မီးဖြားစဥ္ ေသဆံုးမႈ၏ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၃၅ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိမွာ တရားမ၀င္ ကုိယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္

ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အမ်ဳိးသမီးအမ်ားအျပား အေနျဖင့္ ကေလးအေရအတြက္ မည္မွ် ေမြးဖြားမည္၊ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ ေမြးဖြားမည္တုိ႔ကုိ ဆံုးျဖတ္ရန္မွာ ခက္ခဲလ်က္ရွိေနေသးသည္။ ႏုိင္ငံအတြင္း အရြယ္ေရာက္ၿပီး မ်ဳိးဆက္ပြားႏုိင္သည့္ အသက္အရြယ္ရွိ အမ်ဳိးသမီး ထက္၀က္ခန္႔မွာ ေခတ္မီ သေႏၶသားနည္းလမ္းမ်ားကုိ လက္လွမ္းမီျခင္းမရွိဟု ကုလသမဂၢ လူဦးေရ ရန္ပံုေငြအဖြဲ႕ (UNFPA) ၏ ေနာက္ဆံုးထုတ္ စာရင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ကုိယ္၀န္ ဖ်က္ခ်ျခင္းအား မိခင္၏ အသက္ကုိ ကယ္တင္ရန္ လုိအပ္ခ်ိန္မွအပ ျပဳလုပ္ခြင့္မရွိဘဲ ရာဇ၀တ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည္။ သေႏၶသား နည္းစနစ္မ်ားအား အသံုးျပဳႏုိင္မႈ နည္းပါးျခင္းေၾကာင့္ အႏၱရာယ္ရွိေသာ တရားမ၀င္ ကုိယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစကာ မီးဖြားမႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေသဆံုးႏႈန္း ျမင့္မားေစသည့္ အဓိက အေၾကာင္းရင္း တစ္ခု ျဖစ္လ်က္ရွိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ မီးဖြားမႈအႀကိမ္ တစ္သိန္းတြင္ ေသဆံုးႏႈန္း ႏွစ္ရာခန္႔ရွိၿပီး ေဒသတြင္း အျမင့္ဆံုးႏႈန္းျဖစ္သည္။

မီးဖြားစဥ္ ေသဆံုးႏႈန္းကုိ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ႏွင့္ မိသားစု စီမံကိန္း ၂၀၂၀ ရည္မွန္းခ်က္ ကုိ ျဖည့္ဆည္းရန္ ရည္ရြယ္၍ ျမန္မာအစုိးရသည္ လက္ရွိ သေႏၶတားနည္းအသံုးျပဳမႈႏႈန္း ၄၁ ရာခုိင္ႏႈန္းအား ေလးႏွစ္အတြင္း ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္း အထိ ျမွင့္တင္ႏုိင္ရန္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။ တာရွည္ခံ သေႏၶတားနည္းမ်ားႏွင့္ ေက်းလက္ေဒသမ်ားထံ ျဖန္႔ေ၀ျခင္းတုိ႔ကုိ ေပါင္းစပ္၍ အသံုးျပဳႏႈန္း တုိးတက္ရန္ ေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္သည္။

ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးဌာန မိခင္ႏွင့္ မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရး ဌာန ညႊန္မွဴး ေဒါက္တာ လွျမင့္ေသြးအိျႏၵာက “မိသားစုစီမံကိန္း အစီအစဥ္ ပုိမုိေကာင္းမြန္ တုိးတက္ဖုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြက ဗဟုသုတရွိေပမယ့္ အသံုးျပဳဖုိ႔ လက္လွမ္းမမီတဲ့ ျပသနာရွိေနပါတယ္” ဟု ေျပာၾကား သည္။ မီးဖြားစဥ္ ေသဆံုးမႈ၏ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၃၅ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိမွာ တရားမ၀င္ ကုိယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။

အစုိးရသည္ ယခုအစီအစဥ္၏ အစိတ္အပုိင္းအျဖစ္ UNFPA အျပင္ MSI ႏွင့္ PSI တုိ႔ အပါအ၀င္ အျခားအန္ဂ်ီအုိမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ တာရွည္ခံ သေႏၶတားနည္းစနစ္မ်ားအား ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးဌာနမ်ားမွတစ္ဆင့္ ျဖန္႔ေ၀ႏုိင္ရန္ လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ ၿမဳိ႕စြန္ေဒသမ်ားရွိ ဆင္းရဲသား အမ်ဳိးသမီးမ်ား၊ ေ၀းလံေခါင္သီေသာ ေဒသရွိ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသား အမ်ဳိးသမီးမ်ား စသည့္ သေႏၶတားနည္း ပညာ အဓိကလုိအပ္ေနသူမ်ားထံ မတူညီေသာ နည္းစနစ္မ်ား ျဖန္႔ေ၀ေပးျခင္းျဖင့္ အႏၱရာယ္မ်ားေသာ တရားမ၀င္ ကုိယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္းအား ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မည္ဟု အစုိးရက ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္။

မတူညီေသာ သေႏၶတားနည္းမ်ား အသံုးျပဳႏုိင္ေးမွာ လက္ရွိ ရင္ဆုိင္ေနရေသာ ျပသ၁နာမ်ားထဲမွ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ အသံုးျပဳရန္ လုိအပ္ေနသူမ်ား၊ ထုိနည္းစနစ္မ်ားကုိ လက္လွမ္းမီေစေရးက ပုိမုိခက္ခဲေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္ေနသည္ဟု ဆုိသည္။ ျမန္မာ့လူဦးေရ သံုးပုံႏွစ္ပံုသည္ မိသားစုစီမံကိန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိသည့္ ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိသည္။ ႏုိင္ငံအတြင္း ကၽြမ္းက်င္က်န္းမာေရး သားဖြား၀န္ထမ္း မလံုေလာက္မႈႀကဳံေနရၿပီး သေႏၶတားေဆး အပါအ၀င္ ေဆး၀ါးႏွင့္ ပစၥည္းကိရိယာမ်ား ျပတ္လပ္ျခင္း မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိသည္။

ထုိ႔အျပင္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားရွိ ပဋိပကၡေဒသမ်ားတြင္ လံုၿခဳံေရး စုိးရိမ္ရမႈမ်ားရွိသျဖင့္ မိသားစုစီမံကိန္းမ်ားအား ႏုိင္ငံအႏွံ႔ ျပဳလုပ္ရန္ အခက္ေတြ႕ေစသည္။ UNFPA ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လက္ေထာက္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာလွလွေအးက “တစ္ခါတစ္ရံ ပစၥည္းေတြရွိေပမယ့္ ပုိ႔ေဆာင္ေပးလုိ႔ မရတာမ်ဳိး ႀကဳံရပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။

သုိ႔ေသာ္ အေကာင္းဘက္သုိ႔ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲလာမႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု ေဒါက္တာ လွလွေအးက ဆုိသည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ကာလမ်ားတြင္ “မိသားစုစီမံကိန္း” ဆုိသည့္ အသံုးအႏႈန္းကုိပင္ လက္မခံသူမ်ားရွိသျဖင့္ ကြင္းဆင္းလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္သူမ်ားက “သားဆက္ျခားျခင္း” ဟု သံုးႏႈန္းခဲ့ရသည္။ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ က်န္းမာေရး အစီအစဥ္တစ္ခုျဖစ္ေသာ “မိသားစုစီမံကိန္း ၂၀၂၀” အား အစုိးရက ၂၀၁၃ တြင္ လက္မွတ္မတုိင္မီ ၂၀၁၁ မွစတင္ကာ အစုိးရက မိသားစုစီမံကိန္းအစီအစဥ္မ်ားကုိ အားေပးေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေဒါက္တာ လွလွေအးက ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္ သံုးစုအတြင္း မီးဖြားစဥ္ ေသဆံုးႏႈန္းအား သိသာစြာ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ခဲ့သည့္ မေလးရွားႏွင့္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံမ်ားကဲ့သုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေဆာင္ရြက္ေစလုိသည္ဟု ဆုိသည္။ “ဘယ္သူမွ ႏွစ္တုိင္း ကေလးေမြးေနတာမ်ဳိး မျဖစ္ခ်င္ပါဘူး။ ဘ၀ေနထုိင္မႈ အဆင့္အတန္း အေၾကာင္း ေျပာရမယ္ဆုိရင္ မိသားစု အရြယ္အစား ေသးတာက ပုိေကာင္းပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ လွလွေအးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“မီးဖြားစဥ္ ေသဆံုးမႈတုိင္းကုိ စစ္ေဆးသံုးသပ္ၿပီး လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ တံု႔ျပန္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒါမွ ေနာက္ထပ္ ေသဆံုးမႈေတြကုိ ကာကြယ္ႏုိင္မွာပါ” ဟု ေဒါက္တာ လွလွေအးက ေျပာၾကားသည္။ မိသားစုအတြင္း ကေလးဦးေရ နည္းပါးျခင္း၏ အက်ဳိးေက်းဇူးကုိ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားက နားလည္သေဘာေပါက္မႈ ရွိသည္ဟု က်န္းမာေရး ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ဆုိသည္။

KHTun
The Ladies News
https://www.facebook.com/News.TheLadies