ကုလအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္သစ္အျဖစ္ ေပၚတူဂီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အလားအလာေကာင္း

ေပၚတူဂီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း Antonio Guterres

မၾကာခင္ရာထူးသက္တမ္းကုန္ဆံုးေတာ့မယ့္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ေနရာကို ဆက္ခံဖို႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ေလာင္း (၉) ဦးအနက္ ေပၚတူဂီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း Antonio Guterres က မဲအမ်ားဆံုးနဲ႔ အသာရေနပါတယ္။ တနလၤာေန႔က UN လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီရဲ႕ ငါးႀကိမ္ေျမာက္ တရားဝင္မဟုတ္တဲ့ လွ်ဳိ႕ဝွက္ဆႏၵမဲေပးမႈမွာ Guterres က ငါးႀကိမ္လံုးဆက္တိုက္ နံပါတ္ ၁ ေနရာမွာပဲ ရွိေနခဲ့တာပါ။ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္အသစ္ ေရြးခ်ယ္ေနၾကတဲ့ လက္ရွိအေျခအေနအေၾကာင္း ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ Margaret Besheer ရဲ႕ သတင္းေပးပို႔ခ်က္ကို မခြာညိဳက ေျပာျပေပးပါမယ္။

ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ အဖြဲ႔ဝင္ ၁၅ ႏုိင္ငံရွိၿပီး ေရြးခ်ယ္ခံကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတဦးဟာ ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ျဖစ္ဖို႔ အနည္းဆံုး ေထာက္ခံမဲ (၉) မဲကို ရရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကသူ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအနက္ ေထာက္ခံမဲ (၉) မဲ ရရွိသူဟာ ေပၚတူဂီဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လည္းျဖစ္၊ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီးအျဖစ္လည္း ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အထိ ဆယ္ႏွစ္ တာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ မစၥတာ Guterres တဦးတည္းသာရွိပါတယ္။

ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္တဦးဟာ ဘယ္လို အရည္အခ်င္းေတြ နဲ႔ ျပည့္စံုရမလဲဆိုတာကို ၇၁ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံဥကၠ႒ေဟာင္း Mogens Lykketoft က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္တေယာက္ျဖစ္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ လိုအပ္တဲ့အရည္အခ်င္းကေတာ့ - အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာေရာ အေထြေထြညီလာခံႀကီးမွာပါ အသင့္ေတာ္ဆံုးအခ်ိန္မွာ အေကာင္းဆံုးအဆိုျပဳခ်က္ေတြနဲ႔ လံုၿခံဳေရးကိစၥေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔၊ ပဋိပကၡေတြကို ဟန္႔တားႏုိင္ဖို႔၊ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အခိ်န္ကိုက္ၿပီး လုပ္ႏုိင္တဲ့အာဏာရွိသူမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေရရွည္ခံမယ့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔၊ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈကိုလည္း ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္မယ့္ အခ်က္အလက္ေတြကို ဖိအားေပးလုပ္ေဆာင္ႏုိင္မယ့္သူမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္အေနနဲ ကမၻာတဝန္းကလူေတြရဲ႕ သေဘာထားအျမင္ေတြကို နားေထာင္ၿပီး ကမၻာ့အင္အားႀကီးႏုိင္ငံႀကီးေတြေရာ၊ ႏုိင္ငံငယ္ေလးေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚမွာပါ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကတဆင့္ အခ်ိန္မီ အေရးယူေဆာင္ရြက္ႏုိင္တဲ့သူမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ရပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ ကမၻာေပၚမွာရွိတဲ့ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔လည္း ဒီစနစ္ကေန အဆင့္ဆင့္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ၿပီး ခန္႔အပ္ျခင္းခံရတဲ့ပုဂၢဳိလ္ဟာ စိတ္ဓာတ္ခုိင္မာၿပီး သံႏၷိဌာန္ခုိင္မာသူ၊ သီးျခားရပ္တည္ႏုိင္တဲ့ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကမၻာ့အင္အားႀကီးႏုိင္ငံေတြကပါ လက္ခံႏုိင္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။”

မစၥတာ Guterres ဟာ ေထာက္ခံမဲ ၁၂ မဲ ရရွိၿပီး ကန္႔ကြက္မဲႏွစ္မဲနဲ႔ မဲမေပးဘဲေနတာက တႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ကန္႔ကြက္မဲႏွစ္မဲအနက္မွာ တမဲက နယူးဇီလန္ကျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ သံတမန္အမ်ားစုက ယူဆၾကပါတယ္။ နယူးဇီလန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း Helen Clark ကလည္း အခု ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္အသစ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေနတာျဖစ္ေပမယ့္ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ မဲရမွတ္ေတြက အားရစရာမရွိပါဘူး။

လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ဗီတိုအာဏာသံုးခြင့္ရွိတဲ့ အၿမဲတမ္းအဖြဲ႔ဝင္တဦး ဦးက မစၥတာ ဂူတားရက္စ္ကို ကန္႔ကြက္မလားဆိုတာက လူအမ်ားက သိလိုၾကတဲ့ ေမးခြန္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုရွားႏုိင္ငံက ဥေရာပအေရွ႕ပိုင္းက ကိုယ္စားလွယ္တဦးဦးကို အႏုိင္ရေစလိုေနတာေၾကာင့္ ဥေရာပအေနာက္ပိုင္းသားျဖစ္တဲ့ မစၥတာ ဂူတားရက္စ္ကို ကန္႔ကြက္ႏုိင္တယ္ ဆိုတဲ့ ခန္႔မွန္းတြက္ဆမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။

အခု ယွဥ္ၿပိဳင္မႈမွာ ဥေရာပအေရွ႕ပိုင္းက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၆ ဦး ပါဝင္ၿပီး ဥေရာပအေရွ႕ပိုင္းက အတြင္းတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရတာ မရွိေသးတဲ့အတြက္ လာမယ့္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္မွာ စတင္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရမယ့္ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ အသစ္ေနရာကို ဥေရာပအေရွ႕ပိုင္းက ကိုယ္စားလွယ္တဦးဦးရရွိဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာေနၾကတာပါ။

ဥေရာပအေရွ႕ပိုင္းက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြအနက္ ဆာဘီးယားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Vuk Jeremic က ဒုတိယေနရာမွာရၿပီး တတိယ အျဖစ္ ဆလိုဗက္ကီးယား ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Miroslav Lajcek တို႔ကို ေရြးခ်ယ္ျခင္းအားျဖင့္ သူတုိ႔ေဒသတြင္းမွာ တညီတညြတ္တည္း ရွိၾကေၾကာင္း အဲဒီပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ဦးအနက္ ဆလိုဗက္ကီးယားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Lajcek က ၿပီးခဲ့တဲ့ အေက်ာ့မွာ တတိယ ကေန အခုပဥၥမအေၾကာ့မွာ ဒုတိယေနရာကို ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္။

ေအာက္တိုဘာလ (၅) ရက္ေန႔က်ရင္ ထပ္မံက်င္းပမယ့္ အလြတ္သေဘာ ဆႏၵခံယူတဲ့အခါမွာေတာ့ ဘယ္သူ အႏုိင္ရမလဲဆိုတာကို ေသခ်ာလုနီးပါး ျဖစ္လာမွာပါ။ အဲဒီ ဆႏၵမဲေပးခ်ိန္အတြင္း အၿမဲတမ္းအဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ၿဗိတိန္၊ တ႐ုတ္၊ ျပင္သစ္၊ ႐ုရွားနဲ႔ အေမရိကန္ တို႔လည္း ပါဝင္မဲေပးၾကမွာျဖစ္ၿပီး သူတို႔ရဲ႕ကန္႔ကြက္မဲက ကို္ယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္ကို ပ်က္စီးေစႏိုင္တဲ့ ဗီတုိအာဏာနဲ႔တူညီေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕သက္တမ္းဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ရွိခဲ့ၿပီး ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ (၈) ဦး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကဦးသန္႔ကေတာ့ တတိယေျမာက္ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္အျဖစ္ (၁၉၆၁) ကေန (၁၉၇၁ ) အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုႏွစ္ရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္အသစ္ဟာ လာမယ့္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ရာထူးလဲႊေျပာင္းလက္ခံရမွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အေမရိကန္သမၼတ တာဝန္လဲႊေျပာင္းယူရမယ့္အခ်ိန္နဲ႔ တႏွစ္တည္း တုိက္ဆိုင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။

 မခြာညိဳ  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com