တူရကီအာဏာသိမ္းႀကိဳးပမ္းမႈနဲ႔ တံု႔ျပန္ခ်က္

တူရကီႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္ အစိတ္အပိုင္းတခ်ိဳ႕ရဲ႕ အာဏာသိမ္းႀကိဳးပမ္းမႈ က်ရံႈးသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ သမၼတ Erdogan ရဲ႕ တန္ျပန္ႏွိမ္နင္းမႈေတြဟာ နဲနဲလြန္ကဲလာၿပီလို႔ ႏိုင္ငံတကာက သံုးသပ္ေနၾကပါတယ္။

အာဏာသိမ္းႀကိဳးပမ္းမႈကို ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံရသူ Fattulah Gulen နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လူေတြ၊ အသင္းအဖြဲ႔ေတြ၊ လူမႈအေဆာက္အအံုေတြဟာ အဓိက ပစ္မွတ္ျဖစ္ေနပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕က Gulen နဲ႔ မကင္းဘူးဆိုတဲ့ ေက်ာင္းေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြကို ပိတ္ပစ္ဖို႔ တူရကီအစိုးရက လမ္းေၾကာင္းေပးေနပါတယ္။ ဗြီအိုေအသတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ ေပးပို႔ ခ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာမီဒီယာေတြကို အေျခခံၿပီး ဦးေက်ာ္ဇံသာ က တင္ျပထားပါတယ္။

တူရကီႏုိင္ငံမွာ သမၼတ အာဒို၀မ္က အေရးေပၚအေျခအေန ၃ လ ေၾကညာၿပီးတဲ့ေနာက္ ပုဂၢလိက စာသင္ေက်ာင္း ၁ ေထာင္ေက်ာ္နဲ႔ လူမႈေရးေစတနာ့၀န္ထမ္း အဖြဲ႔အစည္းေတြ အပါအ၀င္ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္း ၁ ေထာင္ေက်ာ္ကို ပိတ္ပစ္လုိက္ပါတယ္။ သံသယရွိသူေတြကို ႐ံုးမတင္ဘဲ အရင္က ေလးရက္သာ ထိန္းသိမ္းခြင့္ရိွခဲ့ရာက အခု ရက္ေပါင္း ၃၀ အထိ ဖမ္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

အခုလို အပိတ္ခံလုိက္ရတဲ့ အသင္းအဖြဲ႔ေတြထဲမွာ သမၼတအာဒို၀မ္က အာဏာသိမ္းႀကိဳးပမ္းမႈကို ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲထားတဲ့ Fattulah Gulen နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အမ်ားအျပား ပါ၀င္ပါတယ္။ Gulen ဟာ တူရကီမူဆလင္ တရားေဟာဆရာ တဦးျဖစ္ၿပီး၊ ၁၉၉၉ ကတည္းက အေမရိကန္မွာ ေနထုိင္လာသူ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအာဏာသိမ္းမႈနဲ႔ ဘာမွ မပတ္သက္ဘူးလို႔လည္း ဆုိပါတယ္။

အခုေတာ့ တူရကီအစိုးရက ႏုိင္ငံတကာမွာရွိတဲ့ Gulen ရဲ႕ ေက်ာင္းေတြကိုပါ ပိတ္ပစ္ဖို႔ ဖိအားေပးတဲ့သေဘာေတြ ေတြ႔လာရပါတယ္။ ဆိုမာလီႏုိင္ငံကေတာ့ တူရကီအာဏာသိမ္းပြဲ က်႐ံႈးသြားၿပီဆိုကတည္းက Gulen ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ အားလံုးကို ပိတ္ပစ္လုိက္ပါတယ္။

ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ Gulen နဲ႔ ဆက္ႏြယ္တဲ့ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးအဖြဲ႔ေတြ၊ ေက်ာင္းေတြရွိလာခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ခဲ့ပါၿပီ။ ပါကစၥတန္ျပည္သူေတြ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ပတ္သက္တက္ေရာက္ေနၾကတာပါ။

ပါကစၥတန္နဲ႔ တူရကီတို႔ဟာ အစဥ္အလာ မိတ္ဘက္ႏုိင္ငံေတြလည္း ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း တူရကီမွာ အာဏာသိမ္းမႈကို ပါကစၥတန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ န၀ပ္ရွာရစ္ဖ္က ႐ႈတ္ခ်ၿပီး သမၼတ အာဒို၀မ္ကို လံုး၀ ေထာက္ခံေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ဆုိေတာ့ အခု အာဒို၀မ္အစိုးရရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို လိုက္ေလ်ာမလားလုိ႔ ေမးေတာ့ - အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ပါကစၥတန္အစိုးရအရာရွိႀကီးတဦးက အခုလို တံု႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

“တူရကီဟာ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြႏုိင္ငံပါ။ သူတုိ႔ရဲ႕ စိုးရိမ္မႈကို တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္းက အေလးအနက္ စဥ္းစားရမွာပါ။”

တကယ္ေတာ့ Gulen နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ စာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြကို လံုး၀ ပိတ္ပစ္လုိက္မယ္ဆုိရင္ ပါကစၥတန္အတြက္ အခက္ႀကံဳႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ အေျဖတခု ရေအာင္ေတာ့ ႀကိဳးပမ္းရမယ္လို႔ သူက ဆုိပါတယ္။

“တူရကီအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီေက်ာင္းေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြကို ဆက္လက္ လည္ပတ္ေစမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းတခု၊ အစီအစဥ္တခုကို ေရြးေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အပိုင္းကို ပံုစံေျပာင္းပစ္ႏုိင္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏို္င္ငံမွာလည္း Fattulah Gulen နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ စာသင္ေက်ာင္းေတြ ရိွေနတယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ တူရကီသံအမတ္ႀကီးက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ဖုိ႔ကိစၥကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရအေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္လို႔ သံအမတ္ႀကီးက ေျပာေၾကာင္း ျမန္မာျပည္တြင္း မီဒီယာေတြမွာ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ တူရကီသမၼတ အာဒို၀မ္နဲ႔ Fattulah Gulen တို႔ဟာ တခ်ိန္က မဟာမိတ္ေတြျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ၂ ေယာက္စလံုး သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္းတဲ့ အစၥလာမ္၀ါဒကို အတူ မွန္းေမွ်ာ္ခဲ့ၾကတာပါ။ တူရကီစာေရးဆရာ Nedim Sener က အာဒို၀မ္ဟာ ဘယ္သူနဲ႔မွ အာဏာခြဲေ၀ခ်င္သူ မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူတုိ႔ႏွစ္ဦး ခြာၿပဲသြားခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။

အခု သမၼတ အာဒို၀မ္ အဓိကထား ႏွိမ္နင္းေနတာဟာ Gulen ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈရွိတယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ ပညာတတ္ေတြ၊ အေနာက္တုိင္းဆန္သူ အသိုင္း၀ိုင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ Gulen ပံုေဖာ္ေနတဲ့ အစၥလာမ္အယူ၀ါဒဟာ ေခတ္သစ္ကမၻာနဲ႔ အံ၀င္ခြင္က်ရွိတဲ့ အယူအဆျဖစ္တာေၾကာင့္ ပညာတတ္ေတြက ႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။

Fattulah Gulen ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ေနထုိင္ဖို႔ ခြင့္ျပဳထားတဲ့အတြက္ တူရကီလူမ်ိဳး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ အေမရိကန္နဲ႔ တူရကီကို ေျပာင္းလဲဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းတဲ့ မေအာင္ျမင္ေသာ အာဏာသိမ္းမႈတို႔ဟာ ဆက္စပ္ေနတယ္လို႔ ယူဆေနၾကေၾကာင္းပါခင္ဗ်ာ။

 ဦးေက်ာ္ဇံသာ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com