အနာဂတ္မဲ့ ကေလးမ်ားဘ၀နဲ႔ အနာဂတ္မဲ့ တိုင္းျပည္

 အသက္ (၁၂) နွစ္အရြယ္ ျမတ္နိုးဆိုတဲ့ မိန္းကေလးဟာ စားပဲြတခု ကတခုကို ကူးခ်ည္သန္းခ်ည္လုပ္ျပီး စားေသာက္စရာေတြ လိုက္ခ်ေပးေနတယ္။ စီးကရက္တိုေတြကိုလည္း တံျမက္စည္းနဲ႔အမိႈက္လဲွပစ္ေနရ တယ္။ သူရတဲ့လုပ္ခက ကမၻာမွာ ကေလးလုပ္သားေတြအတြက္ အဆိုးဆံုး အေျခအေနနဲ႔ လုပ္ချဖစ္တဲ့ တရက္မွ တေဒၚလာ၀န္းက်င္ပဲ ရပါတယ္။ မျမတ္နိုးလိုပဲ တခိ်န္က စစ္အစိုးရအုပ္ခု်ပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ကေလး အလုပ္သမားေတြ ခိုင္းေစထားတာ အမ်ားၾကီးရိွပါတယ္။ လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ကအစ စက္ရံုအလုပ္ရံုေတြအထိ ကေလးအလုပ္သမားေတြနဲ့ က်ားကန္ေပးထားၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ဥပေဒနဲ႔ သေဘာထား ေတြေျပာင္းလဲဖို႔ ဖိအားေပးတာေတြ လုပ္လာပါျပီ။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က လမ္းေဘးလက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြ ၾကည့္လိုက္ရင္ ကေလးေတြကို စားပဲြထိုးလုပ္ခိုင္းထား တာေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေလးေတြဆိုရင္ အသက္ (၁၀)ႏွစ္ေတာင္ မျပည့္ၾကေသးပါဘူး။ ''ကြ်န္မ ရြာကေနျပီး လာအလုပ္လုပ္ေနတာပါ။ ကြ်န္မ မိဘေတြက ေငြေၾကးမျပည့္စံုေတာ့ မိဘေတြကို ပိုက္ဆံရွာ ေပးေနရတယ္''လို႔ မျမတ္နိုး (နာမည္ရင္း မဟုတ္) က AFP သတင္းေထာက္ ကို ေျပာျပခဲ့တယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က အျခားကေလးအလုပ္သမားေတြလိုပဲ ျမတ္နိုးဟာ ဆင္းရဲတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုတစုကေန ရန္ကုန္လာျပီး တရက္ကို လုပ္ခတေထာင္ေက်ာ္နဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနတာ ကိုးနွစ္သမီးအရြယ္ ကတည္းက ျဖစ္ပါ တယ္။ ကေလးအလုပ္သမားေတြဟာ တရက္ကို ၁၄ နာရီ ေလာက္ အလုပ္လုပ္ၾကတယ္။ အိပ္တဲ့အခါမွာလည္း အခန္းတခုတည္းမွာ အျခားကေလးေတြနဲ့အတူ စုေပါင္းအိပ္ၾကရသလို ေန႔ဘက္လက္ဖက္ ရည္ေသာက္တဲ့ ပလတ္စတစ္စားပဲြေတြခင္းျပီး အိပ္ရတဲ့အခါလည္းရိွတယ္။ ကေလးေတြဟာ ေက်ာင္းစာသင္ဖို႔မေျပာနဲ႔ ေဆာ့ကစားဖို႔ေတာင္ အခိ်န္မရိွၾကပါဘူး။ ဒီကေလးေတြအေနနဲ႔ တသက္လံုးအလုပ္ၾကမ္းသမားဘ၀နဲ႔ ဆင္းဆင္းရဲရဲေနသြားၾကရပါလိမ့္မယ္။

၂၀၁၄ ခုနွစ္ လူဦးေရနဲ႔ အိမ္ေထာင္စာရင္းဇယားအရ ျမတ္နိုးဟာ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ (၁၈) ႏွစ္ေအာက္ ေက်ာင္း စာမသင္နိုင္တဲ့ လူဦးေရ ၄ ဒသမ ၄ သန္းထဲက တေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကမၻာမွာ ကေလးလုပ္သားနဲ႔ပတ္သက္ရင္ အဆိုးရြားဆံုးအဆင့္ရရိွတဲ့ နိုင္ငံတခုျဖစ္ေၾကာင္း သုေတသီတဦးျဖစ္တဲ့ ဗာရစ္ မက္ပဲလ္စကေရာ့က ေျပာပါတယ္။ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ခြင့္ေတြ ဖြင့္ေပးလိုက္တဲ့အတြက္ ဟို တယ္ အသစ္ေတြ၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္သစ္ေတြနဲ႔ စက္ရံုေတြ မိႈလိုေပါက္ေအာင္ ပြားမ်ားလာတာနဲ႔အမွ် ကေလး အလုပ္သမား ဦးေရလည္း တိုးပြားလာစရာ ရိွတယ္လို႔ သံုးသပ္ထားပါတယ္။ အရႈပ္အေထြးေတြရိွေနတဲ့ အလုပ္ သမားဥပေဒကလည္း ကေလးေတြ အလုပ္ခြင္ခိုင္းေစမႈကို မတားျမစ္နိုင္ပါဘူးလို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ နိုင္ငံတကာ အလုပ္သမား အဖဲြ႕အစည္း (ILO)မွ ပီရမယ္ ပီခ်ဳိင္ေ၀ါင္စီက ေ၀ဖန္ခဲ့တယ္။ ''ဘယ္အသက္ အရြယ္မွစျပီး အလုပ္လုပ္ရမယ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဖာ္ျပထားတာမရိွဘူး။ ဥပေဒေတြကို လက္ေတြ႕ က်င့္ သံုးတာ မေတြ႕ရဘူး''လို႔ မစၥပီခ်ဳိင္ေ၀ါင္စီက ေျပာခဲ့တယ္။

၂၀၁၃ ခုနွစ္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ILO ကြန္ဗင္းရွင္းမွာ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တယ္။ အတင္းအက်ပ္ အလုပ္ခိုင္း ေစမႈ၊ စစ္တပ္နဲ႔ လိင္လုပ္ငန္းေတြ အပါအ၀င္ အဆိုးရြားဆံုး ကေလးေတြကို အလုပ္ခိုင္းေစမႈေတြဟာ တရားဥပေဒနဲ႔ မညီညြတ္ဘူးလို႔ ကြန္ဗင္းရွင္းက ဆံုးျဖတ္ထားတယ္။ အစိုးရကေတာ့ ဥပေဒအရ မျဖစ္ မေနလုပ္ရမယ့္ သတ္မွတ္ခ်က္ျပ႒ာန္းမႈမရိွေသးခိ်န္မွာ အေျခအေနေတြကို ေျဖရွင္းခ်င္ေပမယ့္ ကေလးငယ္ ေတြအေနနဲ႔ အလုပ္ခိုင္းေစမႈေတြ ရိွေနဦးမွာပါလို႔ အစိုးရက ေျပာတယ္။ ''မိဘေတြက ဆင္းရဲတဲ့အတြက္ သူတို႔ကေလးေတြကို လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ပို႔ျပီး ေငြရွာခိုင္းေနၾကတယ္''လို႔ အလုပ္သမား၀န္ၾကီးဌာနက အရာရိွ တဦးက AFP ကို ေျပာျပခဲ့တယ္။
ဒီလို အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ကေလးေတြကို အလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ ပညာသင္ႏိုင္ေအာင္ အဖဲြ႕အစည္းေပါင္းစံုက ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတာလည္းေတြ႕ရပါတယ္။ ျမန္မာေရြ႕လ်ားပညာေရးစီမံခ်က္ (myME) အဖဲြ႕ကေတာ့ ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၱေလးမွာ ကေလးသူငယ္ ၆၀၀ ေလာက္ကို လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ပိတ္ခိ်န္မွာ အခမဲ့ပညာသင္ေပးေနပါ တယ္။ ေစတနာ့၀န္ထမ္းလူငယ္ေတြဟာ လမ္းေဘးမွာရပ္ထားတဲ့ မီနီဘတ္စ္ကားေတြထဲမွာ ျဖစ္သလို စာသင္ ခန္းလုပ္ျပီး ကေလးေတြကို စာသင္ေပးေနၾကတယ္။
တခ်ဳိ႕ကေလးေတြကိုေတာ့ အေျခခံကစျပီး စာဖတ္တတ္၊ ေရးတတ္၊ သခၤ်ာတြက္တတ္ေအာင္ သင္ေပး ေနရသလို အခ်ဳိ႕အေျခခံရိွတဲ့ ကေလးေတြကိုေတာ့ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ကြန္ပ်ဴတာ အေျခခံေတြ သင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တေနကုန္ပင္ပင္ပန္းပန္း အလုပ္လုပ္ၾကရတဲ့ ကေလးေတြ စာသင္ရတာ မလြယ္ပါဘူး။

''ကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တေနကုန္ အလုပ္လုပ္ခဲ့ရေတာ့ စာသင္တာကို အာရံုမစိုက္ နိုင္ၾကဘူး''လို့ ေစတနာဆရာတေယာက္က ေျပာ တယ္။
''လမ္းေပၚက ကေလးမ်ား ပညာသင္ဆု'' အဖဲြ႕ကေတာ့ အလုပ္လုပ္ခိုင္းလို့ ၀င္ေငြရေနတဲ့ မိဘေတြကို ေငြေၾကး အစားထိုးေပးျပီး ကေလးေတြကို ပညာသင္ၾကားေပးေနတာလည္း ရိွပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံက တကယ့္ကို ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ ပညာ ေရးစနစ္ကလည္း ပ်က္စီးခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပညာေရးကို တန္ဖိုးထားဖို႔နဲ႔ ကေလးေတြကို စာသင္ေက်ာင္းပို႔ဖို႔ မိဘေတြကို တိုက္တြန္းရတာ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္''လို႔ အဆိုပါအုပ္စုကို စတင္ ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ ဂြ်န္မကၠကြန္နဲလ္က ေျပာပါတယ္။

ဒီကေန႔အထိေတာ့ ကေလးငယ္ ၃၀၀ ေလာက္ကို ပညာသင္ဆု ေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ကေလးငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အလုပ္ လုပ္ဖို႔အတြက္ပဲ စိတ္ေရာက္ေနၾကပါတယ္။ ပညာေရးကို စိတ္၀င္စားမႈမျပၾကေတာ့ပါဘူး။ ကေလးလူငယ္ မ်ဳိးဆက္ေလးေတြဟာ ဆင္းရဲမဲြေတမႈရဲ႕သားေကာင္ဘ၀ က်ေရာက္ေနၾကပါျပီ။

''သူတို႔ေလးေတြ ၾကီးျပင္းလာရင္ ဘယ္လိုအလုပ္မ်ဳိးလုပ္ၾကမလဲ။ သူတို႔ရဲ႕အနာဂတ္က ဘယ္မွာလဲ။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ကေရာ ဘယ္လိုလဲ''လို႔ ဂြ်န္မကၠကြန္နဲလ္က ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။

ထြဋ္၀င္းထြဋ္ -Ref; AFP
News Watch(ေစာင့္ၾကည့္သတင္းဂ်ာနယ္)
https://www.facebook.com/NewsWatchJournal