လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ထပ္မျဖစ္ေရး အေျဖရွာဖို႔လို

အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေနရသူ တုိင္းရင္းသားျပည္သူလူထု (ေဖဖ၀ါရီ ၁၅၊ ၂၀၁၂)

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစိုးရသစ္ အေျပာင္းအလဲကာလ ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္မယ့္အခ်ိန္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး လမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံခဲ့ရတဲ့ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူလူထုအတြက္ စစ္မွန္တဲ့ တရားမွ်တမႈ ရဖို႔ နဲ႔ ေနာင္ အနာဂတ္မွာ ဒီလိုမ်ိဳး တရားမဲ့ျပဳက်င့္မႈေတြ ထပ္မလုပ္ေအာင္ အေျဖရွာၾကဖို႔ အေလးအနက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ သင္ပုန္းေျခေရးလမ္းစဥ္ကိုေရြးခဲ့မယ္ဆိုရင္ မွန္ကန္တဲ့ေရြးခ်ယ္မႈျဖစ္မလား၊ စနစ္ဆိုးကို ျဖတ္သန္းခဲ့ရသူေတြမွာေရာ ေမ့ပစ္ႏုိင္ဖို႔ အသင့္ရွိေနၿပီလားဆိုတဲ့အျမင္ေတြကို မဆုမြန္က စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။

၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီး ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေျပာင္းအလဲကာလမွာ တုိင္းျပည္အက်ိဳးကို ထိခိုက္ဆုတ္ယုတ္ေစႏိုင္သည့္ အျငိဳးအေတးနဲ႔ အာဃာတတရား မိမိမွာ လံုးဝမရွိပဲ အနာဂတ္ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ေအာင္ျမင္စြာ တည္ေဆာက္ႏုိင္ေရး တပ္မေတာ္ အပါအဝင္ အဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးနဲ႔ လက္တြဲ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ သြားမယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာလိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အတိတ္က လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ဘယ္လိုသေဘာထားၾကမလဲဆိုတဲ့ေမးခြန္းေတြ ထြက္ေပၚလာတာပါ။

ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ညီမွ်ျခင္းျမန္မာလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံခဲ့ရမႈေတြအတြက္ သက္ဆုိင္သူေတြနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးပူးေပါင္းၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့အေျဖ ဝိုင္းဝန္းရွာဖို႔လိုမယ္လို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။

“သင္ပုန္းေျခေရး ဆိုတာကေတာ့ အရမ္းခက္ခဲပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တဖက္က နစ္နာ တဲ့သူေတြ ဘ၀ပ်က္မတက္ တကယ္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာခံခဲ့ရတဲ့သူေတြဖက္က သင္ပုန္းေျခဖို႔အတြက္ ေတာ္ေတာ္ ခက္ခဲမယ္လို႔ က်ေနာ္ ခံစားမိတယ္။ နားလည္မိတယ္။ တဖက္ကလည္း က်ေနာ္ျပန္ၾကည့္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီဟာက သင္ပုန္းေျခတာမဟုတ္ပဲနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ိဳးနည္းနဲ႔ က်ေနာ္တို႔အေကာင္းဆံုး ေရွ႕ကို ဆက္သြားႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ ဦးတည္ခ်က္နဲ႔ သြားတာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ခြင့္လႊတ္လို႔ရေကာင္းရမယ္၊ ေမ့ေပ်ာက္လို႔မရဘူးဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ ‘We can forgive but we cannot forget’ ဆိုတဲ့ဟာေပါ့။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ကို ေရွ႕သြားဖို႔အတြက္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးလုပ္တာမွန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ တဖက္မွာက က်ေနာ္တို႔က အားလံုးေမ့ပစ္လိုက္ပါေတာ့ ဆိုတဲ့အရာမ်ိဳးက လုပ္လုိ႔ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီလူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပက္သက္လို႔ ထိခိုက္နစ္နာတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့ဖူးတယ္။ အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔က လံုးဝ အသိအမွတ္မျပဳပဲနဲ႔၊ က်ဆံုးခဲ့တဲ့သူေတြ၊ ေသဆံုးခဲ့တဲ့သူေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံခဲ့ရတဲ့သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နစ္နာခ်က္ေတြ အေပၚမွာ အသိအမွတ္ျပဳတာ ဝန္ခ်ေတာင္းပန္တာ အဲဒီလိုမ်ိဳးအဆင့္မ်ိဳးေတြေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရွိကိုရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ နစ္နာတဲ့လူေတြကို ဘယ္လိုမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ေပးမလဲဆိုတဲ့ အရာကေတာ့ေတာ့ ရွိကိုရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံတဝွမ္း အထူးသျဖင့္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ နယ္ေျမမတည္ၿငိမ္မႈေတြနဲ႔အတူ တိုက္ပြဲေတြၾကား အသက္အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔လို႔ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရသူ တုိင္းရင္းသားျပည္သူလူထု အေပၚကို စစ္တပ္ အပါအဝင္ လက္နက္ကိုင္ေတြဘက္က က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအတြက္ စစ္မွန္တဲ့တရားမွ်တမႈ ရေစခ်င္တယ္လို႔ ရွမ္းအခြင့္အေရး မ႑ိဳင္က စိုင္းခြန္မိုင္းက ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာစစ္အစိုးရက ခ်ိဳးေဖာက္ထားတာ အမ်ားႀကီးေလ။ IDP ျဖစ္ခဲ့တဲ့ျပည္သူျပည္သားေတြ အားလံုး တရားမွ်တစြာ သူတို႔အိမ္ကို သူတို႔ျပန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒါလည္း အျမန္ဆံုးေဆာင္ရြက္ေပးပါေပါ့။ ေနာက္ထပ္ အခုျဖစ္ေနစဲထဲမွာ မရပ္ႏိုင္ေသးရင္ေတာင္မွ ဒီလိုႏိုင္ငံတကာကေန ေထာက္ပံ့တဲ့ေငြေၾကး၊ ေနာက္ထပ္ လွဴဒန္းတဲ့ပစၥည္းေတြလည္း လြတ္လပ္လြယ္ကူစြာ သြားလာႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒါကေတာ့ အေရးႀကီးတယ္ IDP အတြက္ေပါ့ေလ။ ေဆာင္းတြင္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဆးဝါးေတြလည္းလိုတယ္။ ကေလးေတြလည္း ယားနာတဲ့ဟာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္ေပါ့ေလ။ ကူညီရလြယ္ေအာင္လို႔ ဒါလည္း အျမန္ဆံုးပို႔ေပးေစခ်င္တယ္၊ ဟုတ္ကဲ့။”

တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထု သာမက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ေပၚထြန္းလာေရး မွ်တတဲ့ တရားေရး စီရင္မႈရဖို႔ အေရးနဲ႔ ပညာေရး အလုပ္သမားေရး ေတာင္းဆို

တုိက္ပြဲဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသား၊ လယ္သမား၊ အလုပ္သမားစတဲ့ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြအေပၚ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ ႏွိပ္ကြပ္ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့တာေတြအတြက္လည္း ေနာင္အနာဂတ္မွာ ဒါမ်ိဳး ထပ္မျဖစ္ေအာင္ ဝိုင္းအေျဖရွာသင့္တယ္လို႔လည္း အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ AAPPB ရဲ႕ တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး ဦးဘိုၾကည္က ေျပာပါတယ္။

“အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆိုတာက အတိတ္ကျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ မတရားမႈေတြကို တရားသျဖင့္ ျဖစ္လာေအာင္ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အနာဂတ္မွာ ဒီလိုမ်ိဳး မတရားမဲ့ ျပဳက်င့္မႈေတြမျဖစ္ေအာင္ တားဆီးတာ၊ ဒါကိုက အဖြဲ႔ေပါင္းစံုက ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္တယ္။ အဖြဲ႔ေပါင္းစံုဆိုတဲ့အခါမွာ အရင္က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့သူေတြေကာ၊ က်ဴးလြန္ခံရတဲ့သူေတြေကာ၊ လက္ရွိ အာဏာရွိတဲ့သူေတြေကာ ဒီလူေတြအကုန္လံုးေပါင္းစံုၿပီးေတာ့မွပဲ၊ အေျဖတခုခုကို ရွာလို႔ရမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ တကယ့္ ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႔ ေကာ္မတီေတြ ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ စနစ္တက် ေျဖရွင္းရမယ့္ကိစၥမ်ိဳးပါ။”

လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းကလည္း ေနာင္လာမယ့္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ဒီလိုမ်ိဳး အာဏာပိုင္ေတြက ျပည္သူေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ထပ္မလုပ္ေအာင္ ထပ္မျဖစ္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့သမိုင္းကို မေမ့ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျပသင့္တယ္လို႔ အၾကံျပဳပါတယ္။

“ဒီအမွန္တရားကို ဘယ္လိုျပန္လည္တည္ေဆာက္ၿပီးေတာ့ တရားမွ်တေရးဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္မလဲဆိုတဲ့ Truth and Reconciliation အပိုင္းကို က်ေနာ္တို႔က ဒီအတိုင္း တဖက္သက္ေတာ့ လုပ္လို႔မရဘူးဗ်။ သူတို႔ဖက္ က ဒါကို ျပန္ၿပီးေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ကိစၥမ်ိဳး ၊သို႔မဟုတ္ ျပန္လည္၀န္ခ်ေတာင္းပန္ၿပီး အတိတ္မွာ မွားယြင္းခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အရာေတြကို ေျပာျပတဲ့အရာမ်ိဳး ဒါေတြကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ုလုပ္ေဆာင္သင့္တယ္။ ဒါမွသာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရၿပီး က်ဆံုးသြားတဲ့လူေတြကို က်ေနာ္တို႔ အသိအမွတ္ျပဳရာလုပ္မယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒါေတြေနာက္တခါ မျဖစ္ဖို႔အတြက္ ေနာက္ထပ္ တက္လာမယ့္ အစိုးရကိုလည္း အၿမဲတမ္း သမိုင္းကို သိရွိဖို႔အတြက္ သမိုင္းမွာ မွားခဲ့တဲ့အမွားကို မမွားယြင္းဖို႔အတြက္ အျမဲတမ္း လမ္းညႊန္ေဖာ္ေဆာင္ရာေရာက္ေနမယ္။ လူတိုင္းကလည္း က်ေနာ္တို႔အားလံုး သေဘာေပါက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ထပ္အစိုးရကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ရာ ေရာက္ရွိပါလိမ့္မယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ဒီမိုကေရစီစနစ္ထြန္းကားလာေစဖို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ဆိုတဲ့ မူ၀ါဒေတြကို အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD က အစဥ္တစိုက္ ကိုင္စြဲလာတာပါ။ အခုလို အစိုးရအလႊဲအေျပာင္းလုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ကာလအတြင္းမွာေတာ့ အရင္ကျဖစ္ခဲ့ တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအေပၚ ဘယ္လို သေဘာထားမလဲဆိုတာနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ ဘယ္လိုလုပ္သြားမလဲဆိုတာေတြကိုေတာ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။


မဆုမြန္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com