေျပာတဲ့ ရြာေတြ မီး႐ိႈ႕တယ္ဆုိတာက ၀ါးပိတ္ေက်းရြာနဲ႔ က်ီးကန္းျပင္နားက ရြာေလးတရြာေပါ့။ ဒါေတြကလည္း အၾကမ္းဖက္သမားေတြက အိမ္ေတြကို မီး႐ိႈ႕ၿပီး ထြက္ေျပးတယ္။ စၿပီး မီး႐ိႈ႕တဲ့အိမ္ေတြကို ရွင္းလင္းတဲ့အခါမွာ ေသနတ္ေတြ ဖြက္ထားတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဓာတ္ပံုေတြ၊ ဗြီဒီယိုေတြ တခ်ိဳ႕ တက္ေနတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ တက္ေနတဲ့ဟာေတြက က်ေနာ္တုိ႔ အခု ေမာင္ေတာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တျခားေဒသ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပံုေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္သလို၊ အတုအေယာင္လုပ္ၿပီးေတာ့ ပို႔ေနတာေတြရွိတယ္။ ဒါေတြလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာလဲဆုိေတာ့ အၾကမ္းဖက္ကြန္ယက္အဖြဲ႔ကို ပံ့ပိုးေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ၊ တျခား အစြန္းေရာက္အဖြဲ႔ေတြက သတင္းဌာနေတြကို တယ္လီဖုန္းေတြဆက္တယ္။ ေမးလ္ေတြ ပို႔တယ္။ သတင္းမ်ိဳးစံုပို႔ေနတယ္။ အလားတူပဲ ကုလသမဂၢကိုလည္း ပို႔လိမ့္မယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔က ယံုၾကည္တယ္။”

တကယ္ေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အၾကမ္းဖက္တရားခံေတြကို ဖမ္းဆီးရမိေရးနဲ႔ အလုယက္ခံရတဲ့ လက္နက္ေတြ ျပန္လည္ရ႐ွိေရးကုိသာ အဓိကထားေဆာင္႐ြက္ေနေၾကာင္း၊ ဒီလုိလုပ္ေဆာင္ရာမွာ ဖမ္းဆီးရမိတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဂ်နီဗာလမ္းညႊန္ခ်က္နဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးေဇာ္ေဌးက ႐ွင္းျပပါတယ္။

“အခု ရဲနဲ႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ ပူးေပါင္း စစ္ဆင္ေရး၀င္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ရဲ႕ အဓိကတာ၀န္က နံပါတ္တစ္ အဲဒီ ပါသြားတဲ့ လက္နက္ေတြ ျပန္ရေအာင္လုပ္ရမယ္။ နံပါတ္ႏွစ္ ဒီအၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္မႈမွာ ပါ၀င္တဲ့ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္လိုစိတ္ရွိတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ဒီလူေတြကို ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒအတုိင္းပဲ အေရးယူမယ္။ ဖမ္းဆီးစစ္ေၾကာတဲ့အခါမွာကိုပဲ က်ေနာ္တုိ႔က ဂ်နီဗာစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအတုိင္းေပါ့ေနာ္ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပမ္းတာမ်ိဳးေတြ မလုပ္ဘဲနဲ႔ သူတုိ႔ကို ေမးျမန္းတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ စစ္ေဆးတာျဖစ္တယ္။ သတင္းအမွား ျဖန႔္ျဖဴးမႈေတြရဲ႕ သက္ေရာက္မႈဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္ကလည္း သတိျပဳမိတယ္။ သူတုိ႔စိုးရိမ္တယ္ဆုိတာလည္း လက္ခံတယ္။ သူတုိ႔စိုးရိမ္တဲ့အတိုင္း က်ေနာ္တုိ႔က လုပ္ေနတာမဟုတ္ဘူးဆုိတာကို က်ေနာ္တုိ႔က ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ ရွင္းျပမွာျဖစ္တယ္။”

ေအာက္တုိဘာလ ၉ ရက္ေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာတုိက္ခုိက္မႈအတြင္း ရဲ၀န္ထမ္း ၉ ဦးေသဆုံးခဲ့ၿပီး၊ လက္နက္မ်ဳိးစုံ ၄၈ လက္နဲ႔ က်ည္ မ်ဳိးစုံ ၆၆၀၀ ေက်ာ္ အလုယက္ခံရသလို အၾကမ္းဖက္သမား ၈ ဦး အေလာင္းနဲ႔ ၂ ဦးကို အ႐ွင္ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအၾကမ္းဖက္ တုိက္ခိုက္မႈကို အဓိကဦးေဆာင္တဲ့ ေမာင္ေတာ ေက်ာက္ျပင္ဆိပ္ ရြာသား ‘ဟာဗစ္တူဟာရ္’ နဲ႔ အျခားေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကုိေတာ့ ခုထိ ဖမ္းမမိ ေသးပါဘူး။ လက္႐ွိအခ်ိ္န္ထိ စစ္ဆင္ေရးအတြင္း တပ္မေတာ္သား ၅ဦးက်ဆုံးခဲ့ပါတယ္။ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ စိုးရိမ္ခ်က္နဲ႔ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတဲ႔ ရခုိင္ေဒသခံ ၁ ေသာင္း ၃ ေထာင္ေလာက္႐ွိတယ္လို႔ ႏို္င္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး NGO အဖြဲ႔ေတြက သတင္း ထုတ္ျပန္ထားၿပီး၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေပၚအပါအဝင္၊ ဘူးသီးေတာင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေတြမွာ ခုိလံႈေနၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲက တခ်ဳိ႕ဟာ ေမာင္ေတာၿမဳိ့ကို ျပန္လည္အေျခခ်ေနၾကၿပီလို႔ အစိုးရသတင္းေတြက ဆိုပါတယ္။

ကုလသမဂၢ UNHCR, WFP နဲ႔ နယ္စည္းမျခားဆရာ၀န္မ်ားအဖဲြ႔ MSF အဖဲြ႔ေတြဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ စား၀တ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရးအတြက္ ကူညီေထာက္ပံ့ေနေပမယ့္၊ အဲဒီဒုကၡသည္ေတြကို သြားေရာက္ကူညီႏိူင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းေတြ လုံၿခဳံေရးအတြက္ ပိတ္ထားတာေၾကာင့္ အကူအညီလိုေနတဲ့ ေဒသခံေတြအတြက္ စုိးရိမ္မိေၾကာင္း INGO အဖြဲ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။

 ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com