၈ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံု သမိုင္းျပတိုက္ အစိုးရ ကူညီမည္

သာသနာေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ၾကီးသူရဦးေအာင္ကို ၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ ျဖစ္ေျမွာက္ေရး ေကာ္မတီ တို႔ႏွင့္ေတြ႔ဆံု (Photo-ANT BWE KYAW)

၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ အတူလက္တဲြ လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ျပီးလက္ရွိဖြင့္လွစ္ထားတဲ႔ သမိုင္းျပတိုက္ ယာယီကိုလည္းအသိအမွတ္ျပဳတယ္လို႔ သာသနာေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ၾကီးသူရဦးေအာင္ကိုကေျပာပါတယ္။

လက္ရွိအခ်ိန္မွာလူထုအေျခခံ သမိုင္းျပတိုက္ေတြနဲ႔ ဆိုင္တဲ႔ ဥပေဒတစ္ရပ္ကို ျပဌာန္းဖို႔ စီစဥ္ေနျပီးအဲဒီ႔ ဥပေဒအတည္ျပဳမွသာ ၈၈၈၈ ျပတုိက္နဲ႔ဆိုင္တဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြကို ထဲထဲ၀င္၀င္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ ျဖစ္ေျမွာက္ေရး ေကာ္မတီ၀င္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ႔ ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ကိုထက္ေအာင္ကတင္ျပေပးမွာပါ။

ျပီးခဲ႔တဲ႔ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ၈လပို္င္း ၈ ရက္ေန႔မွာဖြင့္လွစ္ခဲ႔တဲ႔ ၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ ယာယီကို ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီးသူရဦးေအာင္ကိုဒီကေန႔ မနက္ပိုင္းကလာေရာက္ခဲ႔ျပီးဒီျပတိုက္ ျဖစ္ေျမွာက္ေရး ေကာ္မတီအဖဲြ႔၀င္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ႔ပါတယ္။ သာသနာေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ၾကီးဟာ၈၈၈၈ သမိုင္း ျပတိုက္ တရား၀င္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အစိုးရသစ္ကအတူလက္တဲြ လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဒီကေန႔မွာေျပာဆိုခဲ႔တယ္လို႔ ၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီအဖဲြ႔၀င္ ကိုရဲႏိုင္ေအာင္ကဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

“ သေဘာအရေတာ့ နံပတ္ ၁ အခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဒီ ၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ယာယီကို သူတို႔အစိုးရအေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳမယ့္အပိုင္း။ လူထုအေျခခံ ျပတိုက္တခုအေနနဲ႔ သိမွတ္ၿပီးလက္ခံထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ပံုမွန္အတိုင္းလုပ္လို႔ရတယ္ ဘာျပႆနာမွာမရွိေသးဘူး။ လိုအပ္တဲ့အကူအညီရွိတယ္ဆိုရင္ သူတို႔၀န္ႀကီးဌာန ေအာက္မွာရွိတဲ့ သက္ဆိုင္ရာျပတိုက္နဲ႔ဆိုင္တဲ႔ အဖြဲ႔႔အစည္းကတာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ ညိွႏွိဳင္းၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔လိုအပ္ခ်က္ကို ကူညီေပးမယ္။ နံပတ္ ၂ အခ်က္ကေတာ့ သူက လူထုအေျခခံ ျပတိုက္ေတြဖြဲ႔စည္းခြင့္ျပဳေရးဆိုတဲ့ ဥပေဒေပါ့ အဲဒါနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရံုးမွာေရာက္ေနတဲ့ ဥပေဒအျမန္ဆံုးအတည္ျပဳေရးကို ၀န္ႀကီးဌာန ေဘာင္အတြင္းကေနၿပီးေတာ့ တက္ႏိုင္သမွ်ေဆာင္ရြက္သြားေပးမယ္။ နံပတ္၁ ကေတာ့ အျပည့္အ၀ ေထာက္ခံတယ္၊ လိုအပ္တာ အစြမ္းကုန္ကူညီမယ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳး ကိုပဲ ၀န္ႀကီးကအဓိကထားေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။”

လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ျပည္သူလူထုအေျခခံ ျပတိုက္နဲ႔ဆုိင္တဲ႔ ဥပေဒတစ္ရပ္ကို ျပဌာန္းႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ေနျပီးအဲဒီ႔ ဥပေဒအတည္ျပဳျပီးမွသာ ထဲထဲ၀င္၀င္ ကူညီလုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွာလည္း ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၈၈၈၈ သမိုင္း ျပတိုက္ တရား၀င္ ျဖစ္ေျမွာက္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီး ဦးေအာင္ကိုထံ အဆိုပံုစံ ေပးပို႔သြားမွာျဖစ္သလို အဲဒီကေန တစ္ဆင့္ လြတ္ေတာ္ကို တင္သြင္းဖို႔အစီအစဥ္ရွိတယ္လို႔လည္း ျပတိုက္ ျဖစ္ေျမွာက္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ေတြက ေျပာပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားလုပ္ရွားမႈၾကီးအစျပဳခဲ႔တဲ႔ ျဖစ္ရပ္ေတြ ကိုေအာက္ေမ့တသႏိုင္ေအာင္အတြက္ ၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ကို အျမန္ဆံုးဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားသြားမယ္လို႔ ကိုရဲႏိုင္ေအာင္ကဆိုပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔က တက္ႏိုင္သမွ် အျမန္ဆံုးဖြင့္မယ္ဆိုတဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္ေတာ့ရွိတယ္။ အခက္အခဲကေတာ့ ၂ပိုင္း ေပါ့ ။ တပိုင္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၈၈ ကာလမွာ သမိုင္းမွတ္တမ္းေတြေပါ့ ၊ သက္ဆိုင္ရာအေထာက္အထားေတြ အလံလိုဟာမ်ိဳးေတြ ။ ဒီဟာေတြအားလံုးစုဖို႔ကေတာ့ လူထုအေနနဲ႔ လွဴဒန္းခ်င္တဲ့ဆႏၵမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ လူထုဆီက လွဴဒန္းတာရရင္ ဘယ္လိုထိန္းသိမ္းမလဲ ဒါေလးေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေလးေတြကို သံုးသပ္စဲပဲ ရွိပါတယ္ ဘာမွ ဆံုးျဖတ္တာမရွိေသးပါဘူး။ ဒါကတပိုင္းေပါ့။ ေနာက္တခုက စနစ္တက်လုပ္မယ္ဆိုရင္ အေဆာက္အအံုဒီဇိုင္းကအစ ကူညီမယ့္လူေတြရွိေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ အခုအခ်ိန္အထိ အတည္မျပဳရေသးဘူး။ ေနာက္တပိုင္းကေတာ့ ဘ႑ာေရးေပ့ါ။ အဲလည္း က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးစဲ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္ကာလ အတြင္းေပၚလာႏိုင္မလဲဆိုတာက ေျပာႏိုင္တဲ့အေနအထားမ်ိဳးမရွိေသးပါဘူး။ သိပ္ေတာ့ အခ်ိန္ကာလမၾကာဘူးလို႔ပဲ က်ေနာ္ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္အခ်ိန္အတိအက်ေျပာဖို႔ကေတာ့ ေစာေသးတယ္လို႔ပဲ ေျပာရမွာေပါ့ေနာ္။”

ျပီးခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ထဲဖြင့္လွစ္ခဲ႔တဲ႔ ၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ ယာယီမွာေတာ့ ေက်ာင္းသားလုပ္ရွားမႈမွာ ျဖတ္သန္းခဲ႔ၾကတဲ႔ ဓာတ္ပံုေတြ၊ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈ အတြင္း အၾကမ္းဖက္ႏွိပ္နင္းခံခဲ႔ရတဲ႔ မွတ္တမ္းေတြ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢအလံေတြနဲ႔ တံဆိပ္တစ္ခ်ိဳ႔ကို ျပသထားပါတယ္။ မၾကာမွီမွာဖြင့္လွစ္ဖို႔ စီစဥ္ေနတဲ႔ ၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္မွာေတာ့ ဒီ့ထက္ပိုက်ယ္က်ယ္ျပန့္ျပန့္ ပါ၀င္မွာျဖစ္ျပီးလြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ကာလက ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးအတြက္ လူထုတစ္ရပ္လံုး ေတာင္းဆို ဆႏၵျပခဲ႔ၾကတဲ႔ ျဖစ္ရပ္ေတြ ေအာက္ေမ့တသေအာင္နဲ႔ သင္ခန္းစာအျဖစ္ က်န္ရွိေနေစဖို႔ ၈၈၈၈ သမိုင္းျပတိုက္ တရား၀င္ ရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ၈၈ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္း လူ႔အဖဲြ႔အစည္းက ကိုဂ်င္မီက သံုးသပ္ပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းမွာ ရွစ္ေလးလံုး (၈၈၈၈) ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးဟာ လူထူလႈပ္ရွားမူ ႀကီးတရပ္ျဖစ္တယ္ေလ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီကေန႔ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလအထိ က်ေနာ္တို႔ ရုန္းကန္လႈပ္ရွားခဲ့ရတဲ့အေျခအေနေပါ့ေနာ္ ၊ ေပးဆပ္ခဲ့ရတဲ့ ေသြးေတြေခၽြးေတြေပါ့ေနာ္ ဒါေတြကိုျပန္ၿပီးေတာ့ စုစည္းလိုက္မယ္ဆို၇င္ အဲဒါဟာ တကယ့္ သမိုင္း၀င္ျပတိုက္ၾကီးရဲ႕ ၀ိညာဥ္ျဖစ္သြားမွာပဲ။ အဲဒီေတာ့ မရွိမျဖစ္ လိုကိုလို အပ္ပါတယ္။ ေဆာက္လည္းေဆာက္ရမွာပါ လုပ္လည္းလုပ္ရမွာပါ။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေနာင္လာေနာက္သားေတြ အတြက္လည္း သမိုင္း၀င္ျပတိုက္ၾကီးဟာ သင္ခန္းစာယူစရာ၊ ေလ့လာစရာေတြ၊ အမွတ္ရစရာေတြ က်ေနာ္တို႔ ခ်န္ကိုခ်န္ထားခဲ့ရ ပါလိမ့္မယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ၊ ဒီမိုကေရစီရရွိေရးလႈပ္ရွားမႈဆိုတာ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ရခဲ့တာ တခုမွ မရွိပါဘူး။ အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔က သင္ခန္းစာယူႏိုင္ဖို႔အတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။”

ရွစ္ေလးလံုး (၈၈၈၈) ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုေန႔မွာ သမိုင္း ျဖစ္ရပ္မွန္ကို သိရွိႏုိင္ဖို႔နဲ႔ တရားမွ်တမႈ၊ အမွန္တရား ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဖို႔အေရး အဓိကရည္ရြယ္ၿပီးေတာ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ၈ ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီးမွာ ျဖတ္သန္းတုိက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္ ထားတဲ့ ရွစ္ေလးလံုးအထိမ္းအမွတ္ သမိုင္းျပတိုက္ကို ျပီးခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တုန္းက ရန္ကုန္ျမိဳ႔မွာ ဖြင့္လွစ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။

 ထက္ေအာင္ / ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com