ဆႏၵျပေက်ာင္းသားေတြအေပၚ ႏွိပ္ကြပ္မႈ HRW ေဝဖန္

လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ တပ္မေတာ္သား ၂၅ % ပါဝင္မႈကို ကန္႔ကြက္လို႔ အဖမ္းခံရတဲ့ ေက်ာင္းသား ကိုေဇယ်ာလြင္ကို ပထမအႀကိမ္ ႐ံုးထုတ္စဥ္။ (ဓာတ္ပံု- ေကာင္းစံဟိန္း၊ ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း)

ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ တကသ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးကို မေန႔က ရန္ကုန္မွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ႐ုံးထုတ္စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပဖို႔ နီးကပ္လာခ်ိန္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပလႈပ္ရွားသူေတြကို ဖမ္းဆီးၿပီး ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ေနတဲ့ အေျခအေနကို စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနတယ္လို႔ ရန္ကုန္ အေမရိကန္သံ႐ံုးက ေျပာပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္တဲ့လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပဲြကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္လို႔ HRW လူ႔ အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ႀကီးက သတိေပးေျပာ လိုက္ပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေၾကာင္းစံုကို တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ကဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢ (တကသ) ေခါင္းေဆာင္ ကိုေဇယ်ာလြင္နဲ႔ကိုပိုင္ရဲသူတို႔ႏွစ္ဦးကို မေန႔က ပန္းဘဲတန္းနဲ႔ ေက်ာက္တံတား တရား႐ံုးတို႔မွာ ႐ံုးထုတ္စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္တြင္း စစ္တပ္က ၂၅ % ပါဝင္ေနသမွ် ဒီမိုကေရစီနည္း က်တဲ့ လႊတ္ေတာ္ျဖစ္လာမွာမဟုတ္တာေၾကာင့္ အဲဒီအတြက္ ဆက္ၿပီး ေတာင္းဆိုသြားမယ္လို႔ ကိုေဇယ်ာလြင္က သူ႔ကို ႐ံုးထုတ္ခ်ိန္မွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာသြားပါတယ္။

“လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တပ္မေတာ္သား ၂၅ % ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလအားလံုးဟာ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳက္တဲ့အစိုးရပဲျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္တဲ့အစိုးရပဲျဖစ္ေစ၊ အဲဒါ ဒီမိုကေရစီမဟုတ္ဘူး။ ဒီလႊတ္ေတာ္ဟာ ဒီမိုကေရစီမျဖစ္ေသးဘူး။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔အားလံုးဟာ ဒီမိုကေရစီဆန္လာတဲ့လႊတ္ေတာ္တခုျဖစ္ဖို႔ အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုတယ္။ ထပ္ၿပီးေတာ့မွ ထပ္ေတာင္းဆိုေနအံုးမယ္။”

ကိုေဇယ်ာလြင္နဲ႔ ကိုပိုင္ရဲသူတို႔ဟာ လႊတ္ေတာ္မွာ စစ္တပ္က ၂၅ % ပါဝင္ေနတဲ့ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ ဇြန္လ (၃၀) ရက္ ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕မွာ ဦးေဆာင္ဆႏၵျပခဲ့သူေတြလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ကို အာဏာပိုင္ေတြက ဖမ္းဝရန္း ထုတ္ ခဲ့တာပါ။ အဲဒီေနာက္ ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အတြင္း က်င္းပခဲ့တဲ့ 7 July အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္လာတဲ့ ကိုေဇယ်ာလြင္ကို လံုၿခံဳေရးရဲေတြက အတင္းအၾကပ္ဖမ္းဆီးခဲ့သလို အဲဒီေန႔မတိုင္ခင္မွာ ကိုပိုင္ရဲသူကို အာဏာပိုင္ေတြက ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြက သူ႔တို႔ကို ႏိုင္ငံေတာ္ အၾကည္ညိဳ ပ်က္ေစမႈ ပုဒ္မ ၅၀၅ (ခ) အျပင္ ပုဒ္မ (၁၈) နဲ႔လည္း အာဏာပိုင္ေတြက စဲြခ်က္တင္ထားပါတယ္။

ႏိုဝင္ဘာလ (၈) ရက္ေန႔မွာ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပေတာ့မယ္အခ်ိန္ ျမန္မာအရပ္သားတပိုင္းအစိုးရဟာ အခုလို လႈပ္ရွား တက္ႂကြတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြနဲ႔ ေျမယာအဓမၼသိမ္းယူမႈကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပသူေတြကို အျပင္းအထန္ ၿဖိဳခဲြဖိႏွိပ္ေနတယ္လို႔ နယူးေယာက္ အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႕ႀကီးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒီဖိနွိပ္မႈေတြဟာ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အားလံုးပါဝင္ရမယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ထိခိုက္ေစတယ္လို႔ HRW ရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး အႀကီးတန္းသုေတသီ David Mathieson က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဖမ္းခံရတဲ့ ဆႏၵျပေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူအေရအတြက္ျမင့္တက္ေနတာ တကယ့္ကို စိုးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့အေျခအေနပါ။ အခုဆိုရင္ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူေက်ာင္းသားဦးေရ (၁၀၀) ေက်ာ္ရွိေနၿပီး တရားစဲြဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာကိုျပလဲဆိုေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕လိုလားခ်က္၊ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို နားေထာင္ဖို႔ သူတို႔ သည္းမခံႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုတာပါပဲ။ ဒါဟာ ႏိုဝင္ဘာလမွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အားလံုးပါဝင္ရမယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ ေက်ာင္းသား ေတြကို အျမန္ဆံုးလႊတ္ေပးသင့္ပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ လြတ္လပ္ၿပီးတရားမွ်တမႈရွိမယ္လို႔ HRW အေနနဲ႔ ယံုၾကည္မႈ မရွိတဲ့အေၾကာင္း သူက အခုလို ဆက္ေျပာပါတယ္။

“ေရြးေကာက္ပဲြဟာ တရားမွ်တၿပီး လြတ္လပ္မယ္လို႔ က်ေနာ္မထင္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြက်င္းပဖို႔ ျပင္ထားတဲ့ အခင္းအက်င္းေတြကို ၾကည့္ရင္ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္တာမ်ဳိးလဲမရွိ၊ စစ္တပ္ကလည္း အေျခခံအားျဖင့္ ႏိုင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာ ဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ျမင့္ျမင့္မားမား ထားဖို႔မသင့္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။”

အဂၤါေန႔က HRW ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာလည္း တကသေခါင္းေဆာင္ ကိုေဇယ်ာလြင္နဲ႔ ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပားကို အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြက အတင္း အၾကပ္ ဖမ္းဆီးခဲ့တာကိုလည္း ေထာက္ျပထားပါတယ္။ အလားတူပဲ အစိုးရဆန္႔က်င္သူေတြကို ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့အေနနဲ႔ အျခားေနရာေတြမွာ ေက်ာင္းသားေတြကို ေထာက္ခံပံ့ပိုးေပးေနသူေတြကို လံုၿခံဳေရးရဲေတြက ဖမ္းဆီးခဲ့တယ္လို႔ HRW ရဲ႕ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဇူလိုင္ (၁၀) ရက္ေန႔က မိတၳီလာတရား႐ံုးကေန ေဒၚျမင့္ျမင့္ေအး၊ ေဒၚခင္ေမစီနဲ႔ ေဒၚေမသက္ဦးတို႔သံုးဦးကို ဖိႏွိပ္တဲ့ဥပေဒျဖစ္တဲ့ ပုဒ္မ (၁၈) နဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ၄ လစီ ခ်မွတ္ခဲ့တယ္လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။ မတ္လတုန္းက လက္ပံတန္းမွာ ပညာေရးဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ဆႏၵျပေက်ာင္းသားေတြကို ေထာက္ခံတဲ့အေနနဲ႔ ေမလက သူတို႔ ၃ ဦးဟာ ခြင့္ျပဳခ်က္မယူဘဲ ဆုေတာင္းပဲြက်င္းပခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ ေရြးေကာက္ပဲြေတြက်င္းပဖုိ႔ လပုိင္းေလာက္ပဲလုိေတာ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိမႈေတြကုိ ဖိႏွိပ္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ ေတြ႔ျမင္ေနရတဲ့အေပၚ အေမရိကန္က သတိေပးလုိက္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္နဲ႔ စီတန္း လွည့္လည္ခြင့္ဆုိင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ အရ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကုိ ဆက္လက္ ဖမ္းဆီးေနၿပီး ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ ခံေနရတဲ့အေပၚ စုိးရိမ္မိတဲ့အေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ အေမရိကန္သံ႐ုံးက မေန႔ကပဲ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္ရွင္။

အင္ၾကင္းႏိုင္ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com